I Am Oak - De jachtigheid in de muziekindustrie maakt me een beetje bang

Wie in België al van I Am Oak gehoord heeft, behoort tot een minderheid. Toch is de Nederlander al op tournee geweest door zeventien verschillende landen en is hij al meer dan vijftig miljoen keer gestreamd geweest op Spotify. Met het nieuwste album ‘Osmosis’ – het zesde – wil hij voet aan grond krijgen in België. Woensdag 25 september beginnen Thijs Kuijken en de zijnen met een gratis concert in het Depot Café in Leuven. Wij wilden om te beginnen wel eens weten hoe Thijs zijn muziek zélf omschrijft.

Thijs Kuijken: Dat noemen ze: beginnen met een moeilijke vraag. (lacht) Ik vind het moeilijk om mijn eigen muziek te omschrijven, maar ik begrijp wel dat mensen dat soms nodig hebben. Dus als mensen er echt om vragen, beschrijf ik mijn muziek als folkpop of folkrock. De ene keer neigt het wat meer naar de pop, de andere keer wat meer naar de rock.

Je maakt ook foto’s, video’s, tekeningen. Waarom is het de muziek geworden waar je zo prominent mee naar buiten bent gekomen?

Dat was voornamelijk een samenloop van omstandigheden. Op een bepaald moment in mijn leven ben ik naar Utrecht verhuisd met het plan om er fotografie te gaan studeren. Dat was eigenlijk vrij gelijktijdig met het begin van I Am Oak en de eerste plaat - ‘On Claws’, 2010 - die ik in redelijk eenvoudige omstandigheden had opgenomen, begon het plots behoorlijk goed te doen. De muziek is dan de overhand beginnen nemen en ook die studie fotografie heeft wat langer geduurd dan verwacht. (lachje) Nu teken ik nog altijd, ik maak nog altijd foto’s en video’s, maar het staat wel allemaal in teken van de band.

Je hebt zeven albums en vier ep’s uitgebracht in iets meer dan tien jaar. Vind je van jezelf dat je een harde werker bent?

Ik denk vooral dat ik dat ooit geweest ben. (lacht) In 2010, 2011 en 2012 heb ik ieder jaar een album uitgebracht. Ik heb geen idee hoe me dat toen is gelukt. Nu werk ik zo hard en zo snel als ik kan. Deze keer heb ik wat meer tijd genomen voor de plaat. Het is de eerste keer dat er drie jaar tussen twee platen van I Am Oak zit. En dat is redelijk bewust. We hebben ook voor de eerste keer echt in een studio opgenomen. Het mocht allemaal groter en mooier klinken.

Jouw muziek en je persoon worden vaak gelinkt aan de natuur. In het openingsnummer The Shore zing je: “Nature is bigger than you are / And you want to lose yourself / In this wonder.” Dat besef, dat wij zeer nederig moeten zijn ten opzichte van de natuur, weerklinkt heel letterlijk in Kamikochi. In dat nummer zing je “I felt a question rise / Is this a normal thing here."

Voor wie het niet weet: Kamikochi is een prachtige bergvallei van zo’n achttien kilometer lang. Een paar jaar geleden was ik in Japan – we gaan er soms touren ook – en toen zag ik daar een rechte regenboog. Dus een regenboog die geen boog was. Ik heb voor deze plaat telkens één herinnering of één specifieke gebeurtenis als startpunt genomen voor een nummer. Die herinnering was deze specifieke herinnering.

Het is een redelijke standaardvraag, maar in jouw geval zijn we heel benieuwd naar het antwoord: wat komt er het eerst in je schrijfproces, tekst of muziek?

Ik spreek mijn onderbewuste heel erg aan tijdens het schrijven. Ik vertrek bijna altijd vanuit de muziek. Tegenwoordig kan dat gitaar of piano zijn, terwijl ik vroeger altijd op gitaar begon. Eens ik dan een melodie heb, begin ik gewoon met zingen. Eerst zijn dat zanglijnen zonder tekst. Daarna komen daar al woordjes in tevoorschijn en ten slotte worden het teksten. Maar tijdens dat hele proces probeer ik er zo weinig mogelijk over na te denken.

De piano is er recent bijgekomen. Vorig jaar kwam Will I Wake uit en het was dat nummer dat onze aandacht trok. Dat was het eerste nummer dat je ooit op piano geschreven had.

Precies. Ik wilde het palet van ons geluid verbreden, met nieuwe kleuren beginnen schilderen. Tijdens het schrijven van nieuwe nummers merkte ik dat ik in cirkeltjes begon te draaien en dat ik te vast zat in die gitaarstructuur. Dezelfde akkoorden en hetzelfde ritme kwamen telkens weer terug en dat wilde ik niet. Ik wil mezelf nooit herhalen en wil voor ieder album iets fris. Dus heb ik besloten om piano te leren spelen. Ik kon het al een klein beetje, maar dat was echt de basis. Het ritmische van de piano heb ik mezelf aangeleerd, wat maakt dat ik nu niet bepaald volgens de regels speel.

Swells is voorlopig ons favoriete nummer op het nieuwe album, nog zo'n pianonummer. Eén zinnetje daaruit intrigeert me: “I'm just trying to forget / Do what allows you to be glad.” Dat klinkt alsof er een heel herstelproces achter dat zinnetje schuilgaat.

Ook dit nummer is vertrokken vanuit een heel specifieke gebeurtenis. Ik was eens op vakantie in Sardinië, ik reed op een autoweg, die door de bergen slingerde, en plots stormde er een zwart zwijn de weg op. Ik kon nog maar net uitwijken, maar ik besefte toen al heel goed dat het daar evengoed anders had kunnen aflopen. Daar gaat het over en op een dieper niveau gaat Swells over de fragiliteit van het leven. Het besef dat het allemaal in een oogwenk gedaan kan zijn.

Je lijkt een echte albumartiest te zijn. Je maakt platen waar je even voor moet gaan zitten, die een verhaal vertellen, die je moet laten rijpen of groeien, terwijl ook in de muziekindustrie alles veel jachtiger gaat.

...en dat maakt me eerlijk gezegd wel een beetje bang. Het verschil met negen jaar geleden, toen ik begon, is immens, maar ik heb zelfs de indruk dat het sinds twee jaar geleden ook nog eens een pakje sneller gaat. We hebben vier losse singles uitgebracht in aanloop naar ‘Osmosis’ en daarbij merkte ik al hoe vluchtig alles was: elke nieuwe single kon hooguit op een paar dagen aandacht rekenen. Je hebt gelijk: ik ben een albumartiest. Ik hoop dus vurig dat zo’n album toch wat meer gewicht mag hebben dan de losse singles en dat de luisteraars er eens rustig voor zullen gaan zitten. Maar dat wordt afwachten. Gelukkig zijn er ook nog altijd mensen die platen kopen. (glimlacht)

Nog iets dat aan invloed heeft gewonnen in de voorbije jaren is Spotify. On Trees And Birds And Fire doet het uitzonderlijk goed. Het is ook geremixt door Sam Feldt. Heeft die remix geholpen bij het succes van het nummer.

Die remix heeft zeker geholpen, al ben ik wel weer verheugd om te zien dat het origineel de remix weer heeft ingehaald met een stevig miljoentje. Dat nummer is een beetje een eigen leven gaan leiden, ik heb geen idee wat dat nummer meer bijzonder zou maken dan al de rest, maar ik ben wel heel erg dankbaar voor de reis waaraan het begonnen is, want dat heeft ons ook veel bekendheid bijgebracht. Je moet weten: dat liedje komt uit het debuut, een periode toen we nog helemaal niet bezig waren met singles en liedjes pushen.

Het staat ook op ‘Pictures Of The Floating World’, een live ep? die je hebt uitgebracht in 2017? van een show in Brussel. Wat maakte die specifieke show zo bijzonder dat hij moest worden vastgelegd?

De show werd wel opgenomen, maar het was niet meteen het plan dat we er een ep van zouden maken. Maar een bevriend illustrator had net wat tekeningen af die dienst konden doen als artwork. En ik kreeg ook heel vaak de vraag of er geen opnames waren van de solo shows, die ik soms speelde. Die waren er nog niet en omdat ik heel erg tevreden was over die show leek het de ideale gelegenheid om het toch eens te doen.

In België is je succes eerder beperkt. Maar ik las dat je de voorbije jaren in zeventien landen hebt gespeeld. Heb jij er enig idee van waarom het soms zo moeilijk reist tussen Vlaanderen en Nederland?

(Denkt lang na) Nee, joh, ik doe gewoon mijn best. Een deel van de verklaring kan misschien zijn dat er in Vlaanderen zelf zoveel goede bands zijn dat men er geen behoefte heeft aan nog meer bands die min of meer uit de buurt komen? Ik heb geen enkel idee. Ik hoop alleen dat er stiekem toch nog een plaatsje voor mij is ook.

'Osmosis' (lees hier de recensie) is nu verschenen bij Snowstar Records. I Am Oak is live te zien op 25 september in het Depot Café (gratis) en op 1 februari 2020 in Muziekcentrum Dranouter.

Foto: Snowstar Records