Maria Farantouri - Waardige hommage aan Theodorakis

De Roma, Borgerhout, 3 oktober 2015

De keurig vernieuwde Roma in Borgerhout was haast volledig volgelopen voor het concert van Maria Farantouri. Veel volk, weinig jongeren evenwel. Ze hadden ongelijk. Of kennen ze tegenwoordig misschien alleen nog maar premier Tsipras en zijn ze ontwetend waar het gaat om de indrukwekkende rest van de niet te overschatten erfenis die Griekenland aan de wereld gegeven heeft? Een voornaam deel van die erfenis vormen de talloze liederen die Mikis Theodorakis gecomponeerd heeft, vaak op teksten van grote dichters uit de Griekse en de wereldliteratuur. De man is ondertussen negentig geworden en dat vond Farantouri voldoende reden om een tournee op poten te zetten met Theodorakis’ muziek als ruggengraat.

Maria Farantouri - Waardige hommage aan Theodorakis



Theodorakis mag dan tegenwoordig al even vaak in het nieuws komen met zijn soms wat bedenkelijke politieke standpunten – er was ooit een tijd dat de hele wereld hem respecteerde en achtte in zijn moedig verzet tegen de Griekse kolonelsdictatuur – zijn muziek blijft immer zijn kracht en schoonheid behouden. Vooral dan als ze gebracht wordt door een grande dame als Maria Farantouri.

Haar stap op de bühne bleek wat wankel, maar eens geposteerd achter de microfoon en geruggensteund door een bekwaam en fideel trio op piano, cello en saxofoon, opende ze met een vrij recent lied over maatschappelijk verstotenen. Ze zette daarmee het hele concert – en dat zei ze nadien trouwens met evenveel woorden – in het teken van de aanklacht tegen racisme en nationalisme.

Hoe mooi modern Grieks uit de mond van Farantouri ook klinkt, veel verstonden we er niet van. Aan de reacties te horen waren er bovendien niet heel veel Grieken in de zaal. Zelden werd er gereageerd op een tekst. Herkenningsapplaus was er wel en zowel bij het einde van het eerste deel als na het concert kreeg Farantouri een daverende ovatie.

Haar performance was dan ook op niveau. Niet alleen bracht ze een aantal bekende "hits" uit haar repertoire – Aprili Mou, O Antonis uit de Mauthausen-cycles, Sto Perigiali ontbraken niet - maar ze putte tevens uit minder bekend werk van Theodorakis. Vaak onderstreepte ze haast letterlijk de melodie of de tekst met gebaren alsof ze de inhoud of de noten ook nog eens wou schilderen voor het publiek.

Wanneer de bouzoukispeler  Alexandros Karozas op de scène verscheen kreeg de typische rebetikamuziek uit Griekenland wat meer aandacht. Fragmenten uit de 'Canto General' van Pablo Neruda, uit de poezie van Garcia Lorca, gedichten van Seferis, Elytis en Ritsos, ze werden allemaal vertolkt op een manier zoals alleen Farantouri dat kan; met haar unieke alt, haar wat mysterieuze uitstraling als was ze een Delphische pythia, tot grote voldoening van een dankbaar publiek en van ons.

3 oktober 2015
Frank Tubex