Jon Anderson - Ik ben aan het openbloeien

2011 was een belangrijk jaar voor Yes. Het nieuwe album ‘Fly From Here’ en de bijhorende tournee overtuigden, maar stonden onvermijdelijk ook in het teken van de afwezigheid van Jon Anderson. Maar nu staat de zingende engel (die in 2008 erg ziek was aan de luchtwegen) er solo ook weer.

Tijdens de ‘Union’ Tour van Yes in 1991 zei Rick Wakeman dat, als iedereen dood en begraven is, Yes nog steeds muziek zou maken. Twintig jaar later blijken zijn woorden profetisch te zijn: tijdens de vorige tournee stond zijn zoon Oliver achter de toetsen en de vijfenveertigjarige Canadees Benoit David – onlangs nog met Yes te gast in de AB – lijkt de permanente vervanger voor Jon Anderson te worden. Al weet je in het geval van Yes maar nooit.

En hoe is het nu met Anderson? De zevenenzestigjarige zanger voelde zich in de steek gelaten door zijn vroegere bandmaten en concentreert zich nu op zijn soloprojecten. Hij is een overlever en vermoedt dat het beste nog moet komen. Zijn nieuwste album heet niet toevallig ‘Survival & Other Stories’ nu de medische problemen tot het verleden behoren. Op energieke songs als New New World en Incoming zingt hij nog even moeiteloos.

Toch hebben we een Anderson aan de lijn die een vermoeide indruk maakt. Zijn antwoorden klinken kort en afgemeten.

Je laatste studioalbum heet ‘Survival and Other Stories’. Dan kan je deze muziek alleen maar in het licht van jouw overleven zien.
Jon Anderson: Klopt. Het gaat over mijn ziekte drie jaar geleden en mijn genezingsproces. Onder dat laatste versta ik het maken van erg interessante muziek en het verleggen van de grenzen. Erg avontuurlijk allemaal.

En natuurlijk herinnert de titel aan de Yessong Survival van het allereerste album uit ’69. In de hoesnota’s heb je een soort autobiografie geschreven, waarin je erg nostalgisch lijkt over de vroege jaren. Ben je ouder en wijzer geworden?
Ik hoop het! In elk album dat nog zal verschijnen, wil ik een hoofdstuk uit mijn memoires publiceren. Dit was het eerste hoofdstuk, de rest volgt.

Je schreef ook dat je jouw liefde en toewijding te danken hebt aan Audrey, de Goddelijke Moeder. Wie is zij?
Zij is mijn geestelijke leidsvrouw. Ze leerde me de kracht en onoverwinnelijkheid van de liefde.

‘Survival and Other Stories’ is niet op een alledaagse manier tot stand gekomen.
Ik heb op mijn website een advertentie voor musici geplaatst. Zo leerde ik erg getalenteerde mensen kennen die samen met mij wonderlijke muziek willen schrijven. Het zijn mensen uit Nederland, Duitsland, Italië, Roemenië, Frankrijk, Engeland, de Verenigde Staten en Brazilië. Het leek wel of Pandora’s grote muziekdoos werd geopend!

Er is geen specifiek thema. De melodieën en lyrics zijn de afgelopen vier jaar bijeengeschreven en vertellen hoe ik me nu voel. Rond Nieuwjaar moet er al een nieuw stuk klaar zijn (het twintig minuten lange Open – nvdr). Het is een wonderlijke tijd voor me. Emotioneel en muzikaal ben ik opnieuw aan het openbloeien. Ik ben klaar voor de grootse muziek die nog komt.

Je hebt je spirituele overtuigingen steeds met het publiek gedeeld. Is je geloof in die veertig jaarenigszins veranderd?
Mijn band met mensen van over de hele wereld wordt steeds sterker. Ik geloof dat we langs het internet iets kunnen doen aan oorlog en ellende.

“Making music is easy… it’s the business that’s hard” schrijf je ook in de hoesnota’s. Dat klinkt alsof je toch een illusie armer bent.
Helemaal niet. Maar zakenlui, managers, advocaten en promojongens doen het vooral voor het geld, wij voor de muziek. Je moet met hen zaken doen en dat is erg hard. In deze business lopen er niet veel mensen rond die je kunt vertrouwen.

Je vrouw was als coproducer nauw betrokken bij het maken van ‘Survival’.
Ze heeft een buitengewoon oor voor muziek. Ze is actief in de filmmuziek en werkt voor regisseur Ron Howard. Toen ik haar leerde kennen, was ze bezig met ‘Apollo 13’. Ze is een wonderlijke vrouw, die me kan vertellen of muziek al dan niet goed is. Zo iemand heb ik nodig.

Je hebt het album ‘The Living Tree’ opgenomen met Rick Wakeman. Afgelopen zomer hebben jullie door de V.S. getoerd en de neerslag daarvan is net op cd verschenen. Hoe belangrijk was die hernieuwde samenwerking met Rick voor jou?
Het is een plezier met hem te werken. Het studioalbum klinkt mooi maar de songs werden op het podium nog beter. Het was een wonderlijke ervaring.

Op ‘The Living Tree’ klinkt jouw stem nog altijd even mooi, maar breekbaarder.  
Mijn stem is gelukkig nog erg goed maar tijdens de opnames was ik de songs nog aan het leren, vandaar dat je die indruk kreeg. Wanneer je een plaat opneemt, ben je nog aan het leren hoe de songs moeten klinken. Als je er dan een jaar later opnieuw naar luistert, ontdek je hoe het beter kon.

Ondertussen doen er geruchten over een project met Rick en Trevor Rabin de ronde.
Er wordt over nagedacht. We houden contact met elkaar. Trevor is druk bezig met filmmuziek, maar ik zie hem binnenkort. Als er iets gebeurt, zal ik je meteen bellen.

Yesfans zijn erg verdeeld over de jaren tachtig en negentig, toen Rabin in de band zat. Wat zijn jouw gevoelens?
‘90125’ (1983 - nvdr) vind ik erg goed en ik ben gek van ‘Talk’ (1994 - nvdr). ‘Big Generator’ (1987 - nvdr)  is ok.

Gonzo bracht het ‘Anderson Bruford Wakeman and Howe’ project uit ’89 opnieuw uit en eindelijk verscheen ook de ’Union’ tour uit ’91 voor de eerste keer op cd en dvd. Welke herinneringen heb je aan die periode?
Het was een wonderlijke tijd. De tour met het ronde podium was geweldig, iedereen genoot ervan. Ik was erg blij dat we mijn favoriet Awaken als slotsong brachten.

Rick Wakeman noemt ‘Union’ liever ‘Onion’, omdat het hem deed huilen.
Rick is een echte grapjas.

Zie je jezelf nog terugkeren in Yes?
Niet echt. Ik voel een gebrek aan respect, maar mensen hebben soms geld nodig en dan vergeten ze hoe ze geraakt zijn waar ze nu staan. Van het nieuwe album heb ik één song gehoord. Dat was ok, maar de productie was niet erg opwindend. De nieuwe zanger is niet slecht, maar het is niet mijn idee van muziek.

‘Survival and Other Stories’ is verschenen bij Gonzo Multimedia. Jon Andersons nieuwe song Open is voorlopig enkel verkrijgbaar als download. Binnenkort volgt een bespreking van ‘The Living Tree Live Part One’ door Anderson en Wakeman.