Wende - Verbluffende performance, verbluffend concert
De Roma, 3 mei 2018
Als het om muziek gaat, kijken ze in Nederland vaker naar wat er hier gebeurt dan dat wij naar Nederland kijken. Misschien net daarom dat het zo lang duurde voor het succes van Wende hier in Vlaanderen kwam aandruppelen. We begrijpen het ook wel: de Nederlandse zangeres is niet voor één gat te vangen, zingt in het Nederlands, maar ook in het Engels en in het Frans en maakt in het ene nummer gebruik van allesverwoestende elektronica om een paar minuten later haar kwetsbaarheid te omarmen in een gedicht of een pianoballade. Laten we gewoon zeggen waar het op staat: als performance was ‘Mens’ verbluffend. Als concert ook.
Op dit moment brengt Wende het meest interessante project uit haar interessant grillige carrière. Al een hele tijd toert ze nu rond met ‘Mens’, een voorstelling waarin ze zich afvraagt wat het betekent om mens te zijn in de wereld van vandaag tussen allemaal andere mensen met hun eigen dromen, verlangens en tekortkomingen. En daar heeft ze een geheel eigen vorm voor gevonden; iets tussen concert en perfomance arts in; iets tussen club en theater in. In het interview dat we vorig jaar met haar hadden zei de Nederlandse al dat organisatoren vaak ook niet weten wat ze nu eigenlijk met haar aan moeten.
Die veelheid aan stijlen en manieren om nummers te brengen zat ook in de voorstelling. Bijvoorbeeld toen ze switchte van De Wereld Beweegt, waarin ze nog op volle kracht woorden uitspuwde, naar een zachte versie van La Vie En Rose. Het was goed gevonden, want waar De Wereld Beweegt de wereld als een dolleman aanschouwelijk maakte, is La Vie En Rose het ultieme à l’aise-nummer. Naast Edith Piaf raakte ze nog zo’n monument van het chanson aan, toen ze Au Suivant van Jacques Brel bracht in een versie met industriële beats waar Björk jaloers op zou zijn. Die muzikale achtergrond wordt Wende trouwens gebracht door de genaamden Yan en ludoWic die extra drums, vibrafoon, xylofoon of beats voorzien. Die moeten we toch ook minstens even vermelden.
Als je je afvraagt hoe het vandaag met de mens gaat, dan maak je thematisch en tekstueel al een even grote spreidstand. Zo stelt Wende zichzelf en wat zij nog wil van dit leven in vraag in Wat Is Mijn Plan Vandaag? (“Wat is er van al mijn dromen gekomen? / Wie kan ik nog op zijn woorden geloven? / Wil ik een kind op de aarde zetten? / Wat klopt er nog van mijn waarheid en wetten?”), maar gaat ze ook dieper in op de grotere problemen in deze wereld in Schone Handen. In dat nummer leunt ze sterk aan bij wat Kate Tempest doet, niet toevallig ook een dichteres die is beginnen rappen. Schone Handen werkt ook gewoon op papier, als gedicht.
Wende laat ook niet braafjes na elk nummer een pauze waarin het publiek kan applaudisseren, maar laat de nummers in elkaar overvloeien. Want boven alles is ‘Mens’ een voorstelling die ingedeeld lijkt in kleine hoofdstukken. Het mooiste van die hoofdstukjes is dat over de angst dat startte met Voor Alles. Wende zette voor dit nummer een gedicht van Joost Zwagerman op muziek, een jaar nadat die een einde aan zijn leven had gemaakt. Het is een lange opsomming van dingen waar Zwagerman allemaal bang voor was. Tekenend is daarin de regel: “Voor dood gaan / alle doden / Voor dood zijn misschien iets minder.”
Voor Alles werd gevolgd door het allermooiste liedje dat Wende momenteel in de aanbieding heeft: Vrij Me, op een tekst van Dimitri Verhulst en ook al over angst, verlatingsangst. Maar dat ze daarna Als De Liefde Niet Bestond van Toon Hermans brengt, is ook geen toeval, want wat zouden we doen zonder de liefde, ondanks al die angsten en onzekerheden?
Aaaargh, en nu hebben we nog helemaal niets gezegd over de visuals hoewel die ook meer dan de moeite waren. Zo is ze tijdens Alles Gaat Kapot zelf naakt te zien, in foetushouding. Tijdens ‘Mens’ is Wende opener en completer dan ooit tevoren. Ze wil tegen haar publiek zeggen: “Ook ik ben bang.”
Je moet het eigenlijk gewoon zelf zien. En het beste nieuws is: dat kan nog, want er volgt nog een clubtournee. Op 3 november speelt Wende ‘Mens’ nog een keer in de AB Club en op 20 november staat ze in De Vooruit. Bestel die tickets maar.