Tool - Oerkracht

Ziggo Dome, 18 juni 2019

Afwezigheid creëert verlangen. Het is niet één of andere relatietip die we in de Flair hebben gelezen, wel het gevoel dat we zelf hadden – en zeventienduizend anderen met ons – over Tool. Het was dan ook niet meer dan normaal dat het concert in de Ziggo Dome in Amsterdam, de eerste gelegenheid voor de Nederlandse en Belgische fans in twaalf jaar om Tool te zien, razendsnel uitverkocht was en dat nog vele anderen nooit aan een kaartje zijn geraakt. De band zelf maakte duidelijk waarom. 

Eerst en vooral een pluim voor de organisatie van onze noorderburen: een proper plein met gratis toiletten, geen halfuur drummen om binnen te raken en, eens binnen, ook nog eens ademruimte hebben, het is een gevoel dat we in het Sportpaleis nog niet vaak hadden. Ook de akoestiek is beter in de Dome dan in het Sportpaleis omdat deze zaal in 2012 pas geopend is en gericht is op evenementen met versterkte muziek. Tool worstelde in het begin van Ænema nog even met de akoestiek, maar dat euvel was snel verholpen.

Het gehijg van Ænema, dat was het startschot van een concert dat de perfectie benaderde. Net zoals Tool hun muziek benadert – met mathematische precisie – zo was er hier nergens ook maar een halve foute noot te bespeuren. Dat het maken van foto’s of video’s niet toegelaten was en dat wie zelfs maar een berichtje wilde sturen via Whatsapp een opmerking kreeg van het zaalpersoneel – op vraag van de band – droeg alleen maar toe aan de beleving van het moment.

De opstelling was bijzonder: Adam Jones (gitaar) en Justin Chancellor (bas) mochten de voorste rij bezetten, terwijl zanger Maynard James Keenan op de tweede rij stond, naast de drummer (Danny Carey) en zonder ook maar enige spot op hem gericht. Keenan stond bijna heel het concert in schaduw gehuld, het signaal gevend dat het niet om hem draaide. We zien het pakweg Chris Martin nog niet zo snel doen.  

Door die opstelling ging het nog meer om de muziek en de visuals draaien. Die visuals, vaak gemaakt door Adam Jones, waren indrukwekkend knap en sloten niet zozeer bij de inhoud van een nummer aan, dan wel bij wat Jones bij de muziek van een nummer voelt. Daar mocht wat rook bij en zelfs af en toe een welgemikte laserstaal, maar nergens voelden de visuals als overdaad aan zoals de hoeveelheid vuurwerk bij Editors.

Tool gaf de fans waar ze zo lang op hadden moeten wachten: na Ænema volgde The Pot – uit het meest recente album uit - echt waar - 2006! – en daarna kondigde Parabol Parabola aan. Hoogtepunten aanhalen is moeilijk, omdat alles tussen Ænema en Stinkfist één langgerekt hoogtepunt leek, maar Forty Six & 2 was misschien wel het allerstrafste.

Op 30 augustus verschijnt een nieuw album van de band. Dan toch. Tracklist noch titel zijn vandaag bekend, maar enkele nieuwe nummers kregen we wel. En het is veelbelovend dat die in twee van de drie gevallen tot de hoogtepunten op dit concert mogen gerekend worden. De eerste bis CCTrip – nadat een aftelklok ons veertien minuten had laten wachten - was wat ons betreft meer een geluidsexperimentje van drummer Carey dan een song, maar de andere nieuwkomers Descending en Invincible zaten netjes tussen Schism in en waren niet minder dan krachttoeren te noemen. De bandleden lieten vorig jaar al weten dat elk van de nummers op het nieuwe album langer dan tien minuten zou duren. In het geval van deze twee klopte dat alleszins.

Tool wordt altijd gemakshalve in het hokje van de progressieve metal geplaatst, maar weet ook fans aan te spreken die daarbuiten niet zo veel met metal hebben. Dat komt omdat Tool ademruimte geeft aan de nummers: het is niet rammen van begin tot eind, maar een nummer kent een opbouw waarin ook al eens een rustmoment mag zitten. Dat Maynard James Keenan ook nog eens een uitstekend zanger is, is daarbij aardig meegenomen. En dat we zoveel Tool-fans in een t-shirt van Pink Floyd zagen (wijzelf incluis) was vast ook geen toeval. De fans van Tool hebben geduld: die gedwongen wachttijd van twaalf jaar is veelzeggend.

Volgende week kunnen we Tool in België aan het werk zien, voor het eerst sinds Pukkelpop 2007. Ze spelen dan op Rock Werchter, op vrijdag 28 juni (al lang uitverkocht) en ze mogen er het hoofdpodium afsluiten, zelfs nog na The Cure. Het concert zal duren tot twee uur, waardoor de visuals zeker tot hun recht zullen komen en de fans alles krijgen waar ze zolang op hebben moeten wachten. Dat is beloofd. Tool, dat is de oerkracht van muziek.

Dit verslag verscheen ook op nieuwssite Newsmonkey.