Hey Hey Rise Up of de hartenkreet van Pink Floyd

Hey Hey Rise Up of de hartenkreet van Pink Floyd

Sinds Roger Waters medio jaren zeventig de onbetwiste leider werd van de groep, transformeerde Pink Floyd tot het vehikel voor zijn persoonlijke overtuigingen en frustraties over de wereld. Platen zoals ‘Animals’, ‘The Wall’ en ‘The Final Cut’ bleken politieke albums. Dat culmineerde op 2 mei 1980 in de ban die het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime op de single Another Brick In The Wall legde. Schoolkinderen gebruikten de tekst – waaronder de slogan “We don’t need no education” – om te protesteren tegen het inferieure onderwijssysteem. Life imitates art.

'The Final Cut’ was het laatste oorspronkelijke Pink Floyd-album, ofschoon vooral een Waters-project waarin de zanger-bassist herinneringen koestert aan zijn vader die omkwam in de Tweede Wereldoorlog. Maar evengoed was het kritisch over de Falklandoorlog in 1982: nadat Argentinië de eilandengroep was binnengevallen, initieerde Margaret Thatcher de herovering. Het leidde tot haar herverkiezing als Brits premier.

Toen de groep verderging zonder Waters, werden politieke hangijzers vermeden. Had Gilmour er geen interesse voor? In elk geval zette Waters de kruistochten verder met een succesvolle solocarrière. Waters beschouwt ‘Dark Side Of The Moon’ en ‘Amused To Death’ als zijn beste werken. Beter dus dan ‘The Wall’, waarmee ‘Amused To Death’ zijn pessimistische kijk en donkere cynisme gemeen heeft. Ook op de recentste soloplak ‘Is This The Life We Really Want’ is de cultuurkritiek niet van de lucht. Het contrast met de post-Waters-albums onder Gilmour kon niet groter zijn. Waters werd intussen meermaals beschuldigd van antisemitisme wegens zijn kritiek op de bezettingspolitiek door de Israëli’s in de Palestijnse gebieden. Gilmour leek zich al die jaren daarentegen nergens druk over te maken.

Tot Poetin besloot Oekraïne binnen te vallen. Gilmours kleinkinderen zijn half Oekraïens, zijn schoondochter is Oekraïense. Gilmour ontdekte op Instagram een protestlied, gezongen door Andriy Khlyvnyuk, frontman van de Oekraïense band BoomBox, en prompt herenigde hij zich met Nick Mason, bassist Guy Pratt en toetsenist Nitin Sawhney. De muziek van de single Hey Hey Rise Up werd gemixt met de stem van Andriy, die een tournee met BoomBox door het Verenigd Koninkrijk opzegde om te gaan vechten tegen het Russische leger.

Het lijkt erop dat Gilmour ex-bandmaat Waters links voorbijsteekt in het schoppen van een geweten. Toch is er een duidelijk verschil tussen de twee. Waters’ verzet tegen de stand van de wereld is ideologisch. Het werd een levenslange intellectuele strijd waarin Waters zich heel wat vijanden heeft gemaakt. Gilmours verzet is daarentegen de hartenkreet van een emotioneel muzikant. Hey Hey Rise Up geeft inderdaad een onaffe indruk: de stemsample van de Oekraïner werd enkele keren herhaald en aan een geëlaboreerde solo van de Brit geplakt, en klaar was Kees. Het doet er eigenlijk niet toe. Wat telt is Gilmours scheurende gitaar, het is het gevoel dat erin ligt. Op de cd-release staat het liedje broederlijk naast een nieuwe versie van A Great Day For Freedom. Kwestie van niettemin optimistisch naar de toekomst te kijken. Ook daarin verschilt de doorgaans minzame Gilmour van de zwartkijker Waters.

De cd-single Hey Hey Rise Up is verschenen bij Pink Floyd Records. De opbrengst gaat naar de humanitaire hulp aan Oekraïne.

21 juli 2022
Christoph Lintermans