Le Guess Who? 2013 - Veelzijdig proeverijtje
Verschillende locaties, Utrecht, 2 december 2013
Een late vrijdagavond werd snel een vroege zaterdagochtend, maar weerhield ons er niet van om zaterdag aan het begin van de middag alweer paraat te staan voor Le Mini Who?. Het vrij toegankelijke dagprogramma bood ruimte aan exposities van beeldende kunst, een markt voor vintage kleding, en een overzicht van actuele Nederlandse undergroundbands, die zichtbaar met plezier vanuit alle windstreken naar het centrum van het land waren afgereisd. Naar het Amsterdamse viertal Apneu, dat het spits mocht afbijten, hadden we al uitgekeken. Maar eigenlijk stelde geen enkele band die middag teleur.
Apneu brengt begin 2014 haar nieuwe album 'Hard Feelings' uit. Katadreuffe doet dat volgende week al. De twee bands speelden vanmiddag samen in ACU – handig, gezien een aantal leden in beide groepen actief is. De groepen verschilden muzikaal echter aanzienlijk. Waar Apneu het publiek trachtte te vermaken met simpele maar verslavende garagepop in de traditie van Guided By Voices, Pavement en Weezer, daar pleitte Katadreuffe voor technisch vernuftige, donkere noiserock. Totaal andere muzikale sferen, maar een teken aan de wand dat er inderdaad veel verschillende interessante dingen gebeuren – met name op het Subroutine label. Ook het uit Leeuwarden afkomstige BlackboxRed, een nieuw en hyperenergiek rockduo dat onlangs door Geertruida getekend werd, liet er geen misverstand over bestaan dat een jonge generatie muzikanten klaar staat om zich te doen laten gelden.
De Utrechtse straatjes raakten bevolkt en de eerste pintjes werden getapt. Zonder haast slenterden we ons een weg van kroegen naar galeries en weer terug. Zo kwamen we ook nog de fijne dreampop van (het Canadese) Hic Clancyness tegen, dat 's avonds nog naar Ekko zou komen, en furieuze freejazz in RASA. Toen we in dat mooie, moderne centrum voor wereldmuziek & jazz de zaal nog niet hadden betreden, meenden we even dat de H&M er haar inmiddels scabreuze angorawollen truien produceerde. En dat bedoelen we als compliment voor Cactus Truck. Het was allemaal prima en te genieten, in de op deze zonnige zaterdagmiddag over het algemeen behoorlijk gevulde zalen. Het festival gaf er, voor zover nog onbekend en onbemind, een geweldig visitekaartje mee af.
Gezellig druk was het ook aan het begin van het reguliere affiche die avond, toen we de nog niet eerder bezochte Spiegelbar bezochten – zeg maar de kleine bovenzaal van Tivoli Oudegracht. Groep van dienst: Thao & The Get Down Stay Down, een alleraardigst folkpopbandje rondom de aimabele Thao Nguyen uit San Francisco. Onder de sfeervolle mini-discobolletjes en gloeilampen speelde de vierkoppige band met groot plezier een prettig afwisselende, maar in kwaliteit zeer consistente set. Thao (wij mogen Thao zeggen, en u ook) verscheen in een schattig oranje jurkje met cowboylaarzen, en wond ons meteen om haar vinger met nummers als Holy Roller en Kindness Be Conceived – allebei afkomstig van haar recente plaat 'We The Common'.
Dat gebeurde niet in de laatste plaats doordat ze zich bekwaam toonde op zowel gitaar, lapsteel, banjo als percussie. Vrolijke, lichtvoetige en zoetgevooisde liedjes over een vrolijk, lichtvoetig en zoetsgevoeisde Amerika. Maar stevig gerockt werd er ook, bijvoorbeeld tijdens het meerstemmig gezongen hitje City. Opvallend: na de laatste noot van het eerste liedje bleek de pauzemuziek nog aan te staan. Het paste goed bij de charme van de show.
Van een hele andere orde was de atmosfeer in de romaanse Janskerk, waar Ólafur Arnalds mocht aantreden. Om 22.00u stipt doofden de lichten en sloot de bar, waarna een man of honderdvijftig eens lekker konden gaan zitten voor wat idyllische sprookjesmuziek – en in de loop van het concert zouden, heel symbolisch, meerdere bezoekers nog een nederig plaatsje op de stenen vloer in het middenpad innemen. Er zouden er echter ook een boel weer vertrekken, en daar viel wat voor te zeggen.
Arnalds kwam over als een sympathieke kerel en liet ruimte voor een grapje hier en daar. Zo vonden we het best geestig dat hij halverwege de set opeens applaus (of waren het regendruppels?) in een nummer mixte, waarna het stilletjes overging in het volgende muziekstuk. Ook de wat ongemakkelijke, maar vriendelijke manier waarop hij het publiek welkom heette, viel te prijzen. Door toeschouwers een C te laten zingen en op te nemen op zijn iPad, verraadde hij zelf echter de oppervlakkigheid van zijn muziek: 'Just add reverb and delay and you've got ambient music.'
Het was een beetje pijnlijk dat er, op een mooie solo van zijn violiste en twee nummers met contratenor Arnor Dan na, niet veel meer over bleef dan een kabbelende piano bij wijze van muzikale decoratie. Waar waren de affectieve en indringende composities van het prachtalbum 'Eulegy For Lessons Learnt' uit 2007 gebleven? Het moest gezegd: Arnalds' collega's als Peter Broderick en Nils Frahm hadden we dit toch al eens beter (lees: spannender) horen doen. In februari krijgt Arnalds een herkansing, wanneer hij op het Crosslinx festival gesteund zal worden door een symfonieorkest.
Door het Japanse trio Zzz's werden we later in ACU terug wakker geschud. De vrouwen openden schuchter met een abstract inkomertje, maar denderden zich in de daaropvolgende veertig minuten als levende robots een weg naar vele harten in het publiek. Dat liet zich de vreemde industriële noiserock, overduidelijk door een vroege Sonic Youth geïnspireerd, goed smaken. De muziek, afwisselend ruig en meditatief, trippend en nihilistisch, werd na verloop van tijd steeds beter dansbaar. Daardoor konden we nog flink wat zaterdagavondse adrenaline kwijt. Tijdens de volledig verdiende toegift, die op luid gejuich werd onthaald, kon er bij de drie dames eindelijk een lachje vanaf. Het was ongetwijfeld een van de meest magische momenten van Le Guess Who?, en zodoende zijn Zzz's een band om in de gaten te blijven houden.