#NenehCherryKiest - Marvin Gaye - What’s Going On (1971)

Al van in de debuterende dagen waren we onder de indruk van de unieke manier waarop ze mainstream spannend wist te maken en left of center mainstream. In 1996 mochten we met The Romans Beach Rock in Zeebrugge openen, waar zij ook op de affiche stond. De hele middag flaneerde ze backstage met een verse baby op de arm. Wij waren starstruck door zoveel uitstraling en charisma. Jaren later stond ze te dj'en in een stomende Krapuultent op Pukkelpop en dansten we ons de benen van onder het lijf. Ze zag ons, want ze knipoogde. Of was dat die zweetdruppel in haar oog die haar parten speelde? DJ Neneh Cherry presenteert deze week haar favoriete platen.

De muziek die La Cherry tot in de diepste vezels beroerde. De plaat kwam uit, toen ze in de Lower East Side in New York woonde en de familie door een lastige tijd ging (Neneh Cherry is dochter van jazztrompettist Don Cherry): “I remember driving up through Harlem and What’s Going On was on the radio and it was raining, you know, just like on the album cover, and I was just feeling it. So when I listen to that album it brings back that place.”

What’s Going On is geschreven door drie golfmaatjes, die toevallig ook Motown-hitmakers waren: songwriter Al Cleveland, Four Tops-lid Renaldo ‘Obie’ Benson en zanger Marvin Gaye die teksten toevoegden en aan het arrangement werkten. Gaye wilde dat The Originals het nummer zouden opnemen, maar Benson en Cleveland haalden Gaye over om het zelf te doen. Tot dit nummer nam Gaye zelden deel aan het songwritingproces. 

Voor dit album nam hij de productie in handen, zodat hij als artiest een statement kon maken. Het management van Motown was sceptisch, maar Gaye was een gevestigde ster en had genoeg kracht om het voor elkaar te krijgen. Zelfs zo ver dat hij een orkest op dit nummer gebruikte.

De teksten van Gaye in dit nummer zijn geïnspireerd door de verhalen, die zijn broer Frankie hem vertelde, toen hij terugkwam van de oorlog in Viëtnam. Dit was één van de eerste Motown-nummers die een krachtig politiek statement maakte. Stevie Wonder and The Temptations namen ook serieuzer en uitdagender materiaal op, wat een radicale afwijking was van de Motown-hits van de jaren zestig. Het nummer had een enorme impact, omdat luisteraars niet gewend waren om sociaal commentaar van Gaye te horen. 

Zoals Jackson Browne zei in een interview met Rolling Stone in 2008: "Niemand verwachtte een anti-oorlogslied van hem, maar het was een moment waarop mensen bereid waren het van wie dan ook te horen, als het oprecht was. En wie beter dan de persoon die met je heeft gesproken over liefde en verlangen?"

Gaye werkte hard om een ​​getalenteerde voetballer te worden. En hoewel hij nooit in de NFL speelde, was hij goed bevriend met Detroit Lions Mel Farr en Lem Barney. What's Going On was een uitdrukking die ze gebruikten om elkaar te begroeten. En Gaye gebruikte het als titel. Farr en Barney zongen back-up op de baan.

Gaye was diep getroffen door de dood van zijn partner Tammi Terrell, die een jaar eerder bezweek aan een hersentumor. Dit bracht hem ertoe de leiding over zijn carrière te nemen en berichten in zijn liedjes te verwerken. Het album 'What's Going On' behandelt veel onderwerpen, waaronder het milieu (Mercy Mercy Me) en armoede (Inner City Blues). Het was het eerste album dat Gaye uitbracht waar veel exemplaren van verkochten. Tot die tijd had hij, zoals de meeste Motown-artiesten, veel hitsingles, maar albumverkoop was secundair.

Volgens het boek 'Mercy, Mercy Me: The Art, Loves & Demons Of Marvin Gaye' weigerde Motown-hoofd Berry Gordy aanvankelijk dit nummer uit te brengen en noemde hij het de "slechtste plaat die ik ooit in mijn leven heb gehoord". Het nummer werd door de verantwoordelijke man weggeglipt, terwijl Gordy op vakantie was en hij was natuurlijk woedend ... totdat hij ontdekte dat er bij de release honderdduizend exemplaren van de single waren verkocht in de VS. Onnodig te zeggen dat hij al snel van gedachten veranderde over de song.

Aan het einde van de singleversie vervaagt het nummer en neemt het volume plotseling weer toe. Dat was Gaye's manier om Berry Gordy een "aardige F-You" te geven zoals in: denk je dat dit nummer, dat je zo haat, op het punt staat te eindigen?