Nils Frahm - Graz

Erased Tapes Records

Graz

In 2015 kwam de Duitse pianist-componist Nils Frahm met een nieuw initiatief: Piano Day. Een dag om het instrument dat hem groot maakte in de spotlights te zetten. Voor de eerste editie leverde Frahm het pianoalbum 'Solo' af en vorig jaar volgde 'Empty', de soundtrack voor een kortfilm met hemzelf in de hoofdrol. Dit jaar kregen we vlak voor Piano Day een promo in de post. Het betrof 'Graz' en het was een "verrassingsalbum". Nils Frahm nam het op in Mumuth, University of Music and Performing Arts Graz als onderdeel van de thesis 'Conversations For Piano And Room' van Thomas Geiger. Oorspronkelijk zou 'Graz' het debuut op Erased Tapes Records worden, maar het bleef onuitgebracht. Tot vandaag.

De werken van Nils Frahm zijn het afgelopen decennium overgegaan van vooral pianogeoriënteerd tot de "muzikale Nachtwachten", waarmee hij de wereld voorgoed veroverde, Het is dan toch mooi om uit de archieven van de Duitser deze opnames te krijgen. Opnames, die ons terugvoeren naar die lentedag in mei 2012, toen we hem aan het werk zagen in Het Paard in Den Haag, verlegen achter de vleugel.

Opener Lighter is niet wat de titel doet vermoeden. Het is eerder een melancholisch en somber miniatuurtje, zoals we die wel vaker van Frahm hoorden. Diezelfde lading hebben ook het onwerelds mooie O I End en Because This Must Be, waarvan de titels wel meer aansluiten bij de sfeer. Kurzum is zonder twijfel één van de hoogtepunten op 'Graz'. Elke noot raakt je recht in je ziel Op briljante wijze speelt Frahm met nuances, stemmingen en overgangen.

Er staan ook stukken, op die we in andere uitvoeringen hebben gehoord, zoals het inmiddels tot de Frahm-klassiekers behorende Hammers. Muzikale duizendpoot en vriend Peter Broderick zingt mee. En dat werkt bijzonder goed. Broderick weet de subtiele zang perfect te verweven met Frahms jagende pianoaanslagen. Over verrassend gesproken.

Nog een hoogtepunt is Crossings. Het zijn deze verstilde pianostukken, die je de adem bijna afsnijden. Het is zo mooi dat we simpelweg niet de woorden ervoor vinden. En soms zijn die ook niet nodig. Wel baant een traan van emotie zich een weg naar beneden.

Het album sluit af met nog een stuk dat we in Frahms carrière tegenkwamen: Went Missing. Hij speelde dit prachtige stuk tijdens zijn tournee van 2012/2013 en die versie kwam dan terecht op het semi-livealbum 'Spaces' (2013).

Dit is nu al de mooiste verrassing van 2021. Het bewijs dat Frahm absoluut de grootste en meest getalenteerde componist van zijn tijd is, is allang geleverd met de albums die 'Graz' voorafgingen. Toch is elke release van dit genie een historisch moment in de muziek.

29 maart 2021
Gregor Dijkman