Le Guess Who? May Day 2014 - Legendes leven voort
Diverse locaties, Utrecht, 26 mei 2014
Le Guess Who?, het vierdaagse alternatieve stadsfestival in Utrecht, kent sinds enkele jaren ook een eendaagse lente-editie, toepasselijk May Day gedoopt. Wij komen er maar wat graag, want de organisatie stond tot nu toe steevast garant voor muzikaal likkebaarden. Ook dit jaar kan weer de boeken in als een haast legendarische concertavond.
Dat had ook te maken met het feit dat het aan Le Guess Who? was om de allerlaatste indierock in het spoedig te sluiten Tivoli Oudegracht te programmeren. We zagen er twee van de drie bands die deze zonnige zaterdag elk op geheel eigen wijze de show stalen. Eén band stak er echter met kop en schouders bovenuit, ogenschijnlijk tegen wil en dank, en deed ons onmiddellijk na afloop van het voortreffelijke optreden beseffen dat niets nog hetzelfde zal zijn.
Het aardige aan Hallo Venray, de band die we om klokslag acht het startschot lieten verzorgen, is de heropleving die het Haagse trio maakt sinds 'Show' eerder dit jaar verscheen. De band, die in ruwweg vijfentwintig jaar al dertien albums uitbracht, kreeg er een krachtig wapen mee in handen om een nieuwe generatie te imponeren. En dat deed hij dus ook; voor een opvallend jong publiek speelde de groep bondig en overtuigend.
Daarbij viel bovendien op hoe veelzijdig de band eigenlijk wel niet klonk terwijl ze toch maar over beperkte middelen beschikken. Hallo Venray, uit de tijd dat Nederlandse bandnamen nog bon ton waren, verenigde het beste van ninetiescollegerock en Britpop á la Supergrass, en dat met de finesse en concentratie van een oude generaal die zijn afscheid aankondigt. Geen sprake van! Met name het heerlijk log rockende Two Feet bewees dat we een inhaalslag te maken hebben; gauw eens verder in het oeuvre van deze oudgedienden duiken.
Een goede wandeling naar Tivoli De Helling later bleek Future Islands die moeite meer dan waard. Hoewel de sfeer er tijdens het eerste kwartier nog wat in moest komen, overtuigde het Amerikaanse viertal over de hele lijn met een spannende, dynamische, en bovenal strakke set. Net als Hallo Venray deed de new waveband dat met name op de vleugels van haar jongste worp, het op kwaliteitslabel 4AD uitgekomen 'Singles'.
Natuurlijk waren de pathetische capriolen van zanger Samual T. Herring, die eigenlijk vanaf Before The Bridge pas echt onder stoom begon te komen, daarbij niet te versmaden. Zelden nog zo'n begeesterde frontman gezien. Zien is geloven: net als in de geruchtmakende opname bij Letterman van hitsingle Seasons danste, gromde, kreunde, boog, zuchtte en sloeg deze Morrissey op speed zich een weg door de set van een uur.
Omdat 'Singles' in essentie een wat eenvormige, midtempo synthpopplaat is, kwam ook het wat oudere, scheurende werk als Walking Through That Door en een vernietigend Long Flight goed van pas. Waar de kleine, mollige Herring die tomeloze energie vandaan haalde bleef ons een raadsel, maar we zouden hem deze zomer graag nog wat vaker een beroep op zijn oerkrachten zien doen. Een must-see voor iedereen die dit jaar naar Dour gaat.
En het hoogtepunt moest dus nog komen. Daags na het optreden van Neutral Milk Hotel, de verloren zonen van de Amerikaanse indierock, is het nog altijd lastig de geschikte superlatieven te vinden voor het majestueuze concert waarmee ze de avond zouden afsluiten. Het voorgevoel, dat er iets magisch stond te gebeuren, was er al toen we aansloten in de rij in de lange hal van Oudegracht. We wisten toen al: wat een geluk dat we hier bij mogen zijn. Op één van de beeldschermen kwam een tweet binnen: "Ik denk dat Neutral Milk Hotel naakt gaat optreden, en dat het daarom zo warm is en dat we daarom geen foto's mogen maken."
Wat er zo geweldig is aan de band van Jeff Mangum, wiens symbolische waarde sinds de prachtplaat 'In The Aeroplane Over The Sea' uit 1998 exponentieel is toegenomen? Ook vanavond was op hun grillige indierock eigenlijk maar moeilijk de vinger te leggen – niet in de laatste plaats omdat de nummers vrijwel identiek klonken als op plaat. Wat vaststaat is dat de groep romantici perfect paste in de o zo nostalgische atmosfeer die Oudegracht bood. Zonder schermvervuiling of enigerlei corporatieve tussenkomst van andere partijen graag, zo bepleitte de stoïcijnse, bebaarde Mangum in zijn bindteksten. We haalden onze schouders op en aten uit zijn hand. Vooruit, als majesteit het zo wilde.
Wie zonder vlinders in de buik of brok in de keel het massaal meegezongen openingsnummer King Of Carrot Flowers wist door te komen, moest wel van steen zijn. De geweldig lange uithalen, de trefzekere gitaarmelodie, het grootse, maar tegelijkertijd krakkemikkige geluid inclusief zingende zaag, banjo, trompet en accordeon; een feest dat door merg en been ging.
Om niet te spreken over die andere publieksfavoriet Holland, 1945 of Two-Headed Boy, die solo werd ingezet maar ontaardde in een waar volksfeest. Toch was er van een integrale uitvoering van 'In The Aeroplane Over The Sea' geen sprake; verrassend genoeg kwamen ook de begindagen van de band nog eens voorbij in songs als Ferris Wheel Of Fire en Song Against Sex.
De uitzinnige reacties, die de band van meet af aan bij elke intro van een nieuw nummer in gang zette, spraken boekdelen. Alle emotie en ingehouden spanning droop van de muziek rechtstreeks op de voorhoofden van het publiek.
De May Day begint zo langzamerhand synoniem te staan voor legendarische optredens; hulde voor de organisatie. Knappe band, die volgend jaar, wanneer Oudegracht er definitief niet meer zal zijn, ook maar in de schaduw van Neutral Milk Hotel weet komen te staan.