Gent Jazz 2012 - Wayne Shorter Quartet - Wervelende ode aan de Newark Flash
De Bijloke, Gent, 9 juli 2012
Met het Douglas-Lovano Quintet en het Wayne Shorter Quartet op de affiche, was de derde dag van Gent Jazz al op voorhand de meest opwindende. En uiteindelijk liet geen van beide ensembles de kans liggen om groots uit de hoek te komen. Dave Douglas en Joe Lovano speelden virtuoos met angulaire abstractie en rechtlijnige composities. Wandelende legende Wayne Shorter (Miles Davis, Weather Report,…) blies het publiek in trance.
Trompettist Dave Douglas en saxman Joe Lovano startten het project Sound Prints als eerbetoon aan Shorters “incredible inspiration and vision”. De affiche delen met diezelfde Shorter noemde Douglas - zoekend naar de juiste woorden - een “additional euhm… cool thing.” En om zijn ode kracht bij te zetten, had hij Masada-makker Joey Baron (drums) - zowat de strafste jazzdrummer van zijn generatie -, bassiste Linda Oh en de relatief jonge pianist Lawrence Fields meegevraagd.
Met opener Sound Prints, een compositie van Lovano, maakte het kwintet meteen duidelijk dat het zijn publiek niet onderschatte. De talloze breaks en versnellingen deden je alle greep op het ritme verliezen. Niks vloeide. Alles botste op obstakels. Maar dat maakte het net buitengewoon avontuurlijk. Even later zou de Lovano-ballad Full Moon dezelfde weg inslaan. Bij High Noon kon je zelfs al aan de drumintro horen dat het niet makkelijk zou worden. En inderdaad, het was de basis voor een nerveus thema over een gesyncopeerd ritme. Maar waar de band eerst doelbewust vierkant draaide, werden melodie en grooves hoe langer hoe meer op het voorplan geduwd.
Met name de stukken van Dave Douglas waren van lyriek doordrongen, zoals het knap gearrangeerde en hartverwarmende Ups And Downs en de korte loepzuivere melodie van Libra. The Newark Flash leek dan weer voor bigband geschreven, inclusief getypecaste drumfills en Oh’s prominente "walking bass". De lange vingers van Fields, die met zijn lichte toets soms wat nonchalant overkwam, toverden een moeiteloze, maar magistrale solo en het rondje duelleren tussen Douglas en Lovano was een waar huzarenstuk. De vijf muzikanten speelden zo op het scherp van de snee dat het bijna gevaarlijk werd.
En daarmee hadden we onze portie vingervlugge solo’s gehad, want eenmaal de Newark Flash in hoogsteigen persoon verscheen, werden we blootgesteld aan iets radicaal anders. Shorter (°1933), die een kranige maar vermoeide indruk maakte, leek zijn set op te delen in blokken van een twintigtal minuten en enkele korte songs. Over een dicht weefsel van bas (de onnavolgbare John Patitucci), piano (Danilo Perez) en drums (Jorge Rossy), legde hij bijna schetsmatig accenten, steeds gevolgd door lange pauzes. De intensiteit werd zo steeds opnieuw opgebouwd en weer afgebroken en dat leverde een continue stroom op van briljante passages, waarin de band als het ware samensmolt en het publiek in hypnose bracht.
Als om zijn gehoor bij de les te houden bespeelde Shorter zijn hele spectrum: van een uitschietende, loodzware toon op zijn tenorsax, tot het allerhoogste gepiep dat hij uit zijn sopraansax kon persen. Soms hield hij het bij één enkele welgemikte noot. Op andere momenten verbaasde hij met zijn karakteristieke puntgave loopjes.
Patitucci speelde atletisch. Als bassen een Olympische discipline zou zijn, zou hij in Londen met goud gaan lopen. Bij momenten ging hij zo tekeer dat we vreesden voor het leven van zijn contrabas. Hij vond een goeie bondgenoot in de geniale Danilo Perez en diens rinkelende spel, dat aanschurkte tegen avant-garde, klassiek en exotische stijlen en bovendien de herhaling niet uit de weg ging, wat Shorters uithalen voorzag van een kamerbrede, soms stormachtige sound.
Shorter en de zijnen toonden zo de pure kracht van improvisatie. En dat voelde niet aan als zomaar een stortvloed aan noten, maar wel als de momentane constructie van een moeilijk beschrijfbare, magische sfeer. We hopen dan ook dat er snel een vervolg komt op de liveplaat ‘Beyond The Sound Barrier’ uit 2005. Maar als je de keuze hebt, probeer deze wervelende ervaring dan in het echt mee te maken… voor het te laat is.