Colin Stetson - Orkaan Stetson

Vooruit, Gent, 25 november 2012

Jazz: het blijft een term die voor veel pop- en rockminnende muziekfanaten nog altijd spontaan vraagtekens of onbegrip oproept. In de Gentse Vooruit hebben ze daarom een geniaal concept uitgedokterd: zet wat "moeilijke" groepen naast één publiekstrekker op de affiche en hop, je hebt een uitverkocht jazzconcert.

Nou ja, met Jazz & Beyond Deluxe mikt de Vooruit eerder op de avontuurlijke meerwaardezoeker die net ietsje meer wil. En meer kregen we: de Noorse componist Christian Wallumrod had zijn ensemble meegebracht naar een volledig uitgekleede Balzaal. Weg gordijnen, micro’s en versterkers: deze zeskoppige groep speelt volledig akoestisch en streeft dan ook een dito klank na.

En het moet gezegd zijn: wij waren aangenaam verrast. Geen greintje saai getoeter te bespeuren op het podium, wel spannende, instrumentale muziek voor een film die nooit zal gedraaid worden. Met repetitieve pianoriedels, inventieve drumfills en een occasionele zingende zaag hielden deze Noren het midden tussen het experimentele van John Cage en flarden fjordenpop van de Ijslandse bard Johann Johannsson. Mooi en breekbaar.

Hetzelfde kunnen we zeggen van saxofonist Colin Stetson. Alleen op het podium met enkel twee saxofonen voor zich, oogde de Amerikaan bijzonder broos. Tot hij zijn set inzette met The end of your suffering, een epische lap muziek die ooit verscheen op een zeldzame 10 inch. Weg broosheid, welkom orkaan Stetson.

Dat een saxofonist over voldoende longinhoud moet beschikken is nogal evident. Maar wat deze jongen uit zijn longen perste was nog van een andere orde. Moeiteloos combineerde Stetson verschillende partijen op één sax om dan daar bovenop nog eens een derde melodielijn te zingen/neuriën/brullen. Het geluid van tikkende kleppen gaf het ritme aan.

Dat op zich was al fascinerend om te zien maar helemaal kippenvel kregen wij van de muziek zelf. Met een flinke graai uit zijn bekendste plaat ‘New History Warfare Vol. 2: Judges’ - een commercieel talent zal de man wel nooit worden - vloog het concert als een wervelwind voorbij. Een fascinerend A Dream of Water, het beklemmende Judges of de aan zijn vader opgedragen afsluiter In Love and in Justice: het regende hoogtepunten.

Ook het nieuwe werk doet het beste vermoeden voor ‘s mans volgende plaat. Het nummer over de eenzaamste walvis ter wereld - omdat ie 4 hertz lager klank produceert dan zijn soortgenoten - was van een ongekende schoonheid. En het nagelnieuwe Who the Waves are roaring for doet vermoeden dat Stetsons volgende worp wel eens een conceptalbum zou kunnen zijn. Maar dat blijft gokken natuurlijk.

In de Gentse Vooruit kregen we een uiterst aimabele en soms zelfs wat verlegen Colin Stetson te zien. Maar na zijn zoveelste doortocht doorheen ons kleine land mogen we gerust concluderen dat deze saxofonist nog altijd op eenzame hoogtes speelt. Moge hij nog lang verder toeteren en prachtige platen op de wereld loslaten.