The Ex - 'At Bimhuis (1991-2015)'

Achtergrond

Voor een band die van dwarse eigenzinnigheid haar kenmerk heeft gemaakt, is dit een uitgelezen moment om even stil te staan bij het traject dat The Ex, te situeren op het kruispunt van DIY, wereldmuziek en improvisatie, heeft afgelegd.

The Ex, dat is een mélange extraordinaire, die mijlenver afstaat van wat er op radiozenders ten lande te horen is, maar vanuit muzikaal en artistiek perspectief een van meest boeiende bendes ongeregeld. Een selectie van opnames uit het oeuvre van de band ligt nu voor ons. Opzet was om een zo uiteenlopend maar coherent overzicht van het bestaan van de band te geven. Zodoende duiken opnames op van een inmiddels legendarisch concert uit 1991 (met pioniers als Han Bennink, Ab Baars en Herr Seele), jubileumconcerten met ICP (Instant Composers Pool), de samenwerking met Getatchew Mekuria, een door The Ex gecureerd festival en een recent optreden voor kinderen. Dubbel feest overigens, want niet alleen The Ex mag kaarsjes uitblazen, ook Het Bimhuis, een van ‘s werelds meest geprezen jazzclubs mocht onlangs maar liefst zijn veertigjarig bestaan vieren.

Het dubbelalbum moet het hebben van succulente slordigheid en toevallige, schone accidentjes, een handelsmerk van The Ex overigens. Met de hulp van fans dook er gaandeweg meer archiefmateriaal op, wat het album een nog specialer cachet geeft. Bovendien is de uitgave erg verzorgd, onder meer dankzij de uitgebreide linernotes.

Het dubbelalbum opent met Flutes Tale, onder meer met Herr Seele op fluiten, violen en saxofoons allerhande. En dat nummer vormt meteen een uitstekende introductie tot de immer boeiende wereld van The Ex. Ondanks het muzikaal experiment blijft het al bij al erg toegankelijk. De band smijt zich, met hoorbaar veel goesting. Er zijn freaky momenten (Shopping Street bijvoorbeeld met een bassriff from hell - voor wie eens wil horen waar Evil Superstars de inspiratie haalden), maar evenzeer momenten waar het spelplezier van afspat (Lied Der Steinklopfer anyone?). Opvallend: hoewel het gros van de nummers twee decennia oud is, klinkt het album totaal niet gedateerd. The Ex is bij uitstek een groep die de luisteraar mee op muzikale trip neemt en die haar fans graag uitdaagt, zoals blijkt uit Invitation To Dance.

De band daagt zichzelf graag uit, wat blijkt uit tracks als The Early Bird’s Worm en vooral Sonic Broom. De gitaren mogen van stal gehaald worden tijdens Ex Guitars ‘n’ Han terwijl in Kat ‘n’ Han zachte drumtikjes weerklinken. Het Dear House wordt bevolkt door stormachtige geluiden waar dan geweldig trompetwerk en dito vocals aan toegevoegd worden. En dan heeft u hoogtepunten als New Clear Daze en Oh Puckerlips Now nog niet gehoord.

Op het tweede schijfje wordt afgetrapt met een infernaal Symphony For Machines dat geplukt werd uit een optreden met orkest. Ook het spannende Gronings Liedje ( met tekst van Jan Mulder) en Suction Prints (een Beefheart cover) zijn van dat optreden afkomstig.

Dat The Ex letterlijk overal zijn inspiratie haalt, blijkt ook uit de luistertrip die als Lale Guma door het leven gaat, de voorbode van een selectie exotische opnames met saxofonist Getatchew Mukaria (met wie de band ook een aantal andere albums maakte, zoals ‘Moa Anbessa’ en ‘Y’Anbessaw Tezeta’), zoals Shellelle, Abbay Abbay / Aynamaye Nesh en Aha Gedawo.

De punkrockroots van de band blijken uit het heerlijke Bourgeois Blues (Leadbelly), een persoonlijke favoriet. Geen 99, dan wel 24 Problems voor The Ex, hetgeen aangeeft dat de band ook connecties heeft met de absolute wereldtop van de jazz (Ken Vandermark, Mats Gustaffson, Ab Baars,..). Afsluiten in schoonheid; zo is er Every Sixth Is Cracked, uit een recente jeugdvoorstelling: cultuureducatie op zijn best. En om helemaal uit de bol te gaan is er bonustrack Gondar (The Ex & Fendika & Guests). Ogenblikje, de deurbel klinkt; tijd om de buren even uit te leggen dat ‘Live At Bimhuis’ een plezier is om te beluisteren.