[Members of] Swell - Afscheid?

Kinky Star, 29 mei 2024

Vorige maand was het alweer twee jaar geleden dat Swell-frontman David Freel overleed. De ironie wil dat de man bij leven geen zin meer had om met Swell de hort op te gaan, maar dat de overblijvende bandleden uit de kernbezetting van de jaren negentig na zijn dood zijn muzikale erfenis on the road in leven wilden houden. Vorig voorjaar tourden vier leden van Swell door Europa en deden toen onder andere de Botanique aan. Een jaar later deed een kleinere bezetting dat nog eens over met een korte semi-akoestische tour doorheen Frankrijk en België, die eindigde in de Kinky Star te Gent. Dit misschien wel allerlaatste wapenfeit van (leden van) Swell wilden we niet missen.

Net als vorig jaar nam gitarist John Dettman-Lytle de aartsemotionele taak op zich om de zang van Freel over te nemen. Een onmogelijke taak, natuurlijk, maar toch werkte het. Mede-oprichter Sean Kirkpatrick zat als vanouds achter de drums (maar haalde regelmatig ook herinneringen op aan vijfendertig jaar Swell), Tim Adams zat in de prille begindagen maar heel even in de band, maar kwam anno 2024 nog eens bassen. Bénédicte Dacquin, een rockfotografe uit Lille, stond de band een paar keer bij achter de microfoon, ook om twee songs van Kirkpatricks eigen project The World Is Haunted van een stem te voorzien.

In het piepkleine Gentse muziekhol zou het ondanks de trieste ondertoon van de tour en van dit slotconcert toch een gemoedelijke avond worden. Dettman trapte af met de flauwe lokale grap dat het een levensdoel was om ooit in de Stinky Car te spelen, waarna hij al op voorhand het volledige optreden opdroeg aan Wouter De Sutter, de plaatselijke held die niet alleen al decennialang Swell-fans van rond de wereld samenhoudt op het internet, maar grotendeels ook de tournee van vorig jaar en dit jaar mogelijk maakte. Ere wie ere toekomt. In de loop van de avond zou Dettman hem nog eens roemen als beste Swell-fan ter wereld en grappen dat hij - mocht hij in Gent wonen - zou vechten om Wouters vriend te mogen zijn.

Naar aanleiding van de dertigste verjaardag van de release werd het album '41' onlangs geremasterd en opnieuw uitgebracht. Is That Important? van dat album opende de set, waarna de band meanderde doorheen de jaren negentig. Down, van de bescheiden doorbraakplaat '...Well?' was een vroeg hoogtepuntje, waarbij je de melancholie van de muren kon likken (we hielden ons in). Ook Get High, het allereerste nummer dat de band opnam, mocht niet ontbreken. Net voor What I Always Wanted, een song uit 'Too Many Days Without Thinking' die nog regelmatig duyster haalt, blikte Kirkpatrick nog eens terug op het eerbetoon langs Europese steden van vorig jaar. "Dat was een zware emotionele rit, waarbij de ene song al moeilijker was om te spelen rond de leegte van David Freel dan de andere". What I Always Wanted stipte hij aan als misschien wel de moeilijkste song in dat verhaal. We vermoeden dat we niet de enigen waren die de daaropvolgende vijf minuten zowel met kippenvel als met een krop in de keel zaten...

Volgens Dettman speelde Swell vaker in België dan in eender welk ander land ("zelfs de VS!"). "Wij houden van België. David hield van België", en hij voegde er ontroerd aan toe wat voor een hechte gemeenschap ze hier vonden. Ze mochten in het Gentse voor deze minitour repeteren bij Partymakers, ook het repetitiekot van Harvesters, konden versterkers lenen van de Gentse band Fragment en het drumstel, waar Kirkpatrick op mepte, was zelfs een stukje Belpop-erfgoed: de drumkit waarmee ook het debuutalbum van Gorky (toen nog met y) werd ingeblikt! Het was dus geen toeval dat deze trip van Swell in Gent uitmondde.

De obligate bisreeks keerde terug naar de prille brouwsels van David Freel met A Town en Dan, A Song of God uit de titelloze debuutplaat uit 1990. Bridgette, You Love Me, een simpel liefdesliedje van Freel aan zijn hond, sloot dit hoofdstuk Swell af. Of dit ook het allerlaatste hoofdstuk was? Time will tell. Was dit het beste optreden van het jaar? Nee, helemaal niet. Maar misschien wel het schoonste van het jaar. De pure authenticiteit van jonge zestigers die tienduizend kilometer van huis hun boodschap en die van hun overleden buddy naar de mensen blijven brengen, daar hebben we eindeloos respect en bewondering voor. "You are my people", grapte Dettman. Hij had verdomd gelijk! Dit was een weerzien met Swell met de spreekwoordelijke lach en traan.

De foto's zijn genomen tijdens het concert van Swell in Djingel Djangel op 22 mei.