Girl Band - Onze plaat is een huis met veel glijbanen
Het is al moeilijk genoeg om gitarist Alan Duggan en Dara Kiely van Girl Band te verstaan, gezien het Iers dat ze hanteren, laat staan dat er voor de deur van Le Coq nog eens werken werden uitgevoerd. Dat het duo bovendien heel erg auditief met veel chboem, ktchick, doedoef en soortgelijke geluidjes met hand en tand probeerde uit te leggen hoe ze die plaat hadden gemaakt, maakte het desondanks tot een boeiend en bijzonder aangenaam gesprek. Maar te gemakkelijk wilden we het hen ook niet maken. Dus begonnen we met deze vraag:
In een interview met een dirigent werd muziek omschreven als architectuur, maar dan met geluid in de tijd in plaats van met materie in de ruimte. Als dat het geval is, wat voor gebouw is jullie nieuwe album dan?
Alan Duggan (na even denken): Een huis met veel glijbanen. Je komt ergens binnen en zegt: “Ik weet waar we zijn”. En dan: whoew... toch niet. (lacht). Het zou te eenvoudig zijn om er een spookhuis van te maken. Dit is veel leuker.
Over huizen gesproken, de opnames van de plaat gebeurden nota bene in Ballintubbert House, een huis waar vaak huwelijken worden gevierd. Hoe kom je daar in godsnaam terecht?
Dara Kiely: Heb je wel eens gehoord van het Electric Picnic Festival in Ierland? Eén van de podia is gebouwd in de vorm van een piratenschip. Onze bassist (Daniel Fox, nvdr) werkt daar als engineer en stage manager. En de eigenaars hebben ook toegang tot een aantal maffe herenhuizen in Ierland. Zo kregen we de kans om daar op te nemen en de studio daarin onder te brengen.
Jullie hebben dat huis zelfs als een instrument gebruikt.
Duggan: Een beetje wel, ja. Op de mix had het inderdaad nogal wat invloed. We namen de drums twee keer op: op de overloop bovenaan de trap, hetgeen een ruimtelijk geluid gaf, maar ook in een stenen kelder, die een beetje dienst deed als een heel lange echokamer. Vooral dat was cool, want dat geluid kreeg je enkel daar. Eender waar anders had het niet zo geklonken. Bij het mixen hebben we daar dan ook veel gebruik van gemaakt. Niet alleen voor de drums, maar ook voor de gitaren, die een soort morsig effect kregen.
Maar ook bij het schrijven van een nummer als Prefab Castle... Ik herinner me dat ik in mijn kamer toen veel luisterde naar Luc Ferrari, een muzikant die zich bezig houdt met musique concrète, waarbij de omgeving bij de muziek betrokken wordt. Met name naar een track die Ronda heet. Die klinkt alsof het is opgenomen in een park in Spanje. Erg visueel. Je ziet jezelf in dat park wandelen. Je hoort mensen praten, rondlopen. Je hoort kinderen spelen op de achtergrond. Dat was erg spannend om naar te luisteren.
Op basis daarvan probeerden we een soort van audio-voorstelling van het huis te maken. Dus begonnen we fieldrecordings te maken, namen het geluid van elke deur op, plakten dat aan elkaar om een soort van ratelend effect te krijgen. De fontein werd opgenomen, maar ook de koelkast, de koffiemachine, de vrieskist, enz.
Gebeurde dat allemaal gewoon impulsief of was dat een vooropgezet idee?
Duggan: Het was inderdaad eerder gewoon impulsief. En dan zouden we wel zien wat we daarmee aanvingen. Die opnames maken was uiteraard leuk, maar pas bij het mixen krijgt dat allemaal zin.
Betekent dat dan dat, als je de plaat elders had opgenomen, de nummers helemaal anders waren geweest?
Kiely: Dat deel was inderdaad anders geweest, maar de structuur van de meeste van de songs was toch hetzelfde geweest.
Duggan: Je kan het vergelijken met boeken. Een goed, spannend boek moet onverwacht zijn. Hetzelfde geldt voor muziek. Ik hou ook van muziek die opgebouwd is volgens het klassieke stramien – strofe, refrein, strofe, refrein - maar er moet wel iets zijn dat je niet echt verwachtte, dat je die song binnensleurt. Dat kunnen de teksten zijn of gewoon een geluid.
Nu je zelf over de teksten begint: zelfs van een aantal woorden die jullie als songtitels gebruiken, hadden wij nog nooit gehoord. Aibohphobia bijvoorbeeld. Ga je daar uitdrukkelijk naar op zoek?
Kiely: Aibohphobia is de angst voor palindromen. Eigenlijk is dat nummer één grote palindroom. Je kan het omdraaien en het klinkt hetzelfde.
Duggan: Het is trouwens palindroomweek. (haalt zijn gsm boven en toont het) Dit is de enige keer dat je dat zal meemaken. Maar ga gerust verder...
Kiely: (lacht) We namen eerst de muziek achterstevoren op. Of hoe zat dat ook alweer?
Duggan: Heb je ooit naar 'Twin Peaks' gekeken? Ken je de droomsequentie? De stem van dat kereltje klinkt erg vreemd. Ze hebben die tekst opgenomen en omgedraaid. Daarna heeft hij geleerd om zo te praten. De opnames daarvan werden dan opnieuw omgedraaid. Het resultaat klinkt zo heel vreemd en vervormd.
Kiely: Wij hebben ook iets dergelijks geprobeerd. Ik heb geprobeerd om de teksten achterstevoren te zingen, maar dat was te moeilijk. Maar voor al de rest hebben we dat wel gedaan.
Duggan: We leerden het nummer spelen, leerden het vervolgens achterstevoren te spelen, namen het zo op en draaiden het dan om. Vandaar ook de feedback op de drums achteraan in de song.
Je kan dit niet live spelen. Het zal vast leuk zijn om het te proberen, maar er zit zoveel in dat het weinig zin heeft.
Is het dan niet jammer dat niet iedereen het idee, dat achter het nummer zit, zal doorhebben?
Duggan: Misschien maakt dat het juist nog spannender. Door vaker te luisteren merk je steeds meer details in muziek op. Hetzelfde geldt voor een film. De eerste keer zal je een heel deel ervan over het hoofd zien. Maar hoe vaker je hem ziet, hoe meer je de kleine dingen opmerkt. Dat is toch net cool. Als je wilt investeren in het album, kan je steeds weer iets nieuws ontdekken.
Hoe begin je aan je teksten, eens de muziek er is?
Kiely: Ik neem eigenlijk voortdurend nota's. Rare zinnen en dergelijke. Achteraf gezien heeft dat voor mij wel een zekere betekenis, maar op het moment zelden. Ik begin nooit met het vooropgezet idee om over iets bepaalds te schrijven. Vroeger deed ik dat wel.
Nu heb ik bijvoorbeeld geen voornaamwoorden gebruikt. Dat soort uitdagingen, dat nog nooit werd gedaan op een plaat, is erg interessant om na te leven. Ik ben ook geïnteresseerd in mindfulness meditatie, dat op een bepaalde manier verbonden is met het boeddhisme. En boeddha zegt: “Nothing is to be clung to as I, me or mine”. Die voornaamwoorden klinken heel gewichtig. Daarom net dat ik ze wilde vermijden, een heel album lang. Dat was niet eenvoudig, maar wel spannend.
Daarom dat ik het maken van deze plaat veel leuker vond dan bij de vorige, want elke keer ik een lijn tekst had met een voornaamwoord, werd dat geschrapt en moest ik opnieuw beginnen.
Nu de plaat af is, gaan de nummers dan nog verder evolueren?
Duggan: Niet echt, want ze werden eigenlijk al live opgenomen. Er zal altijd wel een beetje verschil op zitten. De klank van de ruimte waarin we ze spelen zal zeker zijn invloed hebben. Het publiek zal op ons inspelen.
Zijn er nog nummers, die niet werden opgenomen?
Duggan: Wij schrijven heel erg traag. Veel bands schrijven twintig of dertig nummers en pikken daar de tien beste uit. Dat is fantastisch, maar voor ons lukt dat niet. Er zijn wel andere ideeën voor liedjes, maar als dat dan niet lukt, gaat dat gewoon de prullenmand in. Dit waren gewoon de enige songs die we hadden. Ze waren wel al klaar voor we het huis in gingen. En er werd nog aan gesleuteld. De progressie van een nummer werd nog verder uitgewerkt.
Is het daarom dat het vier jaar heeft geduurd voor er een nieuw album was?
Duggan: Dat heeft er zeker mee te maken. We hebben ook tijd vrij genomen omwille van gezondheids- en persoonlijke redenen, maar eigenlijk zijn we gewoon heel traag.
Hebben jullie ooit al songs gecoverd?
Kiely: We hebben er een aantal gedaan. We hebben Blawan gecoverd, Why They Hide Their Bodies Under My Garage. Oorspronkelijk was dat een Fugees-nummer. We hebben The Fugs gecoverd, Beat Happening. Er zijn nogal wat nummers die we gecoverd hebben. Maar recent niet meer. Misschien wordt het tijd dat we het nog eens proberen.
Duggan: Eigenlijk wel, zo lang het maar geen nummer is dat voor de hand ligt voor ons. Dan wordt het vervelend. The Birthday Party coveren heeft bijvoorbeeld niet veel zin. Je moet meer op zoek gaan naar een leeg canvas.
Klopt het dat de nummers meer dansbaar zijn dan op de vorige plaat? Neem nu Shoulderblades.
Kiely: Ik heb een hartsgrondige hekel aan moshen. Ik herinner me dat we speelden op Eurosonic, jaren geleden. Dat was de eerste keer dat ik mensen zag dansen op onze muziek. En dat voelt beter. Het geduw en getrek en die circle shit hoeft voor mij niet.
Duggan: De groove is erg belangrijk voor ons als we songs schrijven. Ook op de eerste plaat staan er, naar mijn mening, dingen waarop je kan dansen, maar je mag daar je eigen mening over hebben. Dat is helemaal cool.
Shoulderblades heeft zelfs iets weg van Underworld.
Duggan: De beat komt van een nummer van Jon Hopkins. Happa heeft een remix gemaakt van zijn Open Eye Signal, waarin die beat zit. Dat was de basis waarop die song is geschreven. Vandaar misschien de elektronische invloed. Underworld, he? Cool!
Girl Band speelt op 7 november in de Botanique met D.C. Fontaines als voorprogramma. Het concert is hopeloos uitverkocht.