Iron Maiden: de terugkeer van een legende

Achtergrond

Vraag eender wie om een metalband op te noemen, tel de bandmerchandising om het lijf van de bezoekers van eender welk metalfestival en je komt steeds tot hetzelfde resultaat: Iron Maiden. Eind augustus brengt die band haar dertiende studioalbum uit en onderneemt ze een tour door Amerika, Azië, Europa en uiteraard het Verenigd Koninkrijk met hun thuishaven Engeland. Vorig jaar sloten ze nog met een wervelend spektakel Graspop af en daar beloofden ze om die wervelwind zo snel mogelijk met nieuw materiaal te komen overdoen. Dat nieuwe materiaal is er, maar voorlopig nog geen België in hun tourlijst! Misschien trekt dit overzicht van een legendarische carrière hen alsnog tot hier.

De weg naar de top
In den beginne moest Iron Maiden, zoals elke band, nog alles bewijzen tijdens optredens in allerlei Londonse clubs en cafés. Tijdens een van die optredens bemerkte platenlabel EMI de dosis aan talent die toen al in de band zat en lijfde haar meteen in. We bevinden ons dan in het jaar 1979, tevens het geboortejaar van de band gevormd rond bassist-songwriter Steve Harris die nu nog steeds de bastonen verzorgt. Ook gitarist Dave Murray was er vanaf het prille begin al bij. Geen jarenlange undergroundperiode dus en dan moet het vertrouwen in Iron Maiden, genoemd naar een middeleeuws foltertuig, groot geweest zijn.

Desgevallend mogen de albums niet te lang uitblijven en een jaartje later debuteerde Iron Maiden met hun zelfgetitelde album. Nog geen superhit natuurlijk, maar wel een belangrijke stap in hun carrière. Nu hadden ze een mikpunt. En laten we niet vergeten dat het nummer Sanctuary nog steeds opduikt op een recentere playlist. Op festivals speelden de jongens samen met kannonnen als Kiss en Judas Priest en zoiets schaadt het zelfvertrouwen vanzelfsprekend niet.

Nog een jaar later vervoegde de huidige zanger Bruce Dickinson de band. Dat deed hij na de tour naar aanleiding van hun tweede album \'Killers\'. De heavy metalhype was onderweg naar haar hoogtepunt en was klaar om de hardrock op te volgen. Zeer duidelijk kan je een parallel trekken tussen de levensloop van Iron Maiden en die van de heavy metal. Al mag het duidelijk zijn dat het muziekgenre al bestond voor Maiden het perfectioneerde. Die op puntstelling vond plaats in 1982 met hét meest legendarische Maidenalbum ooit: \'The Number of the Beast\' met meezingers als Run to the Hills en de titelsong. Velen missen de dag van vandaag de hoogdagen die het metalgenre toen beleefde. Bands ontsproten overal ter wereld om toch maar in het zog te geraken van pioniers als Black Sabbath en Judas Priest of om even magische gitaarsongs te produceren zoals enkel Maiden dat ooit zou kunnen.

De bevestiging
Iets waar vele groepen het moeilijk mee hebben is om na zo’n hitalbum nog opnames te maken die dat niveau halen of waarom niet overtreffen. Aanvankelijk leek Iron Maiden ook over hun top heen. Hun \'Piece of Mind\'-album betekende de bevestiging en lokte de fans nog eens naar de winkels. Vooral gitaarjuweel The Trooper haalde de geschiedenisboeken. In dat jaar ruilde Maiden haar toenmalige drummer voor de man die ook nu nog op het stoeltje zit, Nicko McBrain.
[pagebreak]
Album nummer vijf, \'Powerslave\', scoorde beter en bracht ons de hit Aces high. De fanbase groeide en beperkte zich al lang niet meer tot Amerika, Europa of het Verenigd Koninkrijk. Hun tour bracht hen naar Zuid-Amerika waar ze samen met Queen het welbekende Rock in Rio festival opfleurden. De rest van de wereld zwichtte ook in 1986 voor langspeler \'Somewhere in Time\'. Een loodzware tour confronteerde nu de hele wereld met die nieuwe soort muziek bekend als heavy metal en spectaculaire shows. Een pauze kan dan deugd doen als je net de hele wereld hebt veroverd.

Marketingstrategisch is zo’n periode ook altijd doeltreffend want dan blijven de fans wat op hun honger zitten en worden die eens zo nieuwsgierig naar wat er komen zal. Geen verrassing dan ook dat \'7th son of a 7th son\' helemaal bovenaan de verkooplijsten belandde. Can I play with Madness was tekenend voor het succes van de band die nu al op het hoogste schavotje van het muziektoneel acteerde.

Met de opkomst van de dance en electro zonken de vele heavy metalbands die in de jaren 80 waren ontsproten naar de achtergrond. De albums bleven wel komen en ook de fans vergaten de weg naar de hard ’n heavy sectie van de platenwinkel niet. Maiden trekt Janick Gers aan als gitarist en brengt hun achtste schijf \'No prayer for the Dying\' nog wel uit, maar hun muziek slaat internationaal niet zozeer meer aan. De fanbase was verworven en overal op straat zag je mensen met een T-shirt van Iron Maiden rondlopen. Je denkt dan dat het beste er wat af zal zijn en dat de komende albums nog maar weinig te bieden zullen hebben.  

Verkeerd gedacht, want in 1992 bracht Maiden hun tweede überklassieker \'Fear of the Dark\' uit. De titelsong behoort tot het collectieve geheugen en wordt de dag van vandaag nog steeds vlot meegezongen, zelfs door niet-metalheads. Hun negende album bevatte tal van verrassende riffs en catchy solo’s. De metal uit de jaren negentig kreeg weer even een boost want ook Metallica was aan het doordringen en tal van nieuwe subgenres vonden hun oorsprong. Wat Maiden betrof werd het hun laatste echt invloedrijke album. Een handvol live-albums en best of cd’s volgden elkaar snel op. Echt nood aan nieuw materiaal was er niet, maar de band was het aan hun fans verschuldigd om zolang mogelijk door te gaan.

X-factor en Virtual XI waren niet meer dan collectoritems voor de trouwe fanschare. Toch knap dat Maiden na al die jaren het kon blijven opbrengen om telkens weer opnieuw die studio in te duiken en daar met volledig nieuw materiaal uit te komen. Het millennium veranderde daar niets aan want in 2000 schonken ze het leven aan Brave new world. Nieuwe generaties metalheads ontdekten Iron Maiden en zorgden ervoor dat de vorige albums bleven verkopen en schaften zich ook een Maiden-shirt aan. Als je albums blijven verkopen en niet vergeten worden door de opeenvolgende generaties, dan ben je officieel een legende. Als toemaatje trakteerden ze in 2003 op hun dertiende album Dance of death.

Nieuwe klassieker?
Festivals stonden in de rij om de mythische figuren op hun mainstages te boeken en het zien van zoveel enthousiaste fans moet de band de moed gegeven hebben om gewoon te blijven doorgaan. Hun zoveelste triomfantelijke terugkeer staat gepland voor 28 augustus dit jaar met de veertiende parel aan hun kroonjuweel A matter of life and Death. Hun eerste single van dat album, The Reincarnation of Benjamin Breeg, ligt nu al in de rekken en is goed op weg om de zoveelste meezinger te worden. De huidite line-up bestaat uit: zanger Bruce Dickinson, gitaristen Davie Murray, Janick Gers en Adrian Smith, bassist Steve Harris en drummer Nicko McBrain. Reikhalzend kijken we uit naar hun aankomende langspeler. Het moest maar eens hen derde klassieker worden.