Wouter Bulckaert - 'JJ Cale: Troubadour In De Woestijn' (RE:intro)

RE:introducing

Wouter Bulckaert - 'JJ Cale: Troubadour In De Woestijn' (RE:intro)

Is het JJ Cale of J.J. Cale? Het is alleszins niet Jean-Jacques Cale of John Cale, de avantgardeviolist van Velvet Underground. Het is wel de componist van Cocaine en After Midnight en nog veel meer prachtige songs die met mondjesmaat hun weg vonden naar zijn schaarse platen. Verder was hij ook een kluizenaar, een luierik, een gepassioneerd geluidstechnicus en een raadselachtig figuur. Reden genoeg voor Wouter Bulckaert om een biografie aan hem te wijden.
 

Na 'Meester In De Schaduw' over Ry Cooder laat Bulckaert zijn beproefde recept los op de 'Troubadour In De Woestijn'. Het boek brengt geen diepgravend, origineel opzoekwerk of eigen interviews met betrokkenen, maar wel een gestructureerde en vlot lezende bundeling van vrij beschikbaar - zij het soms obscuur - leesmateriaal. Elk hoofdstukje wordt opgehangen aan een vaak intrigerende uitspraak van Cale.

De anekdotes zijn vaak iets vettiger dan die in het boek over Ry Cooder. Het was ons eigenlijk ook nooit opgevallen dat zoveel van Cales teksten over seks gaan. De verhalen draaien echter meer rond Cales warsheid van beroemdheid en idolatrie. Over zijn privéleven is heel weinig gekend en de vraag is dan ook of het zo interessant zou zijn om 'Dag Allemaal'-gewijs te gaan spitten in de bedgeheimen van de nogal eens van reefer en drank doortrokken kluizenaar. In het boek wordt wel voldoende uitgebreid ingegaan op het technisch materiaal - gitaren, drummachines, opnameapparatuur - om de lezende muzikant te boeien zonder de niet-musicerende lezer af te schrikken. Vrees dus geen opsomming van cimbaaldiameters per song, maar wel het verhaal van een gitaar die met spuug en paktouw aan elkaar hing en een drumcomputer die uit een oud orgel gesloopt werd.

Bulckaert weet ook heel goed de tijdsgeest te schetsen van de verschillende decennia van Cales carrière; van de jaren tachtig, waarin die zeurende folkies het moesten afleggen tegen harige hardrockbands, tot de heropleving van wat gemakkelijkheidshalve "Americana" genoemd wordt met Johnny Cash' American Recordings voorop. Daarbij krijgen we ook weer een bespreking van elke plaat zodat de lezer zelf kan beslissen wat essentieel luistervoer is, voor zover hij het nog niet op de plank heeft.

Een paar foto's zijn altijd leuk bij een biografie, maar die ontbreken helaas. Nu zal je van Cale ook geen massa foto's vinden, en al zeker niet op zijn platen. Ze blijken zelfs spontaan te verdwijnen van de covers van magazines. Bulckaert kreeg gelukkig wel hulp van Edward Hall, een Amerikaanse illustrator die speciaal voor dit boek een reeks portretten van Cale tekende. Als we één puntje van kritiek hebben op dit boek, is het het nogal stiefmoederlijke zwart-wit en het afdrukformaat dat de tekeningen echt geen recht doet. Er had er best eentje op het voorplan gemogen.

We weten niet of Wikipedia een lemma heeft "grote muzikanten waarover nog geen biografie gepubliceerd is", maar we vermoeden dat er nog voldoende schrijfvoer is voor een volgende biografie. We kijken er alvast naar uit. Hoewel dit boek niet op de eenzame hoogte staat van de literaire geschiedschrijving van Geert Mak, hapt het lekker weg en spreekt er een grote passie voor het onderwerp en de muziek uit de tekst. U weet al wat u aan de Sint moet vragen.

2 oktober 2018
Stefaan Van Slycken