Under Byen - Cut everything to the bone

Het vierde album van de Denen Under Byen is wat ons betreft een van hun interessantste. Met het wegvallen van Thorbjørn Krogshede en zijn bijhorende piano krijgen andere instrumenten meer ademruimte en krijgt Under Byen plots een interessante wending. En die koerswijziging lichten Anders Stockholm en Morten Larsen in België graag toe.

Terug in België. Blij?
Anders: Yes.

Jullie speelden al heel vaak in België, niet?
Anders: Ja, ik denk dat België het land is waar we, naast Denemarken dan, het vaakst gespeeld hebben. 

Hoe komt het dat jullie hier zo vaak op bezoek komen?
Morten: Het lijkt wel of er een geheime connectie is tussen Denemarken en België. Muzikaal dan.
Anders: Veel Deense bands treden hier op. Vraag me niet waarom maar onze overheid heeft veel geïnvesteerd om....
Morten: Deense bands te promoten in België
Anders: Het Belgische publiek staat ook meer open voor muziek. Wij merken op optredens dat we hier een zeer aandachtig publiek voor onze neus hebben staan. Dat maakt ook dat we graag terug komen natuurlijk. Ons vorige album ('Samme Stof Som Stof', nvdr) werd ook gedeeltelijk in Brussel opgenomen. Vrienden van ons hebben daar een prachtig huis waar we een maand verbleven en het album opnamen. Je ziet, onze band met België gaat nog verder.

Even over jullie huidige album 'Alt Er Tabt'. Er lijkt veel veranderd te zijn want het klinkt in mijn oren helemaal anders.
Anders: De vorige albums hadden altijd twee main composers en die twee mensen zijn er nu niet meer bij. Deze keer heeft eigenlijk iedereen een paar nummers gecomponeerd. Ten tweede wilden we niet dat de piano nog een centrale rol speelde in de sound en wilden we ons nu veel meer concentreren op de grooves. Het opzet was eigenlijk "to cut everything to the bone". We wilden al het vlees en bloed eraf en focussen op de beenderen.
Morten: Het skelet is het belangrijkste onderdeel. Dat weet toch iedereen (lacht). Nu (terug ernstig), we zijn in die vier jaar na het 'Samme Stof Som Stof' ook als muzikant heel erg geëvolueerd en dat zorgt er ook voor dat die klank van de vorige albums ook veranderd.
Anders: We wilden ook niet nog eens hetzelfde doen. We hebben al een bepaalde weg bewandeld op de vorige albums, we moesten die straat niet nog eens ...
Morten: (onderbreekt) Ik denk niet dat dat een bewuste keuze was. Het gebeurde gewoon.
Anders: Ja, het gebeurde gewoon, maar we waren ons er wel bewust van.

Ik kan me inbeelden dat je zoiets niet op voorhand hoeft vast te leggen.
Morten: We testen op voorhand altijd wel eens een paar dingen uit, maar uiteindelijk doen we gewoon wat we denken te moeten doen.
Anders: Ja oké, maar ik herinner me dat we voor het hele proces hebben bediscussieerd dat een meer minimalistische weg wilden inslaan en dat we alle ballast over boord zouden smijten.
Morten: Uiteraard beïnvloedt dat de muziek, maar ik denk dat dat een minder belangrijke rol speelt in wat er daarna tijdens de opnames gebeurt.
Anders: Daar heb je gelijk in.

Hoewel er verschillende componisten in het spel waren, toch merk je dat niet echt. Het klinkt in elk geval als een bij elkaar horende puzzel.
Anders: Ja, er mogen dan verschillende componisten zijn, iedereen mag een bijdrage leveren aan de arrangementen en zijn specialiteiten toevoegen. Wie ook de compositie maakt, iedereen binnen Under Byen heeft invloed op de sound.

Het laatste album klinkt rustiger tegenover de anderen. Hoe vertaalt zich dat op het podium?
Anders: Nog steeds even krachtig, maar nu wel zonder piano. Neem dat element weg, de piano stond bij ons steeds op de voorgrond, en het wijzigt de gehele sound. En normaal hebben we ook twee drummers, maar de tweede komt op deze tour niet mee omdat hij net een kind kreeg.
Morten: Er zal nog wel duchtig geëxperimenteerd worden op het podium. We hebben de nieuwe nummers soms zelf nog niet helemaal onder de knie waardoor we niet altijd weten wat er te gebeuren staat. Dat straalt soms af op het publiek dat niet weet wat te verwachten en daardoor wat onzeker wordt. En wij worden daar dan ook weer onzeker van (lacht). Zeer spannend allemaal.

Op Alt Er Tabt horen we schriel geluid dat lijkt uit een oude Arabische film te komen. Is het een sample?
Anders: Dat neem ik als een compliment. Dat ben ik die een poging doet harmonica te spelen (lacht).
Morten: Om een of andere reden zit er op dit album wel een Midden-Oosterse touch.
Anders: Ja, de strings...
Morten: Ook in de mix die achteraf gemaakt werd. Bij de meeste hedendaagse muziek wordt alles mooi gepitcht en wordt de muziek nog eens door een autotuner gehaald waardoor het de kleine korrelige kantjes die tussen de regels zitten, weg haalt. En dat vind ik net spijtig want die klanken zijn vaak het meest interessant. 

De opname klinkt ook niet alsof ze in een of andere fancy studio is opgenomen, maar eerder in een donker kruiphol.
Anders: We hebben een repetitieruimte waar ook een kleine studio is. Het stelt niet veel voor. De microfoons zijn ook niet de beste ter wereld. Maar dat is hetgeen waarmee we het moeten doen. Er zit dus geen masterplan achter.
Morten: Er is ook het gegeven hi-fi, high fidelity. Als je een gitaar opneemt, dan is dat meestal met de bedoeling dat het ook klinkt als een gitaar. Soms nemen wij instrumenten op die plots niet meer als zichzelf klinken, maar die je eerder interpreteert als "een geluid". Dat abstracte gegeven zorgt ervoor dat je je fantasie meer kan gebruiken.

Veel Belgische bands proberen voet aan de aarde te krijgen in het buitenland, maar dat kost hen veel moeite en vooral veel geld. Hoe zit dat voor een Deense band als Under Byen?
Anders: Uiteraard is dat niet voor de hand liggend. We zijn al met veel muzikanten en dan heb je de rest van crew nog. Gelukkig hebben we al zeven jaar een vast circuit op het Europese vasteland waar we vaak kunnen spelen. Programmatoren zien telkens dat we volk op de been brengen, dus worden we vaak opnieuw uitgenodigd. Het brengt nog steeds amper genoeg op om van te leven, maar het begint wel te renderen. Nu, als je erbij rekent dat we geen hit band zijn en niet op radio of tv gespeeld worden, dan kunnen best heel blij zijn.
Morten: Ik lees tegenwoordig vaak vragen in muziekinterviews over de economische staat van een band. Dat is blijkbaar een belangrijk issue geworden.
Anders: Geld is natuurlijk altijd belangrijk. Al moet je niet in deze business stappen om rijk te willen worden. Of er nu een crisis is onder de platenmaatschappijen of niet, voor ons verandert dat weinig.

Zijn jullie nog met andere muziekprojecten bezig?
Morten: Ja: we hebben ook muziek gemaakt voor theater, film en zelfs musicals. Een paar van ons hebben een soloproject. We zijn met acht en we zijn allemaal muzikanten, dus iedereen speelt wel in een of andere band. 

Breng die andere bands volgende keer ook een keertje mee.
Anders: Doen we zeker!