Fuzz Club Eindhoven - Dag 2 - Psychedelisch snoepgoed
Effenaar, 4 mei 2024
Op dag één van Fuzz Club festival werden wij al een paar keer verrast. Tijd om daar nog een schepje bovenop te doen. Met niet alleen onbekende bands, maar ook eentje, die ons na aan het hart lag.
Het begon nochtans niet als verhoopt. Nadat de grote zaal iets voor vier uur geopend werd, bleek dat een maat voor niets te zijn. Na een kwartier wachten verscheen op het scherm dat Daiistar pas anderhalf uur later zou spelen. Verwarring alom. Later zou duidelijk worden dat de volgende band, die daar geprogrammeerd stond, Elephant Stone, de weg niet had gevonden naar de Eindhovense concertzaal en dat er dus geschoven diende te worden. Maar geen nood, daar was al de volgende act.
Het Duitse Verstärker draait al ruim twintig jaar mee en dat was er ook aan te zien (in de goede zin van het woord). Met iets dat tussen post- en krautrock lag, zagen wij drie heren van middelbare leeftijd zich drie kwartier helemaal uitleven op dat podium. Dat deden Alexander Gilli (bas) en Roberto Crucollini (gitaar) met bijzonder veel energie en enthousiasme, voortdurend elkaar opzoekend, als gingen ze elkaar de kop inslaan, maar zich nog net op tijd terugtrekkend waar nodig. Op die manier werd een glooiend landschap van gitaar en bas voor ons geschilderd, soms ruw en gekarteld, maar evengoed kon het zacht en aandoenlijk zijn. De postrock indachtig was er van zang uiteraard geen sprake, maar dat was ook niet nodig. Soms was het puur geweld, maar het kon ook experimenteel zijn. Voor Übertragung werd er bijvoorbeeld enkel en alleen met pedaaleffecten gewerkt. Interessante kennismaking met een interessante band.
Uiteindelijk was het dan toch aan Daiistar om zich voor te stellen aan het internationale – want dat was het wel degelijk – publiek in Eindhoven. En dat deden ze met de cocky arrogantie van een Oasis. Dat frontman ook min of meer dezelfde houding (zij het dan met gitaar hoog op de borst), kromgebogen naar de microfoon toe, aannam als een Liam Gallagher, zal daar ook wel voor iets tussenzitten. De hoed op zijn rug maakte het plaatje compleet. Tegelijk hadden ze wel de nummers om een publiek in de ban te houden. De set was opgebouwd in een soort van snel-traag-afwisseling zonder dat de flow werd doorbroken. Muzikaal werd die Britpop, die dit toch wel degelijk was, geïnjecteerd met de psychedelica, die zo eigen is aan dit festival. Op die manier kreeg je een cocktail, die echt wel smaakte naar meer.
Net als je denkt dat je alles wel gezien en gehoord hebt, duikt er een band op als Helicon, die het nodig vindt om de psychedelische postrock te kruiden met sitar. Dat mag dan raar klinken, maar hier werkte het bijzonder aanstekelijk. Verder kan je er met een bezetting van zeven man (drie gitaren, sitar en toetsen, bas, drums en percussie) prat op gaan dat je weggeblazen wordt, eens ze de vlam in de pan doen slaan. En dat was wel degelijk het geval. Zang was slechts voorzien in twee van de songs uit de set, waarvan eentje dan ook nog eens niet te horen viel, een gevolg van de technische problemen, die eigenlijk de hele set aanhielden. Maar zelfs dat vormde geen enkel bezwaar en de show, die wij voor de kiezen kregen, behoorde tot het beste wat wij de laatste tijd gezien hebben.
Vijftien minuten! De soundcheck van The Psychotic Monks liep zo uit de hand dat het wel leek of ze al aan de show begonnen waren. En het zou ons niet eens verwonderen, mocht dat het geval geweest zijn. Want eens de set dan echt van start was gegaan, leek het er al even tegendraads en eigenwijs aan toe te gaan. De opener had ons al meteen te pakken en leek een kruising van Underworld en eightiesonehitwonder Sigue Sigue Sputnik. De gitaarklank van die laatste, wild om zich heen schoppend, bleef trouwens ook in de andere songs aanwezig. Alleen werd de zang overgenomen door een in minijurk gestoken gitarist, die de soms schijnbaar onverschillige toon van Jean-Jaques Burnel ten tijde van The Stranglers in herinnering bracht. Combineer dat alles met een soort van - we blijven in dezelfde sfeer - Gilla Band-tegendraadsheid en je komt uit bij dit unieke gezelschap dat de plaats hier zeker verdiende.
Ach, al die genres… Je komt er tegenwoordig niet meer uit. En ze lopen ook allemaal door elkaar. Neem nu een band als Melts. Ja, daar zit iets van krautrock in. En ja, het heeft ook wel iets van psychrock. En postpunk, dat stilaan ondefinieerbare monster, zit er ook wel in. Dat alles vloeit dan samen in Melts. Frontman Eoin Kenny heeft niet de stem om het verschil te maken, maar dat maakte hij meer dan goed met de performance, die hij ten beste gaf. De ene arm lustig in het rond zwierend, de andere parmantig in de zij, werkte hij zichzelf in het zweet. Het had iets weg van Arno, maar dan met bril. De teksten leken dan weer iets dromerigs te hebben en ze waren – een eigenschap die deze twee dagen eerder zeldzaam was - goed verstaanbaar. Ook gitarist Hugh O'Reilly had een heel eigen stijl, soms de synthlijnen dwars doorkruisend met repetitieve krassen, dan weer funky mee in de rij lopend. Die synthlijnen van de hand van Robbie Brady waren bijna altijd de basis waarrond de song opgebouwd werd. En welk genre dat dan is? Wie kan het iets schelen?
Met Spiritualized weet je nooit. Dat was de conclusie die wij vooraf op de redactie trokken. En na de doortocht op Fuzz Club, weten we het eigenlijk nog niet zo goed. Mag dat?
Een set samenstellen en je beste album (voor ons is dat 'Ladies And Gentlemen, We Are Floating In Space') gewoon helemaal achterwege laten. Niet iedereen durft dat. Jason Pierce heeft daar geen problemen mee. Geen nood, de man heeft ook nog uitstekende andere albums gemaakt. De laatste ('Everything Was Beautiful') verwijst trouwens uitdrukkelijk (en niet alleen muzikaal) naar die eerstgenoemde plaat. En eigenlijk staan er op elke plaat wel minstens een paar pareltjes, die het verdienen om aangestipt te worden.
In Eindhoven waren het vooral de twee meest recente langspelers (dus ook nog 'And Nothing Hurt'), die aan bod kwamen. Dat die plaat deze keer niet integraal werd gespeeld (zoals tijdens de vorige tournee), was alvast een verademing. Niet dat we niet blij waren dat bijvoorbeeld A Perfect Miracle (van teksten als “I'd like to sit around and dream you up a perfect miracle / I'd part the clouds and have the sun proudly shining on you” worden wij nog altijd week) wel in de set zat, maar de hele plaat (nog eens) zou te veel van het goede geweest zijn.
De opstelling leek niet echt gewijzigd ten opzichte van de vorige tour. En dat hoefde ook niet. Die halve cirkel van muzikanten met ook nog de drie fantastische gospelstemmen, die Pierce voorzagen van heerlijke ruggesteun, werkte al perfect in 2019 en doet dat nog steeds. De meester zelve had zich zoals altijd aan de rechterkant van het podium opgesteld op de (intussen waarschijnlijk stilaan versleten) draaistoel voor de pedalen – de voet kwam zelden van de wahwahpedaal los – en met de muziekstandaard voor de neus. De combinatie van die drie gitaren, die in laagjes op elkaar werden gestapeld of het converseren tussen de gitaar van Pierce en de piano (in afsluiter So Long You Pretty Thing) maken een Spiritualized-show tot wat het is.
De start was eigenlijk meteen raak, ook al hadden wij aanvankelijk het gevoel dat Hey Jane niet de impact had, die het zou moeten hebben, maar vanaf de meesterlijke riff (voorafgegaan door de traditionele chaos) vielen de radertjes van die song dan toch nog allemaal in elkaar. Ook een verademing was de haast ongemakkelijke stilte in de zaal bij Shine A Light (uit de net opnieuw uitgebrachte plaat 'Lazer Guided Melodies'), die ons even deed vergeten dat “the Dutch disease” een Nederlands virus als oorzaak had.
De imposante opening van The A Song (Laid In Your Arms) bleek uiteindelijk maar een voorproefje op de rest van het nummer dat op en neer deinde als een paardenmolen om dan door te drammen naar de “grande finale”. En dan was er nog de euh... mannelijke (daar gaat onze #MeToo-credibiliteit) solo in I'm Your Man, de zachte, dubbele mandoline-achtige intro van Sail On Through of de oewieoe kirrende dames in Damaged.
Misschien was onze aanvankelijke twijfel na het concert dan toch niet nodig. Want als we dit zo teruglezen, bleken er momenten genoeg die zijn blijven hangen. Was dit concert onvergetelijk? Waarschijnlijk niet, maar dan nog zijn wij heel erg tevreden erbij te zijn geweest.
Er zijn redenen genoeg om Fuzz Club Festival 2025 ook alvast op onze kalender te zetten. Dat Spiritualized de aanleiding tot onze komst naar deze editie was, bleek uiteindelijk maar bijzaak. Er viel immers nog meer dan genoeg lekkers te snoepen.
