Eppo Janssen - Pukkelpop is mijn speeltuin
Chokri Mahassine is de bekendste maar niet de enige man achter Pukkelpop. Hij laat zich sinds enkele jaren uitgebreid adviseren door Eppo Janssen, die de jobs van muzieksamensteller bij Studio Brussel en die van programmator voor Pukkelpop combineert. We ontmoeten hem in de wandelgangen bij Studio Brussel voor een gesprek over 25 jaar Pukkelpop en de editie van deze zomer.
Wordt het een speciale editie?
We zullen het zeker niet onopgemerkt laten voorbijgaan. Er is al een mooi boek samengesteld met veel foto's en infographics over de tendensen in de programmatie en het aantal bezoekers enzovoort. Dat is een heel karwei. Er verschijnt ook een vierdubbele cd met nummers waarvan wij vinden dat ze Pukkelpop definiëren. En er komt een grote muziekquiz in Hasselt omtrent onze geschiedenis.
In de line-up van het festival valt weinig speciaals te merken?
Het is, wat programmatie betreft, een jaar zoals alle andere. We hebben niet het geld om exclusief groepen over te vliegen voor Pukkelpop. Vorig jaar hebben we extra moeite gedaan voor The Jesus Lizard en Them Crooked Vultures maar zo'n aanbiedingen worden ons ook niet elk jaar in de schoot geworpen. Er zijn Facebookgroepen om dit jaar Daft Punk op Pukkelpop te krijgen, maar we gaan geen 100.000 euro extra betalen om die te overtuigen om over te komen. Dat is duidelijk.
Er is ook een Facebookgroep die pleit om Evil Superstars terug bijeen te krijgen. Is dat dan niet mogelijk?
We hebben de vraag gesteld. Maar Mauro is heel koppig en heeft zelfs tegen één van zijn beste vrienden, Kurt Overbergh van de AB, neen gezegd. Als hij het al niet gedaan krijgt! Nu, Mauro komt af met zijn Radical Slave project en Tim Vanhamel zal er ook zijn dus wie weet improviseren ze nog iets. Er is nog een slot open waar we geen plannen mee hebben in ieder geval. Wist je trouwens dat Mauro heeft meegeholpen aan de eerste twee edities van Pukkelpop om het podium op te bouwen? Hij was er van in het begin bij.
Er was geen Polsslag dit jaar. Hoe kwam dat?
De inspanningen die we gedaan hebben om dat boek voor te bereiden namen te veel tijd in beslag. Bovendien konden we geen geschikte datum overeenkomen met de Grenslandhallen. Volgend jaar zouden we normaal terug moeten zijn.
Hoe ver gaat je persoonlijke verhaal met Pukkelpop terug?
Ik werk nu drie jaar als programmator, maar mijn vader was in 1987 al aangetrokken als adviseur door Chokri en toen ben ik er als elfjarige knaap al geweest. Ik zag er Sonic Youth en Big Black, maar ik begreep er geen snars van. De klik is eigenlijk pas het jaar daarna gekomen toen ik The Ramones zag. Ik ben daarna bij de Humanistische Jongeren gegaan, het verbond dat Pukkelpop nog altijd organiseert. Sindsdien heb ik ieder jaar meegeholpen. Nu ben ik dus aan mijn drieëntwintigste editie toe. De laatste jaren als adviseur, eerst onbezoldigd, maar drie jaar geleden ben ik officieel aangenomen. Ik werk nu dus eigenlijk bij mijn beste vrienden.
Houdt Chokri zich nog bezig met de muzikale aspecten?
Absoluut. Af en toe neem ik zijn iPod mee en zet er muziek op die ik vind dat hij moet horen en hij gaat ook mee naar South By South West en Eurosonic. Hij gaat wel pakken minder naar de AB of naar clubs, maar dat heeft ook te maken met zijn carrière in de politiek. Hij blijft hoe dan ook de eindverantwoordelijke en staat nog in voor pakweg vijfentwintig procent van de programmatie. Vooral de Main Stage en het babbelen met de grote boekingkantoren is iets waar ik mij niet aan waag.
Hoeveel groepen staan er op de affiche die je zelf nog nooit live hebt gezien?
Normaal is het een vereiste dat ik elke groep live heb gezien. We gaan naar al die showcasefestivals om te zien of een groep er ook live staat. Maar er zijn groepen waar dat niet mogelijk was en die ik dus boek op basis van tips van collega's.
Alles beweegt ook veel sneller. Als we vroeger een groep boekten, dan konden we die op Pukkelpop een beetje laten doorbreken, maar nu is het niet zelden dat er een band in de Club staat die toen we ze boekten nog niets voorstelde maar ondertussen even goed in The Marquee of op de Main Stage zou kunnen staan. Vorig jaar hadden we in de Chateau een heel sterke dubstepprogrammatie maar het genre ontplofte en de tent bleek veel te klein. Dat zijn de dingen waarin we voorbijgestoken worden. La Roux vorig jaar is nog zo'n voorbeeld: die stonden in een te kleine tent.
In het begin was Pukkelpop bijna uitsluitend een newwavefestival.
Dat liep een beetje gelijk met het Seasidefestival in De Panne. Pukkelpop werkte eigenlijk met dezelfde groepen maar ging twee jaar later al volledig de andere kant uit met Amerikaanse Indierock zoals Sonic Youth. Seaside is over de kop gegaan en wij zijn overgebleven. In de jaren negentig voelde je al dat er ondergronds iets leefde - met Faith No More, Mudhoney, Nick Cave en zo - en daar hebben wij ons toen op geconcentreerd. De new wave was er wat uit zo rond '91.
Dat was ook het jaar dat jullie voor het eerst het festivalterrein in Kiewit bezetten. Blijft dit jullie vaste stek?
Wij hebben heel veel geïnvesteerd in die terreinen, maar we moeten nog altijd de toestemming krijgen van de boeren. Dat is ondertussen een langetermijncontract geworden, veronderstel ik, maar ik ken de praktische details daar niet echt van.
Pas in '92 komt er voor het eerst hiphop op Pukkelpop. Is dat niet rijkelijk laat?
Absoluut, maar in '88 stond Three Wise Men er al onder invloed van mijn vader die dat toen veel draaide. Die zijn maar met twee afgekomen, waarschijnlijk omdat er één het land niet uit mocht. Typisch hiphop natuurlijk. En het is heel slecht ontvangen geweest want het publiek bestond nog hoofdzakelijk uit punkers.
Hiphop is heel moeilijk te boeken en ik denk dat je het daarom zo weinig terugvindt. Er zijn mooie jaren geweest met Jurassic 5 en de Black Eyed Peas voor ze echt groot waren, maar de onderhandelingen lopen al te frequent fout. Ook het hiphoppubliek is moeilijk naar een festival te krijgen. Die vinden hygiëne bijvoorbeeld veel belangrijker dan de gemiddelde festivalganger.
Zijn er genres die niet kunnen? Tot voor pakweg vijf jaar geleden was er in de Chateau arty farty clicks'n'cuts muziek te horen bijvoorbeeld. Was dat te een brug te ver?
Nee, alles moet kunnen. Dat is gewoon een genre waar ik niet voel dat er spannende dingen gebeuren, dus vind ik dat niet zo belangrijk om dat te programmeren. We hebben nog altijd veel electronica, nu bijvoorbeeld met Flying Lotus en Caribou en Washed Out en Nosaj Thing, artiesten die een beetje voorlopen op de rest. Maar dat zweverig kantje is er wat af.
Dat was nochtans leuk als rustpunt.
Nu is het bijna overal stevig. In de Club en de Chateau vind je nog wel singer-songwriters of rustige indiebands. Maar dat is eerder een gevolg van een muzikale evolutie dan van een bewuste keuze van ons. Je hebt nog de Arabische Berbertent natuurlijk om je munttheetje te nuttigen.
In '94 komt er voor het eerst een danstent bij.
Dat vond ik een heel spannend moment. Mijn vader speelde dat thuis veel maar voor mij bleef dance new beat tot ik Underworld en Biosphere en Tekton Motor Corporation en zo hoorde. Chokri en zijn bende gingen naar London naar de bekende clubs en werden daar gepakt door al die beats. Voor mij was dat verfrissender dan al die new beat of wat ik op de radio hoorde.
Wat ik raar vond was dat het tot Underworld geduurd heeft dat dansmuziek salonfähig geworden was. Zou Pukkelpop geen voortrekkersrol moeten spelen?
Het festival beneemt drie dagen per jaar en we worden dan ook voorbij gestoken door evoluties in de muziekwereld. Zo is dat nu eenmaal. Ik vind dat we eerder een signalisatierol hebben. Agenten weten dat, als een groep bij ons speelt, ze daarna wat meer platen zullen verkopen. Dat is wat we kunnen aanbieden en dat is alles.
Kort daarna konden dansbands plots als headliners op de Main Stage. Weliswaar in kleinere lettertjes aangekondigd als aftershow.
Dat gebeurt nog altijd hoor. Ook 2manydj's stonden in kleinere lettertjes op de affiche dan Queens of The Stone Age. Dat is een onderhandelingstechniek die aanvaard wordt en de mensen verwachten dat nu zelfs.
Nog een evolutie: Belgische bands zijn alomtegenwoordig.
De kwaliteit van de Belgische muziek is ook enorm gestegen. Vroeger luisterden alle muzikanten naar dezelfde platen, nu komt iedereen in aanraking met zulk een breed spectrum aan genres en stijlen dat zich dat laat blijken in de muziek.
Vorig jaar speelde My Bloody Valentine het luidste concert dat ik ooit meegemaakt heb. Worden daar afspraken over gemaakt?
Dat was ook voor mij té luid. We hebben geprobeerd daaraan te verhelpen, maar er was met die mensen niet te praten. Ze waren doof allicht (lacht). We hadden de stekker eruit kunnen trekken maar dan heb je achteraf problemen die je liever niet hebt. Er bestaat geen wetgeving op het moment maar met de sector hebben we afgesproken om ons aan een maximum van honderdendrie decibel te houden. Maar wat ze doen blijft de keuze van de groep zelf, aangezien dat niet wettelijk is bepaald.
Nochtans zouden sommige concerten wel kunnen varen bij wat meer stilte. Ik denk aan Dez Mona vorig jaar dat bijna niet te horen was door de beats in de Boiler Room.
Zelf had ik dat gevoel bij de spoken word performance van Henry Rollins. Dat is heel vervelend natuurlijk en we letten daar wel op. We zetten bijvoorbeeld de luidsprekers net buiten de tent in de buurt af op zo'n momenten. Maar het is niet altijd te vermijden.
Is er nog plaats voor een festival met één podium?
Een soort slowmusicfestival? Volgens mij wel. Werchter Classic probeert dat, maar mikt eerder op een publiek dat eigenlijk niet meer festivalminded is. Een groot deel van ons publiek komt ook gewoon voor één podium en beweegt nauwelijks dus zij hebben dat eigenlijk al een beetje. Het probleem is dat ik zo'n muzikale veelvraat ben dat ik het nooit zou kunnen samenstellen. Nu is mijn speeltuin al te klein omdat ik ook weet wat ik heb laten liggen. Maar ik zou er zeker naartoe gaan, al weet ik niet of de jeugd van tegenwoordig dat nog zou begrijpen.
Pukkelpop gaat dit jaar door van 19 t.e.m. 21 augustus op het festivalterrein in Kiewit (Hasselt). Blikvangers zijn ondermeer Iron Maiden, Placebo, The Flaming Lips, Queens Of The Stone Age, The National, Snow Patrol, The Prodigy en 2ManyDj's.