Fire! Orchestra - Een feest van het onverwachte

Nona Kunstencentrum, 16 november 2018

Het nieuwe album van Fire! Orchestra zal 'Arrival' heten. Zo, u kan nu stoppen met lezen – de belangrijkste info hebt u al - of u kan ons voelen worstelen met woorden om nog maar eens proberen over te brengen wat er gisteren in Nona Muziekcentrum is gebeurd.

Het was dat nieuwe album dat het veertienkoppige gezelschap rond meester-saxofonist Mats Gustafsson al vooraf kwam voorstellen. Oh, het zal wel verschijnen, maar wanneer is nog niet helemaal duidelijk. Ook niet zo belangrijk eigenlijk, want Fire! Orchestra is in de eerste plaats iets dat je moet zoen; moet voelen ook. Want hoewel je zou verwachten dat het niet eenvoudig kan zijn om te gaan improviseren met zo'n uitgebreide groep muzikanten, slaagde dit combo daar steeds weer op bijna magische wijze in.

Met Mats Gustafsson hebben ze natuurlijk een oude rot in het vak in de gelederen. En het was ook hij die het geheel opstartte, onder begeleiding van de elektrische en even later de vleugelpiano van Alexander Zethson, wiens riedeltje de opener – op de setlist genoteerd als Horizon – zou blijven dragen tot het einde. Gustafsson haalde het onderste uit de onderbuik om zo het nummer te laten groeien van onbenullig, piepend klein tot, eens de rest van de band – vier strijkers, vier blazers, piano, bas, drums en twee meesterlijke, steeds weer op elkaar inspelende stemmen – hem bijtrad, wolkenkrabbergroot, waarbij de bende in groepjes ging musiceren en improviseren.

Dat improviseren gebeurde steeds geordend en binnen het geheel. Het hoogtepunt was ongetwijfeld Ráfsan, toen Gustafsson de muzikanten ging dirigeren. Met handgebaren gaf hij aan wie er aan zet was, waardoor je allerlei geluiden en emoties tegen elkaar hoorde aanknotsen. De glimlach op de gezichten van de musici alleen al bewees dat hier werd getoverd met muziek. Geen wonder dat dat ook moeiteloos werd overgebracht op het publiek. Wij merkten ergens halverwege het nummer in elk geval op dat we bij het luisteren letterlijk de adem hadden ingehouden en dan ook, eens we het hoofd licht voelden worden, de lucht in één grote teug moesten binnenzuigen.

Het was prachtig om de beide zangeressen te horen bijdragen tot het geheel, de anderen verwonderd, maar geamuseerd te zien opkijken als er weer eens iets nieuws in het geluid werd binnengesmokkeld. Dat mocht gekir zijn, maar konden evengoed enorme uithalen betekenen. Het enige, dat leek vast te staan of tenminste was genoteerd op de A4'tjes verspreid onder de bandleden, was wie er min of meer wanneer ging soleren. De rest was allemaal een vraagteken, ook voor hen.

Afgesloten werd er met bisnummer At Last I'm Free waarin opnieuw voluit werd losgegaan, met name door violiste Josefin Runsteen, die haar geluid stilaan herleidde tot gekras, voor de band terug inviel.

Een feest van het onverwachte, dat is wat een optreden van Fire! Orchestra inhoudt. Daar kan je dan door afgeschrikt worden, maar eens je het omarmt, voel je de adrenaline tot in de tippen van je tenen. Wij kunnen er dus weer even tegen. En hoe zit het met u?