Laibach - Laibach: een avondje uit met Stalin, Hitler en Bush
Botanique, Brussel, 8 november 2008
Laibach is een Sloveense groep die bekend en berucht werd met covers van Queen en Opus (Life Is Life). Later moesten ook The Beatles, Europe (The Final Countdown) en The Rolling Stones eraan geloven. Tot zover de bekendheid. Berucht zijn ze vooral omdat alle nummers, en niet alleen de covers, in een militaristisch kleedje gestoken worden. Een optreden van Laibach lijkt dan ook meer op een avondje Stalin of Hilter in plaats van een popoptreden. Ze zijn een buitenbeentje in de popmuziek en dat hebben ze nog steeds niet afgeleerd. Gelukkig maar.
Wanneer we de zaal van de Botanique betreden, weerklinken de Sloveense marsliederen al. De lichten gaan uit en de spots richten zich op het publiek. We mogen uit volle borst de Brabançonne meezingen. Gelukkig zijn we niet de enigen die de tekst niet kennen. De ideale opener voor dit concert is het anders wel. Laibach stelt namelijk het in 2006 verschenen album ‘Volt’ voor. Op dat album gebruiken ze volksliederen als basis voor hun nummers. En zoals steeds kaarten ze daarbij ook de problemen met het land in kwestie aan.
Dat er heel wat problemen zijn in de wereld, blijkt al snel. We maken een trip naar Duitsland, om dan door te reizen naar Amerika, Rusland, China, Italië, Turkije en hun zelf verzonnen land NSK. Politieke en religieuze leiders moeten het ontgelden in de teksten van frontzanger Milan Fras. Het publiek reageert vooral enthousiast wanneer Amerika als “land of freedom and peace” onderuit wordt gehaald en ook Yisrä’el kan op veel bijval rekenen wanneer de hymnen van Israel en Palestina in elkaar overvloeien. Inhoudelijk is de groep dus zeker nog mee met zijn tijd.
Muzikaal lijkt Laibach het wat rustiger aan te doen. Geen loodzware, eentonige technodreunen meer, geen oorverdovende metalgitaren. De nummers op ‘Volt’ kinken toegankelijker en ook op het podium gaat het er een pak rustiger aan toe. Bij momenten klinkt het soms zelfs een beetje saai. De Wagneriaanse gezangen blijven wel behouden en komen zelfs meer dan ooit naar voren. Het visuele aspect krijgt dan weer wel heel wat aandacht bij Laibach. Zwart-witfilmpjes uit het Duitse Rijk-tijdperk, uiteenvallende nationale symbolen en flarden van hun teksten - handig bij de diep gorgelende stem van Milan - worden geprojecteerd.
Na afsluiter NSK, hun eigen volkslied, worden we weer even terug in de tijd geworpen met Tanz Mit Laibach, Achtung en Das Spiel Ist Aus uit hun album ‘WAT’. Ook Alle Gegen Alle mag niet ontbreken. Nu valt het pas echt op dat de groep voor ‘Volt’ een pak steviger en harder klonk.
Wie vorig jaar hun concert in de Gentse Vooruit zag, is misschien een beetje teleurgesteld na het optreden in de Botanique. Laibach speelde immers krak hetzelfde concert. Wij, en de rest van het publiek, laten het niet aan ons hart komen. Laibach klinkt misschien niet meer zo bombastisch en opdringerig als vroeger, ze stáán er nog steeds en kunnen nog altijd overtuigen. Wij zijn tevreden, maar meer niet. En nu hopen dat ze onze Brabançonne niet verscheuren.
8 november 2008