Sufjan Stevens - Javelin

Asthmatic Kitty

Als er iemand ongestraft de initialen SS kan dragen is hij het wel.

Sufjan Stevens is immers alles wat de SS niet was: zachtmoedig, veelzijdig, experimenteel, gevoelig en charmant. Dat heeft hij de voorbije kwarteeuw en tien albums lang wel bezwezen. Als hij dan ook nog eens zijn beste plaat in een decennium aflevert, is het tijd om hem nog eens tegen het gilet te trekken.

En de man kan het wellicht gebruiken. Het is algemmen bekend dat hij in april partner Evans Richardson verloor en dat hij herstellende is van een acute aandoening aan het zenuwstelsel, het Guillain-Barré-syndroom. Hoeveel kan een mens aan? Men zou dan ook verwachten dat ‘Javelin’ een verwarrende plaat is van een man die het noorden kwijt is. Het eerste klopt wel, maar dan alleen omdat Stevens ons de eerste twee nummers om de oren slaat met blokfluit, belletjes en lieflijk klinkende koortjes. Zoveel vrolijkheid zijn we van de man niet gewend.

Het is ook maar schijn. Wie aan de oppervlakte krabt, ontdekt al snel dat er onder al die toeters en bellen nog altijd wanhoop, verdriet en pijn zit. “I pledge allegiance to my burning heart”, klinkt het in single Will Anybody Ever Love Me en zelfs in opener Goodbye Evergreen is het al raak: “Everything heaven sent / must burn out in the end.” klinkt het daar. Maar hij weet het. Gewapend met alle muzikale ervaring, die hij opdeed, goed te maskeren. Elk van tien nummers begeeft Stevens zich op een aangenaam, melodieus pad. De ene keer zichzelf begeleidend op de piano, de andere keer op gitaar. En dan komen ze: de houtblazers, de strijkers, de avant-garde folktronica, de bedrieglijk naïef klinkende elektropop (Too Much). Als zachte dekens voor wat bedekt moet worden.

Ook de vrouwenstemmen, die opduiken, zorgen voor extra licht: Hannah Cohen, Megan Lui, Nedelle Torrisi, Adrienne Marie Brown en Pauline Delassus, allemaal omringen ze Stevens als beschermengelen met de stemmen en brengen ze troost bij het verdriet om een relatie die op zijn eind liep. Die wordt nergens zo mooi bezongen als in So You Are Tired. Daarin kijken de twee geliefden, die op het punt staan elkaar te verliezen, terug op de voorbije veertien jaar, het hoofd van de ene in de schoot van de andere. Dat het echt voorbij is, blijkt uit Shit Talk, waarin hij fluisterend zingt: "I will always love you / but I cannot live with you."

Acht jaar geleden leverde Sufjan Stevens een meesterwerk af met ‘Carrie & Lowell’. Vandaag levert hij een album af dat de evenknie is van die plaat. Eentje die – als dat nog moest – hem promoveert tot het kruim van singer-songwriters aller tijden.