IDIOTS - Volgens SABAM maken we "lichte muziek"

Er zijn grote veranderingen doorgevoerd bij IDIOTS sinds ‘II’ verscheen in 2016: het uitroepteken is uit de naam geschrapt, een nieuwe drummer zorgde voor een nieuwe wind en het volgende album komt er niet in één, maar in twee delen. Nu al verschijnt de ep ‘SPRING’, in het najaar volgt dan ‘FALL’. We trokken naar Kortrijk en gingen een kijkje nemen in Muziekcentrum Track, waar IDIOTS in de kelder repeteren voor wat komen gaat. Schoven aan voor de koffie: Luc Dufourmont, zanger en 'Bevergem'-acteur, en gitarist Wouter Spaens.

Luc Dufourmont: In de bio noemden we IDIOTS de 2.0-versie, maar dat is vooral om duidelijk aan te geven dat er dingen veranderd zijn. Muzikaal klinkt het wel anders. Ik ben nog steeds trots op onze eerste twee platen, maar ik geloof wel dat het technisch beter is, dat we betere muzikanten geworden zijn.

Wouter Spaens: We zitten ook met een nieuwe drummer, Minco De Bruin, wat sowieso een nieuwe sound meebrengt.

Wij vinden de eerdere platen zelfs niet meer op Spotify, hetgeen anno 2020 toch opmerkelijk is.

Dufourmont: Die komen terug! Weet je wat de reden is dat ze daar niet meer staan? Omdat we dat verdomde uitroepteken uit onze naam gehaald hebben. We hebben ons hele profiel moeten verwijderen en het duurt blijkbaar een maand voor we alles opnieuw kunnen plaatsen. Dat is wel een stevige handicap, nu de nieuwe ep verschijnt.

Spaens: Het is een hele rompslomp geweest om die naamsverandering door te kunnen voeren. Visueel vonden we het wel tof. Dat klopte wel, maar de sociale media flipten erop. Taggen op Facebook lukte niet en op Spotify waren we ook heel moeilijk terug te vinden.

Dufourmont: We zijn enorm geëvolueerd, maar een uitroepteken, dat kan het internet niet aan. (lacht) Op dat gebied heeft dEUS het wel beter aangepakt.

Spaens: Weetje: onze allereerste t-shirts zijn ook zonder uitroepteken. Dus wie er zo nog eentje heeft liggen, kan het weer bovenhalen.

Op dat vlak zijn jullie inderdaad goed: een makkelijk te onthouden naam, een opvallend logo en T-shirts die je regelmatig ergens ziet opduiken, maar de radio wil niet mee. Nochtans is nieuwe single Lipstick Glamgirl echt wel radiovriendelijk.

Dufourmont: Ik denk dat er ooit een soort vloek over mij en mijn muzikale projecten is uitgesproken (lacht) Ik doe er nu wel lacherig over, maar ik lig er soms echt wakker van. Het doet me deugd dat die nieuwe zender WILLY de single onmiddellijk in de playlist heeft opgenomen, voor de dagprogrammering.

Uiteindelijk geloof ik dat je van alles een hit kan maken. Je moet het gewoon genoeg te horen krijgen. Er zijn gedrochten – de muziekgeschiedenis zit er vol van – die toch tot een hit zijn kunnen uitgroeien, gewoon omdat je het voldoende hebt ingelepeld gekregen. Het mooiste gedrocht vind ik zelf 24 Hour Party People van Happy Mondays: zo vals als een kat, maar wel prachtig.

Spaens: Radio is en blijft moeilijk in te schatten. Van tijd tot tijd gebeuren er dingen die niemand had kunnen voorspellen.

Dufourmont: Die promotie hoort er uiteindelijk bij. Of je doorbreekt of niet heeft met veel meer te maken dan alleen muziek. Dat hebben we aanvaard. Desnoods kruipen we op 'TikTok'.

Heb jij iets met Iggy Pop? Bij het nieuwe nummer, Monkey In The Driver’s Seat, moesten we daar steeds aan denken.

Dufourmont: Ik moet eerder aan Frank Zappa denken bij dat nummer. Ik ben wel een enorm grote Stooges-fan.

Spaens: Er zit wel iets van Iggy Pop in je stem. Ik begrijp waarvan de vergelijking komt.

Dufourmont: Je kan die man alleen maar bewonderen, hé. Ik hoorde hem vanochtend nog op de radio met een jazzachtig iets. Het leek zo uit de jaren dertig te komen. Het is een overlever, maar hij heeft ook wel veel prutswerk gemaakt.

Op Bai Chang is het in het Frans te doen. Eerder waren stukken van High ook al in het Frans, maar dit is jullie eerste volledig Franstalige nummer.

Dufourmont: We zitten hier dicht bij de grens, natuurlijk. Mijn eerste drie jaren heb ik Frans gesproken. Mijn eerste woordje was “chocolat”. In de familie was het ook de gewoonte om in het Frans te praten, als we iets niet mochten horen. Dus ik wist dat ik mijn oren moest spitsen, als het plots in het Frans te doen was. (lacht) En als ik dan “pour Luc”, “vélo” en “Saint Nicolas” hoorde, dan wist ik ook hoe laat het was.

Gaat ‘Fall’ beduidend anders klinken, of was er een andere reden om de release in tweeën te splitsen?

Dufourmont: Deels heeft het met financiën te maken.

Spaens: Maar we hebben ook wel gediscussieerd of we nog wel een plaat moesten uitbrengen. Er is nog nagedacht over een reeks singles ook, maar dat voelden we zelf niet zo. Uiteindelijk maak je vooral een album om te kunnen spelen, maar er zijn weinig mensen die nog echt naar een plaat luisteren. Nu gaan we twee ep’s uitbrengen. Digitaal. En misschien ook nog wel fysiek.

Dufourmont: Zelf zit ik nu terug in een cd-fase sinds een paar weken: Bonnie “Prince” Billy gekocht, The Roots en die laatste plaat van Iggy & The Stooges. ’t Is lawaai, maar er zit geen ziel in. Maar live was dat nog altijd ongelooflijk straf. Hele mooie, warme, ronde klank.

Luc, jij draait al lang mee in de muziek. Jij hebt nog groepjes gehad als Ugly Papas en Two Russian Cowboys. Cult dezer dagen. Was het vroeger leuker om in een groepje te zitten? Vandaag kan je niet alleen maar muzikant zijn. Je moet ook zakenman en marketingmanager zijn.

Dufourmont: Het was alleszins gemakkelijker om aan werk te raken vroeger. En dit is geen gezaag van een oude vent, maar er is een gigantisch overaanbod. Vroeger konden wij kiezen waar we gingen spelen. Nu zijn we al blij, als we iets kunnen krijgen.

Spaens: Het zijn twee kanten: het is ook veel moeilijker geworden voor organisatoren om dingen georganiseerd te krijgen. Alles is professioneler en veiliger geworden, maar daardoor ook moeilijker. Er is een reden waarom je de laatste tijd zo regelmatig leest over festivals die er gewoon mee ophouden.

Dufourmont: Voor het web moest ik gewoon een brief schrijven naar deze of gene en het was geregeld. (lacht) We kochten omslagen en voor vijfhonderd frank postzegels. We kopieerden ons cassetje en stuurden dat rond: naar Humo, De Morgen, enz.

Spaens: Dat is wel heel lang geleden, hé. (lacht)

Er zit een leeftijdsverschil tussen jullie, iets minder dan twintig jaar. Merk je daar iets van, behalve nu?

Dufourmont: Meer en meer groeien we naar elkaar toe, maar hij kent wel heel weinig muziek van voor de jaren tachtig. Fysiek zie ik er ook wat steviger uit. (lacht)

Spaens: Het wordt een beetje gebruikt in de bio’s, maar zelf voelen we er bitter weinig van.

Dufourmont: Ik word er negenenvijftig en ik voel me daar vooral heel vreemd bij. Ik heb al drie generaties mensen naar mijn optredens weten komen. Nu zitten we aan de kinderen van de kinderen. Ik trek me een beetje op aan Roland Van Campenhout. Die is er vijfenzeventig, maar dat is voor mij een voorbeeld van hoe ik het ook zou willen. Als je er mee op café zit, lijkt het alsof je met een twintiger op stap bent. De klok tikt, hé. Nog een jaar en ik ben op pensioen. Dan kan ik flexijob-muzikant worden. (lacht)

Een paar jaar geleden zijn er een aantal interviews verschenen waarin je het had over je plotse werkloosheid. Je werkgever was van de ene dag op de andere failliet gegaan. Je hebt dat toen aangegrepen om je meer te focussen op het creatieve aspect van je carrière.

Dufourmont: Zo is het nog steeds. Financieel zou het veel beter kunnen, maar ik heb een statuut nu. Ik heb ook columns geschreven, maar dat is weer afgelopen nu. Ben nu naar een nieuwe werkgever op zoek, overigens. Je mag altijd eens polsen bij je baas. En optredens... Ik hoop dat we veel gaan kunnen optreden met IDIOTS.

Er is een concert in Lille geweest op 31 januari, maar het enige dat er momenteel bij geplande evenementen staat op jullie Facebookpagina is op 31 mei het WK Plassen in samenwerking met De Bende Van De Roste.

Dufourmont: (verbaasd) Serieus? Heb ik dat gedaan? (lacht) Soms doe ik zotte dingen en nadien vergeet ik dat dan. Hoeveel geïnteresseerden zijn er al? Ik zal het eens nieuw leven inblazen!

Succes ermee! Grappig dat dat evenement onder de categorie "Kunst" geplaatst stond. Wat is kunst voor jullie?

Dufourmont: Dat is een vraag die Stijn Meuris zich ook eens heeft gesteld. Je kan van alles kunst maken, denk ik. Als je tegen mij praat over “kunst”, dan denk ik wel nog vooral aan visuele kunst.

Spaens: Als we het over muziek hebben zal ik het ook niet snel over kunst hebben.

Dufourmont: Volgens SABAM valt wat wij doen onder “lichte muziek”. Echt waar. Als je auteursrecht gaat aangeven op die site, krijg je punten toebedeeld. Klassieke muziek is daar “ernstige muziek”, “jazz” is ook een onderverdeling en al de rest is “lichte muziek.”

Spaens: Een metalband valt dus ook onder lichte muziek. Alles wat niet jazz of klassiek is, krijgt minder rechten.

Dufourmont: Dat is het racisme van SABAM.

Je zou van genre moeten veranderen.

Dufourmont: Daar zullen we eens ernstig over nadenken. (lacht)

Tegenwoordig gaat het, wat jou betreft, ook altijd over 'Bevergem'. De eerste uitzending van die reeks is intussen al vijf jaar geleden.

Dufourmont: Dus zes jaar geleden opgenomen. Ik schrik daar ook van. Het 'Bevergem'-effect stopt niet. Er is maar één seizoen geweest, maar ik heb de indruk dat we twintig seizoenen van 'F.C. De Kampioenen' hebben gemaakt. Ik denk wel dat het goed is dat er maar één seizoen is geweest. De verwachtingen voor het tweede zouden intussen immens zijn. Ik zou ooit wel nog graag een prequel maken over 'De Bende Van De Roste', maar voorlopig krijg ik dat niet van de grond. Er komt veel administratieve kak bij kijken.

Jullie optredens zijn wel belevenissen. Wouter, jij gaat er altijd helemaal voor. Je bent zelfs ook eens flauwgevallen tijdens een show.

Spaens: (lacht) Dat klopt. Als ik speel, begin ik soms echt te gaan. Ik kan niet beschrijven wat er op dat moment door me heen gaat, maar ’t is een flow. Toen ik flauwgevallen ben, had ik een zuurstoftekort. Ik voel dat soms nog aankomen, maar dan ben ik tien seconden kalm en dan komt het wel in orde. Maar toen - dat was hier in Kortrijk - kwam Luc net op zo’n precair moment met zijn micro dichtbij mij staan en ik dacht: “Shit, ’t is het moment niet!”. Hij geeft me een duw en ik val achterover. Toen ik bijkwam, waren de kabels uitgetrokken en ben ik van het podium gekropen. Het optreden ging toen nog gewoon door. Sindsdien heb ik de tip gekregen dat ik bananen moet eten.

Dufourmont: Toen stond hij ook nog eens met een heel onflatterende foto in de krant. Van tijd tot tijd lachen we daar nog eens mee. (lacht)

Hoe heeft de liefde voor muziek jullie vastgegrepen? Weet je nog wanneer dat was?

Dufourmont: Mijn broer is acht jaar ouder dan ik. Die heeft mij in feite muzikaal gevormd. Hij heeft mij The Beatles, The Rolling Stones, Deep Purple en Johnny Winter leren kennen. Maar ook Camel en Yes en al die symfonische rockgroepen van begin jaren zeventig. Maar plots waren Sex Pistols daar en dat sloeg bij mij in als een bliksemschicht. Plots hoorde ik muziek die ik zelf ook kon spelen. Letterlijk drie weken nadien zat ik in mijn eerste bandje.

Ik luisterde toen ook veel naar de RTBF. Die hadden Bert Bertrand en die speelde een halfuurtje punk per dag. Dankzij Shazam leer ik nu dingen kennen die ik toen van de radio heb opgenomen. Ik vind Shazam echt iets wonderbaarlijks. Ik ben nog van de tijd dat ik kon wakker liggen omdat ik een nummer had gehoord dat ik niet kon thuisbrengen en nu kan ik daar plots allemaal titels op kleven.

Wist je dat zelfs Ultravox, die van Vienna, nog punk hebben gemaakt? En ken je Johnny And The Self Abusers? Dat was een punkgroepje van Jim Kerr van Simple Minds voor ze Simple Minds heetten. Als je het weet, hoor je het. Dead Vandals is een machtig punknummer.

Spaens: Ik heb al heel mijn leven het gevoel dat ik in een groepje wil spelen. We hadden thuis ook een gitaar en een piano staan. Dus ik ben er wel vroeg mee in contact gekomen. Mijn vader luisterde ook voortdurend platen. Pink Floyd en zo heb ik van hem meegekregen. Maar ik had ook een goede vriend verderop in de straat wonen en daar luisterde ik ook muziek mee. Maar een heel ander soort muziek. Deathmetal-toestanden en zo. Echt zware metal. Tot ik Sonic Youth ontdekte. De eerste keer dat ik 100% hoorde – dat gepiep en gekras van de gitaar in de intro - wist ik: ik word gitarist.

Dufourmont: Sonic Youth is een basisgroep. Zo één van die zeldzame groepen die een beginpunt zijn van honderden afsplitsingen. Ik heb ze een vijftal keer gezien en zolang ze niet met strijkers begonnen te experimenteren, vond ik ze geweldig.

Spaens: ‘Goo’ blijft hun beste album. En de mooiste hoes aller tijden.

Dufourmont: In deze tijd is de hoes zowaar nog belangrijker geworden, denk ik. Die zie je overal, ook op Spotify en op Facebook. Dus die moet mensen nieuwsgierig maken.

Spaens: Als we nu zelf ook nog veel zouden mogen spelen, dan zijn wij ook blij.

Komt er nog een tournee aan?

Dufourmont: We zijn aan het sprokkelen, maar ’t is niet evident. We weten wat we waard zijn. Nu moeten we de kans krijgen om het nog eens te bewijzen.

Dit interview verscheen ook op nieuwssite Newsmonkey.be.