Open afscheidsbrief aan R.E.M.
Achtergrond
Voor veel mensen zal 21 september 2011 misschien de geschiedenis ingaan als een doodgewone woensdag. Voor mij gaat die dag echter de geschiedenis in als de dag waarop R.E.M., een van de grootste en invloedrijkste rockbands ooit, zijn carrière na eenendertig jaar afsluit. Ik kon en mocht dit niet zomaar voorbij laten gaan. Daarom dompelde ik mijn pen in het inkt en schreef het van me af in een open afscheidsbrief aan de drie overgebleven bandleden van R.E.M.: Michael Stipe, Peter Buck en Mike Mills.
Beste Michael, Peter en Mike,
Jullie lieten me even schrikken door aan te kondigen om als R.E.M. de handdoek in de ring te gooien. Al leek het erop dat de titel van het in maart verschenen ‘Collapse Into Now’ en het uitblijven van een tournee verwijzingen waren naar het einde van de band, dit had ik niet verwacht. Mike, jij bevestigde het: “Al tijdens de laatste tour, het opnemen van ‘Collapse Into Now’ en het samenstellen van het greatest hits-album begonnen we ons af te vragen: what’s next?” Het antwoord is inmiddels geschiedenis.
Voor mijn eerste kennismaking met jullie muziek ga ik even terug in de tijd. Naar 1991 om precies te zijn. Ik ben dan een twaalf jaar oud jochie die op de autoradio van zijn vaders Golf een ongelooflijk mooi liedje hoort. Ik weet op dat moment niet wie het is. Mijn vader heeft het al vaker op Radio 2 gehoord en vertelt me dat het R.E.M. betreft en het liedje Losing My Religion heet. Geloof me heren, dat moment vergeet ik nooit meer! Ik graai mijn zakgeld bij elkaar en fiets naar de lokale platenboer om de single te kopen. Er verstrijken vervolgens wel zes jaar voor ik een van de albums aan mijn muziekcollectie toevoeg: het meesterwerk ‘Automatic For The People’ (1992).
Ik moet overigens eerlijk bekennen dat ik de meeste albums pas in 2007 heb gekocht. Ik herontdekte toen het door mij destijds misbegrepen meesterwerk ‘New Adventures In Hi-Fi’ (1996) en had vervolgens binnen no-time de discografie tot en met dat album in mijn platenkast staan. Het antwoord op de vraag “waarom toen pas?” moet ik jullie schuldig blijven. Toch wil ik jullie uitleggen waarom R.E.M. een speciaal plekje in mijn muziekhart veroverd heeft.
Het is vooral enorm veel respect dat ik voor jullie heb. Respect omdat jullie je nooit uit het veld lieten slaan als het even tegenzat. Na het vertrek van drummer Bill Berry bijvoorbeeld. Respect voor jullie innovatie en invloed, maar vooral voor de liedjes! Liedjes die mijn leven kleur gaven en mij vandaag de dag nog tot op het bot weten te ontroeren. Of ze nu voorbij komen op de tv en de radio of uit mijn stereo schallen, ze toveren onherroepelijk een glimlach op mijn gezicht. Zelfs het door jullie inmiddels gehate Shiny Happy People fluit ik ongegeneerd mee. Hiervoor wil ik jullie - en natuurlijk Bill - uit de grond van mijn hart bedanken!
Nu is er na eenendertig jaar dan toch een einde gekomen aan R.E.M.’s avonturen in hi-fi. Ik denk dat jullie op het juiste moment de stekker eruit hebben getrokken. Op ‘Collapse Into Now’ werden alle registers nog één keer opengetrokken en kwam eenendertig jaar R.E.M. groots voorbij. Dan neem je waardig afscheid en kun je met een opgeheven hoofd de muziekindustrie verlaten. Want laten we eerlijk wezen, een scenario à la The Rolling Stones of Golden Earring wil je toch niet? Het is goed zo. “It’s the end of R.E.M. as we know it, and I feel fine” dekt wat mij betreft de lading.
Het ga jullie goed, mannen!
26 september 2011