José Gonzalez + Gothenburg String Theory - Kort, krachtig en onconventioneel
undefined, 23 januari 2017
Eerder ging het Rotterdamse Luxor Theater voor de bijl, een paar dagen later was het de beurt aan een goed gevuld Koninklijk Circus. De tournee, die de Zweeds-Argentijnse songwriter José González samen met het ruim twintigkoppige Göteborg String Theory onderneemt, voorzag in een set, die vooral uit het meest recente 'Vestiges & Claws' bestond, al liet González niet na om ook ouder werk te presenteren. Strikt genomen heeft hij niet meer nodig dan een akoestische gitaar en een stem, maar zijn werk bleek ook geschikt voor uitvoering met een ruimer ensemble.
Wat maakt dan dat het concert van José González in het Koninklijk Circus vlotjes zo goed als volledig uitverkocht geraakte? We kunnen enkel voorzichtig suggereren dat de songs van de atheïstische veganist vaak een filosofische inslag hebben en verwijzen naar een humanistisch perspectief op de wereld, eentje waar solidariteit nog echt iets betekent; en dat hij met zijn introverte, intieme maar bovenal dromerige muziek een handvol gevoelige snaren weet te raken. En toch maakte hij in een ver verleden deel uit van een hardcore punkband, toen zijn helden nog Black Flag, The Misfits en The Dead Kennedys heetten.
De songschrijver maakte in 2009 tijdens een interdisciplinaire workshop kennis met The Göteborg String Theory, een door PC Nackt geleid avant-garde kamerorkest annex artistieke denktank met wie hij het erg goed kon vinden. De samenwerking - slechts één van de vele voor het ensemble, dat ook met Einstürzende Neubauten, Tindersticks en My Brightest Diamond in zee ging - bleek toen al een gouden zet. En zo komt het dat op zijn huidige tournee de songwriter met de exotische roots zijn songs opnieuw laat begeleiden door een uitgebreid orkest.
Een technisch complexe, maar erg beproefde formule. Omstreeks kwart na acht begonnen ze - laatste ademhaling, diepe concentratie en focus - met een ronduit prachtig uitgevoerd Every Age. Een heerlijk aanzwellende cadans, een compositie waarmee González meteen diepte opzocht en bovenal wijsheid liet horen. Ons verblijf op deze aardkluit is niet permanent en dus komt het erop aan er het beste van te maken; samen, in het maar al te tijdelijke verbond tussen artiest en publiek.
Datzelfde publiek werd tijdens het uiterst pittige, uptempo Down The Line vriendelijk verzocht mee te klappen. Zelfs met zich opstapelende problemen in het vooruitzicht luidde de boodschap optimistisch : "Don't let the darkness eat you up".
José González is niet de man voor grote statements en liet de muziek voor zich spreken. Zo klonk How Low als een subtiele oorlogsverklaring. Het waren net die songs, die de grootste uitdaging vormden, die aan bod kwamen. Tijdens het intiem mooie The Forest waanden we ons heel even - begeleid door vederlicht fluitwerk en een zachtjes fluisterende González in een solospotje - in een prachtig bos. En een weergaloos uitgesponnen Cycling Trivialities vormde slechts één van de vele hoogtepunten.
De inbreng van het Göteborg String Theory zorgde met de filmische passages duidelijk voor meerwaarde en de uitvoering van de soms erg sobere songs (zoals het pakkende, door een dot van een trompetsolo versierde Broken Arrow) werd er nergens door gehinderd.
Crosses deed zijn voordeel met een vuil gespeelde intro op elektrische gitaar en vloeide heerlijk over in prachtsong Abram, die mede dankzij een innovatieve en verfrissende aanpak artiest en publiek in een staat van opperste gelukzaligheid bracht. Zo diepte de Zweeds-Argentijnse González de ene na de andere parel op. What Will moest het hebben van tempowisseling en maakte vaart, terwijl Vissel zich bediende van Oosters getinte fluisterfolk.
Ook het van The Knife geleende Heartbeats, het liedje, dat van González een wereldwijde superster maakte, mocht niet ontbreken. Dat dat nummer nog steeds op de setlist prijkt, bewijst dat hij het nog niet beu is geraakt. Hier zorgde de geïmproviseerde intro en de bijzondere orkestratie ervoor dat we iets nieuws in de song hoorden.
Ook het van Massive Attack gekende Teardrop zette hij naar zijn hand, waarna het publiek direct recht veerde. Ongegeneerd optimisme bleek uit het springerige, levenslustige Leaf Off/The Cave (met het herhaalde "Let the life lead you out", als motief), al was het vooral het meeslepende Let It Carry You - kurkdroge beats, verrassende wendingen en een kamerbrede sound - dat indruk maakte.
Dan was het tijd voor The Göteborg String Theory om zich te laten horen in een kort, maar overtuigend Moldor. De repetitieve, percussieve elementen deden denken aan Steve Reich, toch iemand die je niet meteen associeert met de muzikale wereld van José Gonzalez. Het illustreerde de impact van het orkest, dat soms naar avant-garde en driftig experiment neigde en zo een geweldige sparring partner voor González vormde.
Als ultieme bis was er nog een fantastisch uitgewerkt, door de handclaps van het publiek versterkt Stories We Build, Stories We Tell; de kers op de taart van een geweldig concert. De samenwerking met The Göteburg String Theory liet vooral een onconventionele dynamiek horen.