Les Nuits 2013: Tom McRae - Vakmanschap, charme en charisma

Botanique, 14 mei 2013

Het was, in onze herinnering tenminste, een zwoele en regenachtige  donderdagnacht in augustus 2004, toen we ons na een verwacht en gevreesd telefoontje naar Brussel haastten. Laatste trein, laatste bus, Woluwe, AZ Saint-Luc, waar een soulmate een moedige maar veel te ongelijke strijd aan het verliezen was. Na die nacht werd de wereld enkele graden kouder. En de hele tijd spookte 2nd law uit de eerste plaat van Tom McRae door ons hoofd:  ‘Tell all my friends I have gone to the moon, tell all my friends I will write them soon…’ En toch hielden we merkwaardig genoeg geen pijnlijke, maar vooral troostende herinneringen over aan McRae’s eersteling. Alleen live waren we de confrontatie de voorbije tien jaar niet meer aangegaan. Vaak genoeg een ticket gekocht. Maar nooit meer gedurfd. Tot gisteren…

Tom Mcrae is een bijzonder attente gastheer, dat hadden we al eerder gehoord. Ook vanavond: na twee prachtnummers uit z’n laatste, ‘From the Lowlands’, volgde al meteen een publiekslieveling: For the Restless uit ‘All Maps welcome’.

En zo zou McRae de rest van de avond kwistig cadeautjes uitdelen, als een ras-performer “spoken word”, comedy en uitmuntend zang en gitaarspel combineren. En daar had de Ier geen band of assistentie bij nodig. In z’n eentje hield McRae schijnbaar moeiteloos de hele tijd meerdere ballen in de lucht, zichzelf samplend, spelend met live-loops en een enkele keer met opgenomen backing feeërieke stemmen.

Een van de – vele – eigenschappen waardoor McRae zich onderscheidt van het middenveld, is z’n humor. De rake, vaak zelfrelativerend grappen vliegen je net niet om de oren en het meest opvallend daarbij is nog McRae’s  trefzekere dosering. Zelfs tijdens de intro van een nummer als Ship of Blue and Green slaagt hij erin om een grap te maken, zonder daarmee enige afbreuk te doen aan de spanning of de sfeer.

Dat doseren is meteen ook de rode draad doorheen heel het oeuvre van McRae: de schaarse maar perfect geplaatste bleeps en glitches op z’n eerste plaat, de met alchemistische precisie afgemeten verhoudingen tussen troost en verdriet, tussen hoop en obsessie, hunker en lust. Maar nooit teveel overhellend naar deze of gene zijde.

Tom McRae loves his job en hij amuseert zich op het podium. En bovendien kent de man z’n klassieken: Sloop John B. op z’n laatste plaat, Duran Duran’s Hungry like the Wolf tijdens de vorige tournee, flarden Will Young, Leona Lewis of Bruce Springsteen vanavond.

McRae sloeg en zalfde, dwong wijdbeens rockend een – in zijn eigen woorden – ‘Bruce Springsteen-moment’ af, en kreeg zelfs even de storm helemaal stil tijdens Summer of John Wayne. Veertien nummers waren in een zucht voorbij.

Toen McRae terugkwam voor de bisronde leek hij desondanks nog een en ander in de tank te hebben.  Energiek, strijdlustig en grijnzend leek hij willing and able om aan een behoorlijk uitgebreide bisronde te beginnen. Zonder ons weliswaar, want wij moesten de trein naar Gent halen. Ook nu weer de laatste. Maar het was meer dan goed zo: het moet niet altijd de besten zijn die het eerst gaan.