Sigur Rós - ( Verjaardagsfeestje )

Rockhal, Luxemburg, 26 oktober 2022

Op 2 november speelt Sigur Rós in Vorst Nationaal, maar wij konden ons geduld niet zolang op de proef stellen en trokken al naar de Rockhal in Luxemburg voor een voorproefje. We zagen er een concert dat vooral teruggreep naar de vroege Sigur Rós - van voor ze in 2008 plots op het hoofdpodium van Rock Werchter en Pukkelpop mochten aantreden - maar werden ook beloond met een nieuwe song.

Deze week is het twintig jaar geleden dat Sigur Rós '( )' uitbracht, algemeen beschouwd als één van de belangrijkste postrockalbums en ook al jarenlang aan de top van de door luisteraars samengestelde lijst met de honderd beste 'duyster' albums. Fans van dit album reppen zich woensdag best naar Vorst want '( )' vormde het zwaartepunt van de setlist, inclusief een paar songs uit diezelfde periode die het album niet haalden.

Zo hoorden we na het doven van de zaallichten het afsluitend stukje van de cd-single Vaka (een introtape die ze al vaker gebruikten). De Ijslandse band trapte vervolgens meteen af met Vaka, een song die ons telkens weer zo diep van binnen raakt, dat hij misschien wel te vroeg in de set zat, als moest het een voortijdig muzikaal orgasme evoceren. Na nog twee songs uit '( )' was het tijd voor de song die ons begin 2000 via de radio tot Sigur Rós introduceerde. Ook na tweeentwintig jaar blijft Svefn-g-Englar het voorbeeld van de dromerige, hemelse sound van de band.

Ondanks de nadruk op het vroegere werk, kwam bijna elk album tijdens het concert aan bod. Enkel het prille debuut 'Von' (dat ze al lang in de kast laten) en, enigszins verrassend, het recentere 'Valtari' werden overgeslagen. Toch voelde het alsof ook dat album erbij was, want na Ný Batterí werd een nieuwe song gespeeld (met op de setlist Gold 2 als werktitel) die klonk als een brug tussen 'Valtari' en het heden. Een mooie, veelbelovende song voor mogelijk een nieuw album?

Een hoogtepunt daarna was ongetwijfeld een magistraal Dauðalagið (of Death Song). Na een eindeloos lang voelende versie - het kan aan onze extase gelegen hebben - liet de band de song secondenlang stilvallen, waardoor een deel van het publiek zelfs al begon te applaudiseren. Maar de Ijslandse kapoenen persten er nog een tergend traag slot uit waarin Jónsi nog eens mocht demonstreren hoe essentieel zijn stem is voor het geluid van Sigur Rós. Als u zich afvraagt wat ons nog boeit om na twintig jaar nog steeds die concerten te frequenteren. Wel, dit soort innige momenten die je even uit het leven optillen, daarvoor doen we het nog steeds.

Alsof ook de groep aan een moment van bezinning toe was, werd afgesloten met nog twee songs uit de cd-single Vaka (onze iTunes leest ze als Untitled 9A en Untitled 9B, maar de tandem is ook gekend als Smaskifa). Halfweg wandelden de bandleden het podium af, op de toetsenist na, die in zijn eentje ingetogen de set liet uitdoven. Na ruim een uur was het tijd voor een pauze. Achteraan het podium werden de woorden 'Intermission' en 'Hlé' geprojecteerd - zo leerden we nog eens een woordje Ijslands bij.

De onderbreking van twintig minuten was een rare spanningsbreuk en gaf het gevoel dat Sigur Rós haar eigen voorprogramma had gedaan (niemand doet dat natuurlijk beter dan de band zelf). En toch, na de pauze duurde het amper twintig seconden vooraleer Glósóli ons alweer volledig onderdompelde in de magie van Sigur Rós. Waar het eerste deel van het concert vooral was opgebouwd rond 'Ágætis Byrjun' en '( )', was 'Takk' de rode draad doorheen het tweede bedrijf. Tussendoor hoorden we ook nog Festival losbarsten en Kveikur binnendonderen, tegen een achtergrond van netjes gedoseerd licht en visuals die de puurheid van de muziek mooi aanvulden.

Of Jónsi even het hoge noorden kwijt was dan wel een statement wilde maken dat Ijslands minstens even onbegrijpelijk is als Luxemburgs, weten we niet. Maar die ene keer dat het publiek in de Rockhal werd toegesproken, deed hij dat voluit in zijn moedertaal. Aan het einde meenden we iets te herkennen dat leek op: "Bedankt om te komen". Het genoegen was volledig aan onze kant, vooral toen daarna de set als vanouds waanzinnig werd afgesloten met een furieus Popplagið. Na dertien minuten bleef het publiek perplex aan de grond genageld. Tot het viertal uitgebreid kwam groeten... en de betovering terug ongedaan maken.

Na ruim twee decennia is Sigur Rós allang niet meer zo vernieuwend als destijds, maar de toewijding waarmee ze ons doorheen het oeuvre loodsten, was de verplaatsing zeker waard. Woensdag 2 november is een halve feestdag. Dus fileleed is alvast geen excuus om niet naar Vorst-Nationaal af te zakken voor deze iconische postrockband. Het concert in Luxemburg was uitverkocht (de zaalcapaciteit was dan ook maar tweederde van de AB), maar voor Brussel zijn er nog tickets beschikbaar.