Stephan Thelen - Fractal Guitar 3

Moonjune Records

Stephan Thelen is een in de VS geboren en in Zürich wonende muzikant en componist met een doctoraat in de wiskunde. Erg rock-’n-roll klinkt dat niet en de muziek spreekt eerder de frontale cortex dan de onderbuik aan. ‘Fractal Guitar 3’ mag dan wel een cerebrale ervaring zijn, het is geenszins zware kost; eerder een zweefvlucht door een gewichtloze ruimte. Daar zorgen de spacey gitaren, synths en elektronica wel voor.

Op zichzelf staand is dit album niet. Naast de derde worp in een serie is heel wat materiaal terug te brengen tot ‘Black Light’ (2015), een album van het Zwitserse collectief Sonar waar Stephan Thelen deel van uitmaakt. De entourage op ‘Fractal Guitar 3’ bestaat echter uit de vaste handlangers op zijn projecten onder eigen naam, zoals gitaristen Eivind Aarset en Jon Durant, "touch guitarist" Markus Reuter en drummers Manuel Pasquinelli en Yogev Gabay.

In 2021 werkte Thelen aan vier albums tegelijk. Hoewel stilistisch zeer divers, zijn ze toch met elkaar verbonden. Tracks op de ene plaat zijn gebaseerd op een andere. Opener Through The Stargate is een verdere verkenning van Enneagram op het Sonar-album ‘Black Light’. De ruim zestien minuten durende kosmische reis neigt naar de psychedelica van de überhippies van Gong. Het album doet hier ook uitgeleide mee, een ingekorte versie weliswaar die focust op de bijdrage van Eivind Aarset in een mix van synthesist J. Peter Schwalm.

Op Morning Star horen we dan eindelijk de Frippiaanse gitaar. In de jaren negentig volgde Thelen de Guitar Craft Seminars bij de King Crimson-leider. Het nummer is gebaseerd op een polyritme uit Orbit 5.7 op het ‘Black Light’-album. Glitch startte als een track voor een ander project van Thelen, maar ontwikkelde zich tot een nieuwe versie van Angular Momentum op - jawel - ‘Black Light’.

Ascension componeerde Thelen samen met Markus Reuter en Schwalm. De invloed van Fripp en King Crimson duikt opnieuw op in de gitaren. In het lagere register leggen Stefan Huth en Pasquinelli een pulserende groove. Het materiaal is gelijkaardig aan Thelens Zesde Strijkkwartet dat men terugvindt op zijn ‘Music For Piano And Strings’.

De ritmepatronen in zeven vierde op Black On Maroon hoor je ook op Slow Over Fast uit het ‘Fractal Sextet’-album. Het is genoemd naar een werk van Mark Rothko, die rechthoeken schilderde om elke verwijzing naar de fysieke wereld te elimineren en te communiceren wat volgens hem de betekenis van kunst is: het vertellen van een universeel, bovennatuurlijk mythisch verhaal. Of Thelen erin slaagt hiervan de soundtrack te leveren laten we over aan de metafysisch georiënteerde luisteraar.

‘Fractal Guitar 3’ is in elk geval een idiomatisch en gelaagd werkstuk voor een publiek dat de handen op elkaar krijgt bij niet-standaardritmes en afwijkende metrums. Het geitenwollensokkentempo verwijst naar een kosmische, onaardse beleving van de tijd. Een ideale coronaplaat in post-covidtijden.