Jazz Middelheim - Iggy Pop, Thurston Moore Group, ...: Bompa jazz & co
Park Den Brandt, 12 augustus 2022 - 15 augustus 2022
Nee, beste lezer, we gaan hier geen betoog afsteken dat Iggy Pop als “godfather of punk” plots bompa jazz is geworden. Want de twintigste, voortreffelijke studioplaat van de man, ‘Free’, is grotendeels geschreven door trompettist Leron Thomas. En het vijfenzeventigjarige (!!) rockicoon postte enkele weken geleden op zijn socials nog een rockende freejazzjam met Danny Elfman (“I am an arrogant prick / I am a selfish asshole”). En bovenal had James Newell Osterberg aka Iggy op Jazz Middelheim moeten staan met de al even iconische bassist Bill Laswell, die dit uitgestelde optreden wegens ernstige ziekte helaas niet haalde.
Wat wel vaststaat, is dat Iggy Pop met die platina leeftijd een kanjer van een optreden neerzette. En dat een publiek, dat voor de helft uit “anciens” bestond met liefde voor verfijnde muziek en voor de helft uit rockminnaars met shirts van Swans, Hüsker Dü, Velvet Underground of – natuurlijk - Sonic Youth, integraal voor de bijl ging voor vijfenzeventig minuten energiek gitaargeweld.
Maar laat ons beginnen met welgemeende excuses aan Karen Willems Terre Sol Four, een kwartet rond de multi getalenteerde drumster waarin de raakvlakken tussen rock en jazz aan de hand van drie saxofonisten en een drumstel (en geen gitaar!) wordt afgetast. Op dat ogenblik in de vroege namiddag waren wij helaas de weg naar het festivalterrein nog aan het zoeken. Herkansing in december in De Casino, De Handelsbeurs of andere CC’s?
Wij haakten net na etenstijd in op TaxiWars. U weet wel, het jazzprojectje van Tom Barman dat inmiddels toch al acht jaar en drie platen lang op poten staat rond de vaste configuratie van Robin Verheyen (sax), Nicolas Thys (contrabas) en freedrummer Antoinne Pierre. Plaat vier werd overigens halfweg de set aangekondigd. Live omgezet in een mooie en dynamische combinatie van wilde, avantgardistische songs van het titelloze debuut (vanzelfsprekend te beginnen met vaste opener TaxiWars), maar vooral met veel werk van laatste album ‘Artificial Horizon’. En dat was slim gekozen, want op dat nieuwe werk heeft het kwartet duidelijk iets meer rust en een eigen sound gevonden, wat het meer toegankelijk maakt voor niet-jazz-lovers.
Dat betekende natuurlijk niet dat de heren de virtuositeit intoomden. Voor de solojams op tenorsax, contrabas of drum, die zowel in songs als op zichzelf in de set verweven zaten, ging de dEUS-frontman zelfs even bewonderend opzij zitten. Maar het merendeel van de tijd bleef hij in de rol van spilfiguur. Met parlando’s, halve raps, schurende croonermomenten of een veelzijdige stemvervormer. Een prima meerwaarde bij songs die vooral draaien rond een bepaalde groove en vaak wel een beetje in het verlengde lijken te liggen van het werk van Magnus. En wanneer de waanzinnig vingervlugge Robin Verheyen dat blaasinstrument even terzijde legde om achter de piano plaats te nemen, schakelde TaxiWars moeiteloos over naar een bijna muisstille sfeer. Zijn we de enigen die de wondermooie ballad Irritated Love in ons hoofd door Nick Cave horen zingen?
Vervolgens kreeg je een drie kwartier stilte. Een unicum in festivalland en op zich helemaal niet zo erg in een setting van een park vol gezelligheid en vlot toegankelijke eet- en drankkramen. Want dan was het de beurt aan de Thurston Moore Group. Het Sonic Youth genie doorscheurde de stilte met een lange tribal postrockintro van dik tien minuten vol drones, drums en noise alvorens eindelijk aan de micro “We are here to come in peace” te lossen in opener Locomotives. De band moet het vooral hebben van een crescendo van tegen elkaar opboksende snaararpeggio’s en lange nummers die je bijna in een trance slepen door de laag gestemde gitaargrooves.
Van structuur naar pure noise, chaos en weer terug. Met gitaren in de lucht, ondersteboven, achterstevoren en bijna zelfs binnenstebuiten getrokken – gelukkig nu niet zoals destijds met een boormachine als extra noisemaker de instrumenten in flarden draaiend. De liefde voor gitaar en gitaarstructuren ging door merg en been en driekwart van de schitterende plaat ‘By The Fire’ mocht erdoor, het erg aan Sonic Youth schatplichtige Cantaloupe met die eindigende gitaarexplosie ongetwijfeld als één van de hoogtepunten. Hoewel een kwartier voor het einde de weinig spraakzame Moore toch even “Now it’s getting nasty” loste alvorens een prachtige vertolking van de weinig gekende Velvet Underground classic Temptation Inside Your Heart neer te zetten en in een roes van LSD-soaked gitaartrance te eindigen.
En dan weer drie kwartier rust, zodat iedereen positie kon innemen voor die peetvader van de punkmuziek. Ja. Iggy ging al in de helft van opener Five Foot One uit de kleren. En nee, hij springt gelukkig niet meer in het publiek of klimt niet meer in palen. Maar waar Iggy Pop door de hoge pensioengerechtigde leeftijd misschien net dat tikkeltje minder ADHD-podiumgehalte had, speelde de opgetrommelde begeleidingsband wel serieus de pannen van het dak. Met grote meerwaarde door de blazerssectie die zelfs eenvoudige drie akkoordensongs als I Wanna Be Your Dog of een handvol andere Stooges-evergreens plots een stevige extra muzikale push gaven. Of die riffmonsters als Gimme Danger, I’m Sick Of You of Sister Midnight volledig de gordijnen in joegen. Of soms ook bewust veel rustiger. Zoals bij het bijna ontroerende Free uit de nieuwe plaat, waarin Iggy smeekt om na een halve eeuw de muziekindustrie voeden eindelijk vrij te mogen zijn. Of in een sexy, swingend James Bond, een andere knaller uit dat laatste album. Zo kreeg Park Den Brandt een andere Iggy show. Eén die naar 's mans normen opvallend verfijnd en uitgebalanceerd overkwam. Zullen we Iggy Pop voortaan dan toch maar bompa jazz noemen?
