'Woord! - De Taal van de Nederhop' - Vivien Waszink
Achtergrond
Hopelijk komt Vivien Waszinks posse ons niet opzoeken om ons te ***, want haar boek 'Woord!' ligt hier al van voor de feestdagen. Ter verdediging voeren we aan dat het boek ons aangezet heeft al onze Osdorp Posseplaten nog eens door de boxen te laten boksen en daar zijn we even zoet mee geweest. Bij voorbaat dus deze verwittiging: dit boek kan aanleiding geven tot luide muziek.
De eerste indruk die het boek maakt is erg verwarrend. De schrijfster staat op het achterplat cupcakes te maken, gekleed in een roze-met-witte-bolletjesschort en een fleurig ensemble. Ze is taalkundige en het voorwoord heeft veel weg van de inleiding van een scriptie, maar voor een uitputtende studie zijn het boek en de bibliografie wel heel dun.
Gelukkig valt alles in de plooi na de inleiding. Het boek is ingedeeld in drie min of meer afgebakende delen. Ten eerste: een korte geschiedenis van de hiphop in het algemeen, die erg vlot leest en zoals de rest van het boek in hapklare en uitnodigend getitelde hoofdstukjes is ingedeeld. De grote namen en stijlen worden besproken, het ene al in meer detail dan het andere, maar er wordt vooral verteld met veel passie voor het onderwerp.
Dat geldt ook voor het tweede deel, een overzicht van de Nederlandse en Belgische hiphopscene, zo ongeveer tot en met Ali B en De Jeugd van Tegenwoordig. Op Steven H en De Predikanten moeten we wellicht wachten tot een volgende editie. Het lijkt ons dat Waszink niet bepaald diep gegraven heeft om er een academisch geschiedkundig werk van te maken. En dat siert haar. Muziek proberen catalogeren en nummeren in metersdikke turven met meer voetnoten dan muzieknoten is niet bepaald bevorderlijk voor het lees- en luisterplezier; Waszink vermijdt die val met een verteltrant die meer op geheugen en liefde voor het onderwerp lijkt te steunen dan op opzoek- en structureerwerk.
Het leukste deel, na die vlotte geschiedkundige duiding, is een bespreking van de taal en stijlfiguren die in de Nederhop worden gebruikt. Enerzijds is dit hoofdstuk een verklarende woordenlijst waarbij heel wat slang en de bijhorende vertalingen worden uitgelegd, soms met levendige voorbeelden. Enkel de herkomst van het woord "Rof", toch veelvuldig gebruikt, vinden we niet terug, zelfs niet bij het hoofdstukje "Roffe schijt". Anderzijds worden ook de leukste voorbeelden van creatieve raps en origineel woordgebruik aangehaald, zodat je direct weer zin krijgt om die platen nog eens boven te halen.
'Woord!' is vlotte, pretentieloze en liefdevol geschreven lectuur. Een brede waaier hiphoppers wordt geciteerd, van de origineelste tot de platcommercieelste. Er wordt zelden of nooit een waardeoordeel geveld of een standpunt ingenomen, maar dat verwachten we ook niet direct van dames die gehuld gaan in een bolletjesschort. Kortom: verwacht van dit boek geen diepgravende geschiedenisles of uitputtend woordenboek, maar een leuke verpozing met heel wat duiding. En het belangrijkste voor een goed boek over muziek: je krijgt er zin van om te luisteren!