The Beatles - 'Revolver'
Het is wetenschappelijk bewezen dat de muziek van je jeugdjaren voor altijd in je hart zit. Eén van de eerste elpees, die ik als jonge gast kreeg was 'Revolver' van The Beatles. De afgelopen pakweg vijfenveertig jaar heeft de plaat ontelbare malen rondjes gedraaid op mijn platendraaier. Om maar aan te geven: 'Revolver' zit in mijn DNA. Dus is de vraag: kan deze nieuwe uitgave mij nog verrassen? Het antwoord is: ja!
Zo zijn er een aantal fragmenten van de schrijfsessie voor Yellow Submarine, het obligate nummertje waarbij Ringo de leadzang voor de rekening mocht nemen. Het was zo’n kinderliedje, dat Paul even uit de mouw schudde en waarop John minachtend neerkeek. Tot we nu kunnen horen dat John de basis schreef als een terugblik op zijn jeugd, net als In My Life en Strawberry Fields Forever.
Er zijn geen nieuwe, onbekende songs opgedoken. De rest van de beide Sessions-cd’s biedt varianten op de bekende versies. Een groot aantal daarvan verschenen midden jaren negentig al op de 'Anthology'’s, toen nog in een productie van de originele Beatles-producer George Martin. Zijn zoon, Giles Martin, heeft zijn best gedaan om ervoor te zorgen dat deze nieuwe mixen afwijkend genoeg zijn om te blijven boeien: enkele fragmenten van gesprekken voor en na de opnamen, soms een andere take…
Daarnaast zit ook de originele monoversie van 'Revolver' erbij plus de beide nummers van de single Paperback Writer en Rain – songs die werden opgenomen tijdens dezelfde sessies, maar afzonderlijk zijn uitgebracht, omdat men de fans "value for money" wou geven en dus songs op single uitbracht die niet op de elpee stonden.
Maar de voornaamste reden om deze Super Deluxe Edition uit te brengen is toch wel de nieuwe stereomix van Giles Martin en Sam Okell. De opname-apparatuur, waarover de Abbey Road Studios in die tijd beschikten, bestond uit een viersporenapparaat. Dat wil zeggen dat wanneer de basisinstrumenten (twee gitaren, bas en drums) elk op één spoor waren opgenomen, er een tussentijdse mix moest worden gemaakt om sporen vrij te maken. Hiervoor werden dan bijvoorbeeld bas en drums op één spoor gezet. Dat is geen probleem voor de mono-uitgave, die in deze periode de standaard was, maar wel een ernstige beperking voor de stereomix. Vandaar dat de vorige luxe-uitgaven zich beperkten tot de late jaren van de carrière van de Fab Four.
Voor de zes uur durende documentaire rond 'Get Back' maakte regisseur Peter Jackson gebruik van een speciaal ontwikkelde AI, waarbij het mogelijk is om de klank van elk instrument te isoleren en op te slaan. Door gebruik te maken van deze nieuwe mogelijkheden konden Martin en Okell nu voor het eerst moderne stereomixen maken, waarbij elk instrument - zelfs elk onderdeel van het drumstel - afzonderlijk in het geluid kan worden geplaatst. Dit levert een verbeterde stereomix op waarbij vooral de bas en drums een meer prominente plaats krijgen. Vooral met de koptelefoon levert dit een heel nieuwe luisterervaring op.
Een plaat als 'Revolver' verdient deze nieuwe kans. Zeker omdat dit de plaat is waarmee The Beatles afscheid namen van de popperiode en enthousiast aan het experimenteren sloegen: de basistrack van Rain versneld opnemen om hem dan vertraagd weer te geven, de geluidsfragmenten, voorlopers van sampling, op Tomorrow Never Knows, nieuwe, inventieve manieren om bas en drums op te nemen, het gebruik van Oosterse instrumenten… Ze kregen carte blanche van de platenmaatschappij en de ondersteuning van een topteam aan geluidstechnici, die niet bang waren om af te wijken van de voorschriften. Maar vooral: zowel John als Paul schreven de beste songs tot dan toe, terwijl ook George voor het eerst met kwalitatief materiaal aan kwam dragen.
Terecht wordt 'Revolver' tegenwoordig hoger aangeslagen dan 'Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band' en het is daarmee één van de kroonjuwelen van de band. Wat een luxe om deze plaat opnieuw te kunnen ontdekken!