Karen Willems - Intuïtie is het woord dat centraal staat in mijn werk

Percussioniste Karen Willems heeft er al een hele muzikale carrière opzitten. De liefde voor het slagwerk ontdekte ze bij fanfare Nooit Gedacht waarna ze jazz en lichte muziek ging studeren en drumster werd bij een big band uit Sint-Laureins in haar geboortestreek. Met Yuko maakte ze nadien drie albums en trok ze door Europa, ze richtte haar eigen band Inwolves op en werd bij het grote publiek bekend als drumster van Zita Swoon, Novastar en Mauro Pawlowski. Met tweede soloalbum ‘Juju’, de opvolger van ‘Grichte’, laat ze haar sociaal engagement op de wereld los.

 

Hoe ben je op de opvallende albumtitel gebotst?

Karen Willems: Het moest kort en duidelijk zijn. Ik hou nogal van dialecten en wou iets dat goed in de volksmond ligt en tegelijk internationaal klinkt. ‘Juju’ staat ook voor dansmuziek uit Nigeria, gebaseerd op drums en ritmes. Het roept veel mysteries op en klinkt mooi. Die verschillende betekenissen geven die titel extra kleur en dimensies.

Hoe begin je aan zo’n plaat?

Intuïtie is het woord dat centraal staat in mijn werk. Ik had al een dubbelalbum gemaakt waarbij de ene plaat gericht was op mijn solowerk en de andere de blazers centraal zette. Ik vond het schoon om die werelden samen te brengen. Commercieel lag het moeilijker om zo’n plaat verkocht te krijgen. Met mijn nieuwe plaat koos ik om de weg van het repetitieve te bewandelen. Ik ben blij dat de mensen met wie ik de plaat gemaakt heb, daarin mee gaan. Ik heb met hen een goede klik. Ik ben intuïtief aan het werk gegaan en de nummers kwamen snel: tussen het bedenken van de ideeën en het opnemen van demo’s zat weinig tijd. Waar op de eerste plaat de melodieën uit de sax vloeiden, zijn de songs nu gegroeid vanuit groove en stem. Er zit meer kleur in. Ik denk dat het te maken heeft met mijn groei als componist. Ik heb nagenoeg alles zelf bedacht. Als ik samen werk met anderen, is er meer structuur en werk ik vaker rond thema’s. Daar wil ik soms van losbreken en dan kies ik voor meer improvisatie.

Mogen we zeggen dat ‘Juju’ een iets meer toegankelijke plaat is geworden dan de eerste?

In elke plaat van mij zitten er wel catchy melodieën. Je moet die omarmen. Misschien worden ze steeds meer uitgeproken. Het blijven nummers met een hoekje af. Dat is geen bewuste zet, maar vooral een spontane. Met mijn composities wil ik een kant van mezelf laten zien die nog niet iedereen kent.

De perstekst heeft het over "een artistiek experiment, gekoppeld aan brede sociale thema’s". Hoe moeten we dat interpreteren?

Je ziet het in de titels van de nummers: ik maak me zorgen over de wereld. De openingstrack heet Voor De Stranden Verdrinken en gaat over de opwarming van de aarde en de gevolgen voor de planeet. Ik ben echt bang voor wat er op ons af komt. Ik ben kwaad op de wereld en de mensen die oorlogen en racisme veroorzaken. Ik leef mee met de vluchtelingen die als dieren behandeld worden. Dat moest er via de plaat toch even uit. In mijn directe omgeving zie ik veel druk en de mentale gezondheid die achteruit gaat. Er is veel niet ok.

Je laat veel ruimte voor interpretatie bij de luisteraar.

In Open Veld is in de eerste plaats een ode aan het Meetjesland, waar mijn roots liggen, maar de mensen kunnen er zelf een verhaal bij bedenken. Mijn flarden zang zijn soms dadaïstisch, dan weer hebben ze echt een diepe betekenis. Ik ben alles bij elkaar een positief mens, maar er zit ook een zekere tristesse in de plaat.

Kan kunst een steentje verleggen?

Sowieso, het doet mensen nadenken en het roept emoties op. Je kunt als muzikant maar je best doen om een gevoelswereld op te roepen en daarnaast is het belangrijk om bepaalde dingen uit te spreken. Ik sta niet vooraan op de barricades, maar ook niet helemaal achteraan.

Hoe kijk je uit naar het live brengen van de nummers?

Ik zal de plaat proberen open te trekken, als ik ze voor de mensen speel. Na de opnames wou ik nog veel texturen toevoegen in de studio. Die extra laagjes wil ik ook live vertalen. Daarbij zal ik kunnen rekenen op Naomi Symons van Reena Riot. Er is veel zang en ik kan ook niet alles tegelijk. Naomi speelt gitaar en zal zorgen voor extra kleur. Het viel me op dat er tijdens de repetities veel percussie te horen was. Dat gegeven brengt meer speelsheid, wat het publiek hopelijk ook leuk zal vinden.

Vraagt live spelen veel energie?

Ik ben in alles wat ik doe in mijn bestaan intens. Soms ga ik er ook over. Ik leg de lat hoog voor mezelf. Dat is wel lastig, maar daardoor zet ik ook stappen vooruit. Het is soms op leven en dood tegelijk. Ik wil echt wel voelen dat ik iets gedaan heb. Moe zijn na een optreden hoort daar bij. Het is werken geblazen.

Je speelt op 11 juli op het grote podium van Gent Jazz. Is dat nu al een hoogtepunt?

Ik heb in het verleden al enkele keren voor grote publieken gespeeld. Geloof me: in kleine zalen, waar het publiek dicht bij jou zit, is het soms plezanter. Achteraf heb je soms ook boeiende babbels met toevallige passanten. Je hebt natuurlijk de massa nodig om een groter bereik te krijgen, maar dat garandeert niet meer speelplezier. Ik weet wat het is om op Jazz Middelheim of Pukkelpop te staan. Het is leuk, maar een ander gegeven. Ik maak daar geen onderscheid in. Ik vind caféconcerten evenveel waard als grote festivals.

Wie inspireert jou als muzikant?

Ik ben eclectisch en divers in de dingen die ik beluister. Van obscure, kleine elektronische percussie tot de grote tijdloze namen. Een grote inspiratiebron is zeker Dr. John en zijn cd ‘Gris Gris’, ongetwijfeld één van mijn favoriete platen aller tijden, ook al is de cd stokoud. Qua stem en percussie is dat ongelofelijk psychedelisch. Mensen als David Lynch, Moondog blijven inspireren. Net als Robert Wyatt, de man van veel instrumenten, Luciano Cilio, Ennio Morricone en John Carpenter mogen als filmische componisten ook niet ontbreken. En Swans met Michael Gira moeten veel mensen ook nog ontdekken. De grootste invloed op mijn leven en werk is uiteraard de natuur. Daar speelt het echte leven zich af.

Karen Willems heeft volgende optredens gepland:

02/07 - Zappa, Scheldewindeke
11/07 – Gent Jazz
07/09 – Ruis Festival, Antwerpen
12/09 – European Jazz Conference, Gent
29/11 – HA Concerts, Gent

Foto: Els Vanhoesen