Les Nuits 2016: Mogwai - Cinema!
Koninklijk Circus, Brussel, 21 mei 2016
Wie een echt rockconcert verwacht had, was er aan voor de moeite. Het concert van Mogwai was aangekondigd als een cinéconcert en dat was het ook. Zonder enige lichteffecten en voor het grootste deel gezeten brachten de Schotse postrockers hun soundtrack bij de film ‘Atomic: Living in Dread and Promise’. Daarbij was de film niet zomaar een projectie achter de band, maar een element van even veel (indien niet meer) betekenis als de soundtrack. Daarmee werd het Koniklijk Circus voor een avond evenzeer een cinema-, als een concertzaal.
De film is een documentaire over de opkomst en de effecten van kernenergie, die geheel is samengesteld uit archiefbeelden. Zonder te vervallen in pure propaganda, of een geheel eenzijdige boodschap over de negatieve effecten van kernenergie, bracht de film een duidelijke politieke boodschap. Dat Mogwai gevraagd werd de soundtrack te maken, mag ook niet verbazen. De band is in het verleden al vaak expliciet geweest in hun opvatting over het Britse 'Trident' programma.
Naast de soundtrack was ook het spaarzame geluid uit de film aanwezig, maar daarbij werd wel duidelijk dat dit een concert was. Bijna elke minuut van de film was van soundtrack voorzien, en de dialogen uit de film waren niet altijd verstaanbaar over het lawaai dat de band maakte (al was dat ook niet nodig om de boodschap te begrijpen). Op de juiste momenten wist de band gelukkig ook stil te blijven. Tijdens de eerste getuigenissen over Tsjernobyl namen de instrumenten even een adempauze, waardoor deze aan kracht en belang wonnen.
Het gelijknamige album dat onlangs uitkwam, bevatte aangepaste versies van de soundtrack w(at in een soundtrack werkt, is dan ook lang niet altijd even interessant om op zich te beluisteren.) De lengtes van de nummers waren aangepast om bij de scènes te passen, en de veranderingen in de muziek waren mooi getimed met de film. Bij momenten waren er enkel abstracte klanken te horen, en de eerste keer dat Fat Man passeert voelt het amper aan als een echt nummer, maar meer als een kort idee dat gepresenteerd wordt.
‘Atomic’ is het traagste album dat de band maakte. Veel minder plotse volumewissels, maar vooral nummers die uitgebreid hun tijd namen om op te bouwen. Daardoor zaten er maar weinig echt explosieve momenten in de set. De synthesizers kregen een nog prominentere plaats, en daar zal het vertrek van gitarist John Cummings ongetwijfeld mee te maken hebben. Het nu vierkoppige Mogwai werd live bijgestaan door een vijfde (onbenoemd) lid op gitaar en keyboards.
Met Pripyat en Little Boy toonde de band dat ze nog steeds hun distortion pedalen weten te vinden. Meer naar het einde toe kregen we twee rustigere nummers: Roof (dat niet op het album stond) en Are You A Dancer? Maar als Fat Man op het eind van de film voor de derde keer passeert, wordt er een hele wall of sound (zoals we dat van Mogwai gewoon zijn) opgetrokken terwijl de aftiteling loopt.
Even geruisloos als de band was opgekomen verdwenen ze ook weer, en een heel enthousiast publiek ten spijt bleef het ook bij deze set. Dat een band op deze manier enkel nieuw materiaal durft brengen, getuigt van veel durf. Maar met geen voorprogramma en een set van slechts een uur en een kwartier, maakt Mogwai ook kans op de prijs voor kortste avond van Les Nuits 2016.