South San Gabriel - De schizofrenie verklaard.

Waar heb je de albumtitel 'Dual Hawks' gehaald? Op een of andere manier ben ik veel bezig geweest met haviken. Het beeld van twee haviken samen spreekt me wel aan: twee aparte wezens, verschillend van elkaar, maar toch samenwerkend. De South San Gabriel songs zijn triester dan die op 'The Carlton Chronicles', jullie vorige album. Komt dat door de teksten of door de inbreng van violen, cello’s en dergelijke? Dit keer gaat het niet om een fictief verhaal zoals bij Carlton. Daar staan ook trieste songs op, maar deze zijn toch rauwer, gaan soms bijna tot op het bot. Hier gaat het om menselijke gevoelens tegenover een verhaal over een kat. Het is meer levensgetrouw. Ik zat in woelige waters op het moment dat ik die nummers schreef, het is dan ook logisch dat zoiets komt bovendrijven. Het is een behoorlijk donkere, zelfs behoorlijk seksuele plaat bij momenten. Ook meer open dan Carlton. Je hebt het liever niet over de inhoud van je nummers, maar we zijn toch nieuwsgierig naar wat I, The Kite precies inhoudt. Dat nummer is al zes of zeven jaar oud, het heeft lang in de kast gelegen. Het gaat over een paar mensen wiens teamwork in het water valt. Daarvoor staat de metafoor. Jij blijft over met het touw, ik met de vlieger en er is geen enkel resultaat. De elementen zijn er wel, maar het resulteert in niets. Het album wordt wel eens te ambitieus genoemd. Wat vind je daarvan? Het stoort me niet. Ik vermoedde al wel dat dat zou gezegd worden. Als ik het toevallig in handen zou krijgen, zou ik het misschien zelf ook wel denken. Daar heb ik geen probleem mee. Het is niet zozeer het feit dat je een split-dubbelalbum hebt gemaakt - een deel South San Gabriel en een deel Centro-Matic - maar eerder dat, als je een paar songs had weggelaten, het album beter was geweest. Dat denk ik niet, maar ik begrijp het wel. Het is een hele brok om door te worstelen en ik stel het op prijs als iemand de moeite kan opbrengen om die negentig minuten muziek te doorstaan. Maar uiteindelijk heb je dat met elk dubbelalbum. Het vraagt gewoon veel van de luisteraar. Ik kan daar wel inkomen, mensen hebben het nu eenmaal druk. Maar in dit geval vind ik deze platen een perfecte voorstelling van waar de bands zich op dit moment bevinden, zowel muzikaal als spiritueel. Ze passen gewoon goed bij elkaar. Bijna zoals yin en yang. Hopelijk wordt hiermee duidelijk waarom we met beide bands doorgaan. Het stoort me niet als iemand zegt dat het album te ambitieus is of te lang. Wat wel pijn zou doen is als iemand zou zeggen dat hij het verschil niet meer hoort. Dat is immers wat we willen duidelijk maken: dat we het te gek vinden om met beide groepen door te kunnen gaan. Betekent dit dat het andere platen waren geweest als ze apart waren uitgebracht? Niet noodzakelijk. Ze illustreren gewoon onze muzikale interesses. We hebben de Centro-Matic plaat eerst gemaakt, op erg korte tijd. Het overgrote deel werd geschreven in de studio en meteen opgenomen. Toen we aan het South San Gabriel album begonnen, zo’n negen maanden later, begon het idee van dat dubbelalbum de rondgang te doen. Dat was trouwens iets wat we al langer wilden doen. Vind je dat beide bands dichter naar elkaar toe zijn gegroeid doorheen de jaren? Ik denk eerder dat ze verder van elkaar wegdrijven. Dat wat we willen doen met beide bands is gewoon duidelijker afgetekend. Er was een tijd dat de overlapping behoorlijk groot was. Nu zijn ze meer uit elkaar gegroeid. South San Gabriel voelt soms meer aan als een klaslokaal. Er zijn andere mensen bij betrokken dan gewoon de vier Centro-Matic muzikanten. Het is meer een commune, een collectief waarin iedereen wordt aangemoedigd om er zo veel mogelijk bij betrokken te worden en de opnames tot leven te brengen op zijn eigen manier. Centro-Matic daarentegen voelt eerder aan als een clubhuis: wij gevieren die plezier maken, luid spelen. Beschouw je jezelf dan als de leraar? Nee, dat zou ik nooit zeggen. We zijn allemaal leraars in dit klaslokaal. Ik schrijf enkel de liedjes, maar iedereen heeft een belangrijke rol in deze groep. Hoe beslis je eigenlijk of een nummer een South San Gabriel of een Centro-Matic song zal worden? Eens ik eraan begin, is het vrij snel duidelijk wat voor nummer het zal worden. Het gebeurt wel eens dat ik balanceer op de rand en als dat het geval is, praten we erover met de band. Het wordt dan democratisch benaderd. Maar meestal weet ik precies waar het nummer zal terechtkomen. Soms schrijf ik zelfs een song met een bepaalde band in gedachten. Ik probeer dat te vermijden, maar soms gebeurt het gewoon: ik begin dan in een bepaalde muziekstijl te denken.[pagebreak] Heeft dat te maken met de tekst of de muziek? Beiden gewoonlijk. Het materiaal voor South San Gabriel is meestal meer ingehouden, meer ruimtelijk en de tekst is vaak recht voor de raap, tastbaar, een beetje harder zelfs. De Centro-Matic songs zijn meer “rockish” en rauwer. Tekstueel zijn ze echter speelser, hoekiger ook. Abstracter, veronderstel ik. Heb je er ooit aan gedacht jezelf te gaan coveren? (lacht) Nee, we spelen wel eens slechte versies van songs. Vreemd genoeg heb ik daar nog nooit over nagedacht. Je schildert en acteert ook. Wordt het ene beïnvloed door het andere? Zeker. Het is een soort cyclus in je geest en je verbeelding tijdens het creatieproces. Of dat nu gebeurt in een geïsoleerde atmosfeer terwijl ik thuis schilder of in een gemeenschappelijke atmosfeer terwijl we muziek of een film maken, het hangt allemaal aan elkaar. Dat heeft dan weer te maken met de uitdaging die je jezelf stelt om te zien waar je bij zal uitkomen en of je daar tevreden mee zal zijn. Het schilderen inspireert de muziek en andersom is dat zeker ook waar. Ik schrijf ook een beetje fictie. Dat is dan opnieuw een inspiratie en zo hangt alles aan elkaar. Acteren is eerder bijzaak? (lacht) Daar werk ik nog aan. Ik voel me niet in staat om daar iets zinnigs over te zeggen. Het was leuk. Het was de eerste keer dat ik het probeerde. En je ziet dan hoe gelijkaardig werken aan een plaat en een film maken eigenlijk zijn. Voor beide moet je geduld oefenen en beetje bij beetje toevoegen. Wordt een film regisseren de volgende stap? Wie weet. Al zou ik liever een scenario schrijven. Je hebt een paar schilderijen verkocht om de ziekenhuisrekeningen van een overleden vriend te kunnen betalen. Een ziekteverzekering is één van de punten op de agenda van de politici voor de verkiezingen in Amerika. Wat vind je daarvan? De ziekteverzekering is altijd een bittere pil om te slikken geweest. Als het echter zo dicht bij huis gebeurt, moet je er wel door geraakt worden. Zelf heb je geen degelijke ziekteverzekering. Dat geldt zeker voor muzikanten. Zou je overwegen om er zelf in politieke zin bij betrokken te worden? Eigenlijk ben ik dat al. Ik ga stemmen en als er in de buurt iets te doen is, probeer ik mijn bijdrage te leveren. Maar om zelf in de politiek te gaan? Ik heb wel een handvol politieke songs. Daarvan zijn er slechts enkele uitgekomen. Maar eigenlijk beschouw ik muziek eerder als een manier om daaraan te ontsnappen. Het is bijna een vrijhaven om NIET te moeten praten of horen over politiek. Ik mag dan gek zijn van Neil Youngs ‘Living At War’ – dat was er krak op, een perfecte stelling toentertijd – zelf speel ik eerder muziek om aan de politiek te ontsnappen. Al wil dat nog niet zeggen dat ik daar geen mening over heb. Kan je leven van je muziek? Amper. Het lukt, maar het is nipt. Matt (Pence, nvdr), de drummer, is sound engineer en producer, hij leeft van muziek. Mark (Hedman – gitaar en bas) heeft al enkele jaren een vaste job, hij zit er warmpjes in. Hij kan ook gaan en komen wanneer het hem uitkomt. Scott (Danbom - keyboards, viool, bas, nvdr) heeft een parttime job. Zelf doe ik nu en dan een solotournee om wat geld in het laatje te brengen. Black Flag was een van je vroege invloeden. Waar luister je nu naar? Ik vind hiphop te gek. In Noord-Texas is een prima hiphop band die PPT heet. Daar luister ik vaak naar. De nieuwe Erykah Badu. Een prima groep uit Detroit, The Dirtbombs. De nieuwe My Morning Jacket en Drive-By Truckers. DJ Shadow. Ik hou van nogal wat dingen dezer dagen. Schrijf je wel eens liedjes voor iemand anders? Nog nooit gedaan, maar ik heb wel liedjes geschreven MET iemand anders, namelijk met Jason Molina van Magnolia Electric Co. We hebben wat dingen opgenomen en hopelijk komt dat volgend jaar uit. Dat was voor mij de eerste keer dat ik met iemand heb samengewerkt en het is me prima bevallen. Maar misschien ga ik op een dag wel liedjes schrijven voor iemand anders, ja.

De schizofrenie verklaard.

Welke liedjes had je wel willen geschreven hebben? Je had het bijvoorbeeld al over hiphop.

Het hele DJ Shadow album ‘Endtroducing DJ Shadow’ blaast mij echt uit mijn schoenen. Als ik ooit een fractie daarvan zou kunnen verzinnen, zou dat wel cool zijn. Ik zou wel eens een instrumentale plaat willen maken, waarom dan niet iets bombastisch. Cat Power heeft ook een prima nummer dat ik wel zelf had willen schrijven: Good Woman.

Wordt zo’n hectisch tourschema niet saai op den duur?

Soms wel. Een goed boek komt in elk geval altijd van pas. Het grootste deel van touren bestaat immers uit wachten. We lezen allemaal graag, dus dat komt goed uit. Zelf schrijf of teken ik ook wel eens iets. Weet je, soms denk ik dat onze levens thuis zo druk zijn, dat het goed is dat we uit die sleur kunnen breken en gaan touren. Dat wachten kan je dan helpen om je hoofd een beetje leeg te maken.

Wel eens Spinal Tapsituaties meegemaakt?

Gisteravond nog. Ik ging als eerste het podium af na het Centro-Matic gedeelte en kreeg de deur niet open. Ze was niet gesloten, maar gewoon erg zwaar. We moesten met zijn allen duwen om de deur open te krijgen. Dat was zo grappig. Dergelijke dingen gebeuren regelmatig.
8 november 2008
Patrick Van Gestel