Billy Bragg - Muziek als wapen

De Roma, 25 november 2017

Het gaat fout met de wereld. Maar om dat te zien heeft u Billy Bragg niet nodig. Brexit en Trump zijn dankbare onderwerpen, maar in wezen bleef de boodschap dezelfde als vijf jaar geleden: cynicisme is dodelijk en muziek is een manier om daar wat aan te doen.

Billy Bragg - Muziek als wapen

 Ook voorprogramma Paddy Nash, een rondbuikige, ruim bebaarde zestiger inclusief obligate pet, akoestische gitaar en verhalende liedjes, kon het niet laten om een sneer uit te sturen richting Engeland en de plannen om uit de Europese Unie te stappen. “Maar geen nood”, voegde hij er guitig aan toe: “Ik heb een Iers paspoort”. Het was dus moeilijk ontsnappen aan politiek in De Roma. En dat moet ook niet: politiek bepaalt nu eenmaal een deel van ons leven. Dus waarom zou het niet in de muziek mogen binnensluipen. En je mag het er gerust oneens mee zijn, zolang je dat maar met respect laat blijken.

Maar we maken ons geen illusies: heel veel rechtsgeaarden zullen er in De Roma niet aanwezig geweest zijn. Het blijft een beetje preken voor eigen parochie dat Billy Bragg doet. En hij weet dat; maar het maakt het niet minder nodig. Want het klopt dat wij, die paar honderd toeschouwers, nu een aanzet hebben gekregen om te doen wat we moeten doen: medeleven tonen. Wat daar uitkomt, was gisteravond even niet belangrijk.

Wie naar een concert van Bragg gaat, weet ook wat hem muzikaal te wachten staat. Er zijn de liedjes, die sociaal en politiek geëngageerd zijn. Liedjes waarvoor hij dezer dagen inspiratie genoeg vindt en die hij met veel vuur en passie brengt; liedjes als Saffiyah Smiles over de jongedame die de “white supremacists” in Birmingham met een glimlach te lijf ging of de cover van het machtige Why We Build The Wall, oorspronkelijk van Anaïs Mitchell, maar nu plotseling – en niet alleen in de VS, of bent u vergeten wat er in Calais (is) gebeur(t)(d) – verschrikkelijk actueel.

Daartegenover staat de tederheid en het vuur dat hij legt in liefdesliedjes als Must I Paint You A Picture en The Man In The Iron Mask, die in Borgerhout wat ondergesneeuwd raakten onder de drang van de Engelsman om politiek bewustzijn te creëren. De klimaatzaak moest immers gesteund (King Tide And The Sunny Day Flood), het fascisme bestreden (Accident Waiting To Happen met als laatste zin “You're a dedicated swallower of fascism”, die u meteen aan The Kinks zou moeten doen denken) en, rechtstreeks daarop aansluitend, Woody Guthrie geëerd (She Came Along To Me, ingeleid door het prachtige verhaal van Marjorie Guthrie, die Woody verzorgde in zijn laatste jaren).

Maar hoewel de onderwerpen van zijn liedjes vaak zo ernstig en diepgeworteld zijn, blijft de humor steeds een belangrijk element in de muziek en concerten van Billy Bragg. De lange stukken, die hij op zijn Facebookpagina schrijft, nam hij bijvoorbeeld zelf op de korrel. Want net die stukken deden hem inzien dat hij weer moest gaan doen wat hij vroeger deed: “write angry songs”. En toen het publiek dat luid toejuichte, zei hij lakoniek dat dat toch alweer achthonderd likes had opgeleverd.

Billy Bragg zal nooit veranderen. En dat hoeft ook niet. Integendeel, de dag dat hij stopt met preken, zal ook het vuur uit zijn liedjes verdwijnen. En dat kan nooit de bedoeling zijn.

Bekijk alle foto's hier.

26 november 2017
Patrick Van Gestel