Balthazar - Een niet te missen kans om de Indian Summer langer te laten duren
Sedert enkele dagen is Balthazar weer the hardest working band in showbiz. Eén dag na de laatste festivalshow trapte Belgium’s finest de Europese clubtour af met een dubbele show in Utrecht. Een dag eerder brachten ze nog ‘Sand Castle Tapes EP’ uit - elf lappen van levenslust lillende jams, alt. takes en live versies van songs uit ‘Sand’. Tot het eind van dit jaar wordt er niet meer achterom gekeken. Maar wij kregen Maarten Devoldere nog net te pakken toen die even diep ademhaalde tussen plaat en tour.
Maarten Devoldere: "Veel bezinningsmomenten zijn er niet meer dit jaar, maar dat is goed. Het zindert nu wel van de goesting. Ook bij het publiek, hier in Nederland.
Bij ons, Belgen, zijn die covidsafe-pas-concerten al redelijk ingeburgerd, maar hier is het nog nieuw. Onze show in Utrecht was de eerste onder die nieuwe, soepeler richtlijnen en er hangt hier echt een bijzondere sfeer. Je voelt dat het een beetje op ontploffen staat."
Hoe is het idee van ‘Sand Castles Tapes’ eigenlijk ontstaan? Was het van bij het begin de bedoeling om twee platen uit te brengen?
Devoldere: "We wilden van 'Sand' een meer organische plaat maken, een plaat met meer een live gevoel, met minder elektronica. Ironisch, want door de lockdown werd dit onze minst llive en meest geproducete plaat ooit. We hebben tijdens de opnames nooit samen in één ruimte gezeten. Er was nauwelijks interactie op die manier.
Normaal gezien maak je een plaat en eens die out in the open is, dan laat je dat materiaal los. De nummers groeien en ontwikkelen zich verder tijdens de live shows en krijgen show na show meer body en meer vorm. Maar ook dat ontbrak dit keer. Touren kon niet, optreden met publiek was verboden. Maar de nummers dringen als groep pas tot je door, wanneer je ze samen speelt. Het stilzitten viel ons zwaar, en we zochten echt naar een manier om nog eens samen te spelen, ook al was het zonder publiek."
'Sand Castle Tapes EP' werd opgenomen (en gefilmd) in de tanende glorie van een vervagend kasteel in de rand van Brussel en dat bleek de perfecte omgeving om de speelhunker van de band tot zijn recht laten te komen.
Devoldere: "Die opnames waren echt de eerste keer dat we met de band de nummers live speelden. We hadden een heel jaar op ons gat gezeten. Iedereen in de band kende de songs uiteraard, maar het was pas tijdens de opnames van 'Sand Castle Tapes’ dat ze echt tot leven kwamen. En dat was speciaal. We stonden heel veel naar elkaar te kijken. Die blikken van verstandhouding zijn typisch voor live shows, maar nu was het ook bijzonder omdat we zagen aan elkaar dat we op dat moment sommige songs pas echt doorgrondden."
‘Sand Castles Tapes’ is ook een film. Een registratie van dat eerste, publiekloze concert, die eerste wedstrijd van een trappelende volbloed-band die te lang in de paddock opgesloten heeft gezeten.
Die registratie, in beeld gebracht door Heleen De Clercq, werd in mei al eens gestreamd en komt in 2022 uit als volwaardige documentaire. Maar eigenlijk is de plaat beter dan de film. Of liever: is de muziek nòg beter te genieten zonder de - weliswaar oogstrelende - beelden. Het spelplezier van een speelse en eindelijk weer ontketende band laat zich vooral beluisteren. De bruitage in de achtergrond is een mysterieuze bonus die geen visuele invulling nodig heeft. Beelden daarbij zijn vooral plaatjes-bij-praatjes: mooi, maar niet essentieel.
Wie de ogen dicht doet, hoort de groep zwelgen in het speelplezier. Een prachtige versie van On A Roll’ met de wondermooie piano van Jinte Deprez als tweede stem. Powerless klinkt hier bezadigder, misschien gelukkiger - of op zijn minst meer tevreden - maar net zo melancholisch als op ‘Sand’. Moment is speels, lichtvoetig en sexy, met een hedonistische Jinte Deprez op zijn carpe diemst. En Losers klinkt hier vrolijk en hoogstens mild-ironisch: we moeten het allemaal ook niet te veel au sérieux nemen, lijkt de boodschap. Tussendoor horen we vogeltjes fluiten, wordt er lol getrapt en gejamd, wordt er gedold met opera stemmetjes en leveren allerlei ondefinieerbare achtergrondgeluidjes punten op voor sfeer en gezelligheid. Een plaat als een luisterspel.
Met ‘Sand’ bracht Balthazar zowel rusteloosheid en hunker, als de nood aan herbronning en bezinning in kaart. Niet zozeer van een band in verplichte lockdown, maar van een band die een eerste groot (en glorieus) hoofdstuk afsluit en de balans opmaakt tussen voldoening en hunker, tussen trots en ontevredenheid. Een late en door omstandigheden geïnspireerde coming-of-age-plaat, zeg maar. Lockdown en Covid hadden daar - op de productionele restricties, die ze meebrachten, na - nu ook weer niet zo veel mee te maken. Ze vormden slechts de aanleiding, maar waren al bij al slechts historische toevalligheden op het moment dat ‘Sand’ werd bedacht.
Met ‘Sand Castle Tapes EP’ laten de jongens van Balthazar ons weten dat het goed met hen gaat. Wachten, hunker en frustratie hebben deze plaat gebaard, maar het resultaat is een zomerse, hoopvolle en levenslustige kijk op de dingen. Of zoals Jinte Deprez het zegt: "Voor Covid begonnen we toch een aantal dingen als vanzelfsprekend te beschouwen. We waren misschien ook vergeten hoe plezierig ons leven wel is. Nu zijn we vooral dankbaar."
Is 'Sand Castles ep', wat toch een herwerkte versie is van een nog maar pas uitgebracht album, dan een essentiële plaat? Voor ons wel. Zeker nu: een niet te missen kans om de Indian Summer nog wat langer te laten duren. En om te beseffen dat we het nog zo kwaad niet hebben. Zonder Covid was dit warme nazomertje van een plaat er nooit geweest.