EXIT 2015 - Exit? NEE!

Nova Sad, Servië, 14 juli 2015

EXIT Festival viert zijn vijftiende verjaardag en daMusic mag daarbij zijn. We slaan vier dagen onze tent op in Novi Sad en brengen verslag uit van het excentrieke Servische festival. 

We waren goedgemutst op de laatste dag van EXIT en dus wouden we Milky Chance meer dan een waterkans geven. Dit Duitse duo combineert folky aandoende akkoorden met een elektronische onderbouw. Gewaagd, zo bleek. Want het geluid en de variatie van de nummers zaten niet altijd ok.

Flashed Junk Minds was het eerste hoogtepunt. Maar de gitaar ging verloren in de te luide beats. De percussie kwam vooral uit een doosje en de man in kwestie vulde de resterende tijd met het tokkelen op een elektronische djembé of een trom. Niet erg effectief want de trom was niet te horen door - jawel - de beats.

Na twintig minuten gilden de vrouwelijke fans zich bijna in zwijm toen frontzanger Rehbein een "love song" aankondigde. Wij smolten vooral van het prachtig staaltje mondharmonica dat daarvoor werd bovengehaald. Het niveau van de performance steeg opeens met meters. Voordien bleef de stijl te veel in de buurt van superhit Stolen Dance hangen.

Met Down By The River en die nummereenhit over een verloren dans eindigde de show van een matig Milky Chance. Deze mannen kunnen meer met minder (elektronica).

Faithless opende hun elektronische opera met een lange intro waarin de gitaar een opvallende hoofdrol kreeg. Niet meteen dansbaar en dus twijfelde het publiek tussen schuifelen, heupwiegen en gewoon kijken. Met Maxi Jazz, die All Races All Colours begon te rappen en “Happy birthday Serbia!” schreeuwde, kwam de sfeer er echt in. Toen hij zijn gelovigen naar de kerk leidde met God Is A DJ werd het eerste bommetje gedropt.

Sister Bliss en Maxi Jazz stonden na vier jaar nog eens op het podium. Uit het repertoire selecteerden ze een gevarieerde set. Van de funk op Mohammed Ali gingen ze over naar de reggaevibes van Crazy Ball Head. Daarbij nam de achtergrondzanger het over van Maxi Jazz, die bizar genoeg van het podium verdween.

Insomnia is net als Faithless twintig jaar oud. Wij dachten helemaal niet aan slapen, maar gingen enthousiast mee op de oldschool ninetiesrave. De lichtshow, een impressionant staaltje lasers, was compleet af.

Daarna volgde een kalmer tussenstuk met de achtergrondzangeres. Ook bij Everything Will Be Allright Tomorrow was geen Maxi Jazz te zien. De master of ceremony werd ons enkel als kers op de taart voorgeschoteld.

De lasershow bracht de Servische techniekers trouwens in de problemen, want opeens vielen de videoschermen, het geluid achteraan en een groot deel van de belichting weg. Lag het aan deze problemen of aan de performance van Faithless zelf? De focus van het publiek verslapte in elk geval duidelijk. Met Salva Mae, één van de orginele Faithless-nummers en het recentere I’m not going home kwam het vuur dan toch nog terug.

Het eerste bisnummer, Music Matters, werd akoestisch gespeeld en creëerde een mooi moment. Maar voor het ultieme kippenvel was het wachten op We Come One. Maxi Jazz gaf een lesje in "unity", waarna Sister Bliss, die het hele optreden als een futuristische non achter haar synths had gestaan, de eerste beats inzette. Ze nam ons na een minutenlange opbouw mee naar de dansvloer van haar ultieme universum. Dit was een perfecte afsluiter voor vijftien jaar EXIT.

Na vijftien jaar is EXIT uitgegroeid van een studentenprotest tot één van de grootste, vierdaagse festivals van Oost-Europa. Ondanks de enorme uitbreiding probeert de sociale beweging achter EXIT zijn openheid te bewaren. Wanneer je op het festival rondloopt, zie je zowel metalheads, rastafari als technofans in hotpants en korte T-shirts.

Naast de muziek zijn er meerdere chill-zones. Aan de Future Shock stage stond een skateramp; aan de metalstage kon je tussen ridders sporten uit de Middeleeuwen beoefenen; en er waren sociale bewustmakingscampagnes. Zo werd voor elk optreden op het hoofdpodium een video getoond waarin de overconsumptie, de ontbossing en aanverwante problemen werden aangekaart. Deze acties verzopen dan wel in de massa, wij waren wel fan het idee.

‘Do you really want to exit?’ vraagt de computer bij het afsluiten. Laat het antwoord duidelijk zijn: nee!