Adrian Crowley - In mijn hoofd horen er honderden beelden bij een song

Adrian Crowley kan meer dan alleen maar muziek maken. Dat wordt duidelijk op zijn meest recente plaat. Maar gepassioneerd is hij altijd. En dan is het altijd aangenaam om een goed gesprek met iemand aan te gaan.

Hoe lang duurde het om de plaat op te nemen?
Adrian Crowley: Al bij al een paar dagen, verspreid over december en januari. Een paar van de songs speelde ik daarvoor al live, zoals The Hatchet Song. En één of twee ervan schreef ik terwijl ik onderweg was.

Toen we je vorig jaar in Antwerpen zagen optreden, vertelde je grappige verhalen. Waar zit de echte Adrian Crowley tussen de ernst van je songs en de humor?
Ik ben gek op humor en ik hou van verhalen. Ik vereenzelvig me dan ook altijd met mijn humor. Er zit toch ook humor in mijn songs. Dus ik ben gewoon de combinatie van beide. Het is voor mij ook heel natuurlijk om dingen te vertellen tussen de songs. Dat lijkt dan misschien niet bij de muziek te passen, maar het brengt een beetje rust in de show. De toeschouwers kunnen ontspannen. Anders wordt het misschien gewoon te intens, te zwaar.

Je speelde toen ook al The Hatchet Song. Waarschijnlijk heeft dat nummer sindsdien een hele evolutie doorlopen. Hoe gaat dat dan in zijn werk?
Veel van mijn songs neem ik mee op tournee voor ik ze opneem. Op die manier plooien ze zich voor me open. Dat geldt niet voor alle nummers, maar wel voor de meeste. Ik test ze eigenlijk uit. Niet zozeer op het publiek dan wel voor mezelf.

Eigenlijk is het gewoon leuk om die nieuwe songs te spelen. En het helpt echt wanneer ik ze ga opnemen. Alles is dan al behoorlijk duidelijk. Het is allemaal al goed uitgewerkt, maar nog altijd fris. Timing is ook belangrijk waar het opnemen van songs aangaat. Je mag er niet te lang mee wachten voor je iets op plaat zet.

Sommige liedjes werk ik thuis op mijn kamer uit en speel ik vooraf niet op shows voor ik ze opneem. Achteraf veranderen ze dan ook nog. Soms echt fundamenteel: andere maten, andere accenten, andere arrangementen. Het nummer is er nog altijd en de kern zal ook blijven bestaan. Het houdt de dingen gewoon fris om je eigen muziek te herinterpreteren.

The Wild Boar valt meteen op tussen de rest van de songs. Het is parlando en het is proza.
Je kan zeggen dat dat nummer gewoon uit zichzelf zo gegroeid is. Ik vertelde dat verhaal gewoon tijdens gesprekken. En van daaruit ontwikkelde het zich, vond het zijn weg in mijn optredens. Aanvankelijk vertelde ik het verhaal gewoon. En soms maakte ik daar dan muziek bij. Zo ontstond dat eigenlijk op heel natuurlijke wijze. Daarna heb ik het nog wat verfijnd en opgenomen.

Het paste gewoon bij de andere songs, kwam uit hetzelfde landschap. En het was dan wel nieuw voor mij, maar de tijd leek gekomen om zoiets te doen. En ik hou gewoon van verhalen vertellen.

Is het gebaseerd op een waar gebeurd verhaal?
Toch wel. Maar uiteraard heb ik er heel wat dingen aan toegevoegd. Enkel de essentie is onveranderd gebleven. Het is iets dat ik via via had gehoord. En ik heb de basis van dat verhaal genomen en er iets anders van gemaakt. Maar terwijl de muziek erbij steeds verder werd uitgewerkt, ontstond er een heel andere atmosfeer rond. Misschien leidt het nog wel tot andere verhalen.

Waarom heb je er dan eigenlijk een liedje van gemaakt? Waarom heb je het niet gewoon op papier gezet?
(Mysterieus) Wie weet heeft het wel een tegenhanger op papier, maar ik zie dit als een parallelle wereld ten opzichte van het geschreven woord. Zie het maar als een crossover, die ik aan het verkennen ben. Maar het voelt goed aan. En het liedje heeft toch ook zijn waarde. Er zit sowieso muziek in de manier waarop ik spreek. Het is uiteindelijk dan toch niet zo’n drastische sprong.

Heb je ooit al proza geschreven?
De laatste paar jaar schrijf ik steeds vaker proza, terwijl ik mijn weg zoek. En momenteel werk ik aan een verzameling. Een paar vrienden uit literaire kringen in Dublin hebben me daar eigenlijk toe aangespoord. Aanvankelijk was dat dan om dingen die ik schreef voor te gaan lezen. Ze zullen vermoed hebben dat ik hier of daar iets in één of andere schuif had steken. Eigenlijk hadden ze dat dus door voor ik het zelf begrepen had.

Ik heb dat eerder per ongeluk ontdekt. Een vriendin hield een blog bij en zij vroeg me iets te schrijven. Daarbij had ik geen enkele literaire ambitie. Ik wou gewoon een verhaal vertellen, iets uitleggen. Het was gewoon een beschrijving van de plaats waar ik zit als ik schrijf en hoe die tot stand kwam, meer niet. Maar zij vond dat ik hiermee wel op iets gestoten was dat altijd op de achtergrond was gebleven. En ze had het misschien wel bij het rechte eind. Nu heb ik mezelf een routine opgelegd waarbij ik een deel van mijn tijd aan het schrijven van proza besteed.

Is het eenvoudiger dan muziek te schrijven?
Het is gewoon iets nieuws. Maar het wordt wel gevoed door mijn muziek en het schrijven van songs. Ik ben nog volop aan het ontdekken hoe ik dat ei op de beste manier kan leggen. Het kost me wel iets meer moeite om eraan te beginnen dan bij muziek. Maar het loopt altijd wel vlot, zelfs op dagen waarop ik niks te zeggen lijk te hebben. Als ik dan naar dat witte scherm staar en de cursor aan- en uitbliept op het ritme van de klok aan de muur, lijkt het er even op dat er niets gaat gebeuren (lacht). Maar dan ben je plotseling vertrokken. Voor je het weet. Dat is raar, maar wel plezierig.

Het is een mooi verhaal, maar welke boodschap zit er nu precies achter? Zelf zien wij het bijvoorbeeld als het eeuwige conflict tussen mens en natuur, maar dat is uiteraard niet meer dan een interpretatie.
Er zitten verschillende niveaus in. Er is het letterlijke verhaal. En dan zijn er de onderliggende betekenissen - jezelf ontdekken en veranderen, innerlijke conflicten, … - die allemaal met elkaar verweven zijn. Verder is er nog die atmosfeer die er rondom hangt.

Misschien is het nog te vroeg voor me om er al over te spreken, maar het lijkt er wel op dat ik een manier heb gevonden om mezelf te verplaatsen in een andere gevoelswereld. Ik volg gewoon mijn instinct en ik wist dat dit iets aparts was. Iets anders dan een gewoon verhaal op papier. Ik heb nu meer vertrouwen op beide vlakken en kan ze misschien wel meer vermengen. Dat is heel opwindend. Het is allemaal nog onbekend terrein. Ik heb niet de indruk dat ik ook maar iets meester ben.

Het lijkt vreemd dat je dat nummer live gaat brengen.
Ik heb het nochtans al gedaan. Een vriend van me maakt muziek, die erg korrelig van structuur is en hij heeft het onlangs helemaal naar zijn hand gezet. Nu komt er al een harmonium bij kijken en klarinet op het einde. Het evolueert dus nog altijd. Maar uiteindelijk wordt er toch nooit echt ver afgeweken van de manier waarop het werd opgenomen.

Ik heb al een versie gedaan met twee barokviolisten, die de muziek helemaal hebben herdacht. We hadden elkaar nog nooit ontmoet, interpreteerden het de ene dag en traden er de volgende dag mee op. Ook dat was spannend. Het wordt waarschijnlijk een vast element in mijn shows en het is ook altijd een verrassing voor het publiek omdat ze zoiets niet echt verwachten.

Wat beschouw je als je invloeden voor deze plaat?
Ik was niet naar bepaalde muziek aan het luisteren tijdens het opnemen van deze plaat. De klank lag in mijn hoofd eigenlijk al vast. En eigenlijk weet ik al niet echt meer waar ik naar luisterde toen ik de songs aan het schrijven was. Klassieke dingen als Bach, maar ook Pharaoh Sanders, … Suicide, de plaat van Blixa Bargeld en Teho Teardo, Jackson C. Frank, ‘Berlin’ van Lou Reed… Ik kan blijven doorgaan (lacht).

Zie je jezelf deze songs brengen met een volledig orkest?
Heel erg graag, maar om praktische redenen zal het waarschijnlijk bij solo optreden blijven. Ik denk ook dat ik het zelfvertrouwen heb om alleen maar te zingen zonder gitaar of piano. Een paar jaar geleden heb ik samengewerkt met een componist in Londen voor een semi-orkestraal album met gasten. Dichter dan dat ben ik nooit geraakt bij het werken met een orkest. En het was niet eens allemaal live gedaan. Heel opwindend, allemaal. Dat wel.

Je bent ook geïnteresseerd in fotografie, hetgeen zich lijkt te weerspiegelen in sommige van je songs.
Er zitten inderdaad honderden beelden in mijn hoofd bij een song. Niet alleen terwijl ik schrijf, maar ook als ik optreed. Zie het als een landschap dat ik associeer met een nummer. En telkens keer ik terug naar dat landschap, kijk ik er op een andere manier naar. In essentie is het vanuit hetzelfde perspectief, maar het lijkt of ik er elke keer voor de eerste keer kom. Telkens weer word ik ernaar getransporteerd op een erg visuele manier. Het heeft vooral met gevoel te maken.

Je hebt ook nog songs van Daniel Johnston gecoverd samen met James Yorkston, iets dat hier onopgemerkt voorbij gegaan is.
Het is dan ook uitgebracht in een beperkte editie. Er waren geen optredens aan verbonden. Het was iets dat geen van ons beiden voorheen had gedaan. Gewoon een aardigheidje. Maar toch was het bereik groot genoeg en die plaat ligt me dan ook na aan het hart.

Het was wel een andere aanpak dan bij mijn eigen songs. Het was de eerste keer dat ik een cover opnam en de plaat werd ook niet op een voor ons beiden “normale” manier opgenomen: thuisopnames, erg lo-fi met kapotte instrumenten en speelgoed, spelcomputers, cassetterecorders, … Het was één grote speeltuin, waarin we iets puur voor de lol konden opnemen.

Bij mijn eigen songs steek ik veel meer tijd om dit panoramische geluid te bekomen, al durf ik er ook wel thuisopnames tussen passen.

Over The Stranger hangt een beetje een spaghettiwesterngevoel. Iets wat ook al voorkwam in Starlight Hotel uit ‘I See Three Birds Flying’.
Je dacht waarschijnlijk specifiek aan de muziek van Ennio Morricone. Ik ben dan ook gek op zijn muziek. Net als op die van John Barry trouwens, de soundtrack van ‘The Ipcress Files’. Maar het was niet iets dat ik met opzet heb gedaan. Het was puur toeval. Maar achteraf zie je dan die referenties wel. Vaak duurt het even voor ik dat doorheb, maar daarna lijkt het bijna logisch. Ongetwijfeld is dat iets dat in het onderbewuste meespeelt.

Heel wat van deze songs gaan over dieren: The Wild Boar, The Magpie Song, Golden Palominos. Is dat toeval?
Het gebeurde zeker niet bewust. Toeval is het misschien ook weer niet. Ik zie ze waarschijnlijk allemaal als mensen. Er zijn altijd wel verwijzingen naar mensen, ook al lijkt het over dieren te gaan. Het is in elk geval altijd geschreven vanuit het standpunt van een mens.