#HetHeiligeJaar2001 - Blink 182 - ‘Take Off Your Pants And Jacket’

"Who else is born in 1990, was skating, playing Nintendo and PS1 and listening to Blink-182?”, vroeg iemand, die op Youtube net naar de videoclip van Blink-182’s First Date gekeken had. ‘Take Off Your Pants And Jacket’, het album waarop die hitsingle terug te vinden is, is geen muzikaal meesterwerk, maar het is wel een artefact uit een tijdperk dat intussen ver vervlogen lijkt. Nu het album deze maand de twintigste verjaardag viert, is het tijd voor een terugblik op een album dat een scharniermoment in het bestaan van de groep bleek. Een groep die jarenlang blijk gaf van niet te willen opgroeien, maar dat uiteindelijk toch deed en er finaal ook aan ten onder ging. Want, zo blijkt: ook grappen over "uw moeder" hebben een vervaldatum.

Hoewel ‘Take Off Your Pants And Jacket’ al uitkwam in 2001, behoort de plaat absoluut tot de zeitgeist van de jaren negentig. Voor iedereen die grosso modo tussen 1984 en 1990 is geboren, was er geen ontsnappen aan: Blink-182 was het populaire antwoord-met-gitaren op de tienerpopmuziek van dat decennium. Blink-182 staat dermate symbool voor de 'American Pie'-generatie dat ze zelfs deel uitmaken van diezelfde film – om de één of andere reden vergezeld van een schattig aapje. Eigenlijk zou je zelfs kunnen zeggen dat 'American Pie' gewoon de filmische versie van een Blink-182-album is. De band sloot naadloos aan bij de Amerikaanse tieners uit de voorsteden, voor wie meisjes versieren de voorname bekommernis bleek.

Nostalgie gaat gepaard met sterke associaties: hoe je geluiden, geuren en beelden linkt met specifieke momenten. Blinks vierde album ‘Take Off Your Pants And Jacket’ staat voor ons synoniem met het opstaan op een schooldag. Wij hadden in die tijd een groot probleem met tijdig gaan slapen – en vooral tijdig opstaan. Om onszelf de tijd te gunnen rustig wakker te worden, luisterden wij steevast naar een volledig album vooraleer we eindelijk uit bed strompelden. Om de één of andere reden waren dat in het tweede middelbaar telkens dezelfde cd’s: ‘Take Off Your Pants And Jacket’, de soundtrack van ‘The Fellowship of the Ring’ en een album van De Smurfen – op zijn minst toch een eclectische keuze te noemen. Raar kind.

‘Take Off Your Pants And Jacket’ is ook de plaat van de skatemania, die voor eeuwig gepaard gaat met een afschuwelijke kledingstijl en de skateramp op de speelplaats, waar de echte hiërarchie van de middelbare school bepaald werd. Zij, die meester waren van hun board en met ogenschijnlijk gemak een "ollie" of "360" uit de kuiten schudden, waren de koningen van het secundaire koninkrijk. Wie niet op een skateboard kon blijven staan zonder na een seconde of vijf het asfalt op te zoeken, moest zich beperken tot de zorgvuldig geselecteerde Vans-sneakers. Of tot Blink-182.

Dertienjarige jongetjes in volwassen lichamen

Er is een andere reden waarom Blink-182 het goed deed bij tieners. Omdat het dertienjarige jongetjes in volwassen lichamen waren. De matige plas-en-poephumor op het podium speelde daar een rol in. Toen wij Blink-182 voor het eerst live zagen, op Pukkelpop 2010, was het al een tikje tragikomisch om veertigers vol kinderlijk geluk te horen verkondigen hoe “dit lied het eerste was waarop we een gelijktijdig orgasme hebben gehad!”. Old habits die hard.

Ook in de songs zelf tierde de bedenkelijke inhoud welig, zeker op ‘Enema Of The State’. Teksten over hoe buurman Bob volgens Tom de hond besprongen heeft (Anthem) of over hoe je meisjes met groene ogen, lange blonde haren en iets te ranke boezems maar beter niet vertrouwt, "because some girls try too hard" (The Party Song): Blink-182 is nooit echt de band van de grote gebaren geweest. Maar tegelijkertijd is er, op elk Blink-album ook een andere groep te horen. “Ik denk dat mensen ons nu serieuzer nemen dan vroeger”, zei bassist en zanger Mark Hoppus in een interview aan SPIN in 2016. “We waren altijd de underdog, zeker bij de recensenten. Men schreef ons af als een soort grap, terwijl we toen al schreven over scheiding, zelfmoord en depressie.”

Blink-182 is geschoold in een traditie van punkbands met lak aan autoriteit en die grossierden in sociale statements, maar maakte daar zelf geen deel van uit. Blink-182 zong over jeugd, liefde en onzin. Een band die het leven niet al te serieus neemt en zo, als het muzikaal equivalent van Jan Verheyen, lijkt te poneren: "Voor boodschappen ga je naar de supermarkt." Ze vonden dat de bestaande punkscene aan de Amerikaanse westkust een beetje te mistroostig was. “Wie uit de Californische voorsteden en middenklasse komt, heeft weinig om zo teleurgesteld te zijn”, zo verwoordde gitarist en zanger Tom Delonge het. “Mensen vragen ons altijd wat de filosofie achter onze band is. Die is er niet. We proberen gewoon plezier te maken, onszelf en ons publiek laten lachen. We hebben geen grotere boodschap dan dat.”

Tales From Beneath Your Mom

Tegelijk is hun weg naar de top wel een op-en-top rock-‘n-rollverhaal, zo blijkt uit het bedenkelijk betitelde boek ‘Tales From Beneath Your Mom’ (geschreven door Marks zus Anne Hoppus, die Mark en Tom met elkaar in contact heeft gebracht en zo eigenlijk het startschot voor de band gaf), dat inzicht schept in de beginjaren van de band. Ze kregen het succes immers niet zomaar in de schoot geworpen. Shows voor vijf man en een paardenkop in een veredeld toilet, talloze demotapes uitsturen naar iedereen die ze horen wilde, mensen stalken met de vraag om te mogen optreden, het land doorkruisen in belabberde bestelwagens,... ze deden het allemaal. Tom DeLonge fixte optredens door scholen wijs te maken dat ze een groep met "een sterke anti-drugsboodschap" waren. Mark Hoppus zag zijn relatie op de klippen lopen toen hij al zijn spaargeld aan een nieuwe basversterker had verspild en zijn vriendin hem voor een ultimatum stelde: "Ik of de band". Het werd de band.

Zoals elke tiener met een muziekdroom waren ze begonnen in de garage van Tom om daarna de slaapkamer van (de oorspronkelijke) drummer Scott Raynor geluidsdicht te maken met eierkartonnetjes. “Mensen vragen me soms nog waar ze een kopie van ‘Flyswatter’ kunnen vinden, onze eerste ep”, vertelde Tom in ‘Tales From Beneath Your Mom’. “‘Man, je weet niet waar je om vraagt’, denk ik dan. Het is alsof je letterlijk een stuk stront wil oprapen. We konden niet zingen en niet spelen.”

De fundamenten van Carrousel, nog steeds een vaste waarde in Blink-optredens, werden gelegd op de allereerste repetitieavond van Blink, toen nog Duck Tape genoemd – ze hadden steevast een eendje bij als mascotte. Toen ze later voor de naam Blink kozen, moest de eend plaats ruilen voor een roos konijntje, want wat schreeuwt er meer "punkrock" dan een schattig konijntje op het podium? De ‘182’ kwam er pas later bij, nadat een Ierse technoband met dezelfde naam dreigde met een rechtszaak, een getal dat ondanks wilde geruchten (zoals het aantal keren dat Al Pacino het F-woord gebruikt in 'Scarface’) geen enkele noemenswaardige betekenis schijnt te hebben.

Blink was in de beginfase niet meer dan een uit de hand gelopen passieproject van drie vrienden – ironisch, als je weet dat drummer Scott na bittere ruzies de band verliet, net voor die echt succesvol werd (en met verve werd vervangen door wandelend tattookunstwerk Travis Barker), Mark en Tom twintig jaar later de opnamesessies apart inboekten (ten tijde van het comebackalbum ‘Neighborhoods’) en enkel nog met elkaar spraken via de manager (bij de definitieve scheiding in 2015). Voor het eerste optreden in wat niet meer dan een café met een podium was, verkochten ze geen enkel ticket: “Het was een "+21-venue", en we kenden haast niemand die ouder was dan eenentwintig. We mochten zelf niet eens binnen tot het aan ons was om te spelen. Dus we stonden de hele avond gewoon buiten”, zei Tom. Mark: “Buiten onszelf, één vriend, een biker guy, die al stomdronken was, en het barpersoneel was er niemand.”

Door hard te werken en non-stop op te treden kreeg Blink voet aan de grond. Ze maakten naam in de clubscene van San Diego en konden steeds grotere zalen vullen. De reden waarom de band toen impact had, loopt synchroon met de verklaring waarom Blink-182 ten tijde van ‘Take Off Your Pants And Jacket’ uitgroeide tot een gigant: “Wij waren de kids waarvoor we speelden”, zegt Tom in het boek. “Wij gingen naar school, probeerden meisjes te versieren en maakten plezier. Dat is waar we over zongen en wat we deden, en het is wat de tieners in het publiek deden. Daarom vonden ze ons leuk: ze kenden ons.”

Boyband

Het toenemende succes kende eind jaren negentig een verschroeiend hoogtepunt, toen ‘Enema Of The State’ verscheen. Het album ging meer dan vijftien miljoen keer over de toonbank. Met de singles All The Small Things en What’s My Age Again groeide het trio plots uit tot één van de grootste bands van hun generatie. Blink-182, de bende die in de clip van All The Small Things de draak stak met boybands, groeide in geen tijd zelf uit tot een boyband – een fenomeen dat Mark Hoppus zelf nooit echt begrepen heeft, zo gaf hij later toe. Het publiek werd jonger, enthousiaster en net dat beetje gekker. Blink-fans leken in weinig opzichten op de volgers van een traditionele punkband. En hoewel het trio het geweldig vond als de jonge fans via Blink-182 de weg vonden naar andere punkbands, begon de roem wel zijn tol te eisen. Nadat ze in de clip voor What’s My Age Again naakt door Los Angeles liepen, kregen ze voor zowat elk interview de vraag om naakt te poseren – tot frustratie van de band.

Amper twee jaar later was daar ‘Take Off Your Pants And Jacket’ – alweer een vulgaire woordspeling. Mark Hoppus noemde het een album van "een band in transitie", maar daar is niet altijd veel van te merken. De weinig subtiele woordspeling in de albumtitel en de toepasselijke benoeming van enkele (bonus)tracks spreken voor zich: Fuck A Dog en When You Fucked Grandpa – oorspronkelijk was het When You Fucked Hitler (en we zijn er nog niet uit welke van de twee erger is) – doen niet vermoeden dat Blink-182 het plots wil hebben over armoede of de crisis in het Midden-Oosten. Happy Holidays, You Bastard is letterlijk uit het leven gegrepen, toen Tom de avond voor Kerst nog al zijn cadeautjes moest inpakken en uit frustratie naar de gitaar greep. “It’s Christmas Eve and I’ve only wrapped two fucking presents”, is het logische gevolg. Soms kan het leven eenvoudig zijn.

Toch is er best wat contrast met ‘Enema Of The State’. Anthem Part II kan worden opgevat als antithese van Anthem, het afsluitnummer van het vorige album. Het eerste Anthem behandelt een uit de hand gelopen houseparty (de songversie van de film ‘Project X’, zo je wil), maar de spirituele opvolger is een stuk serieuzer en gaat over hoe volwassenen de leefwereld van de jongeren ruïneren ("if we’re fucked up, you’re to blame") – dan toch een snuifje van de punkmentaliteit? Anderzijds blijft het bizar om jongens van zesentwintig – want zo oud was Tom toen hij dit lied inzong – te horen fulmineren tegen hun ouders.

De band van de underdog

Ook in andere nummers zongen ze nog altijd over onderwerpen waar ze in principe al een stuk te oud voor waren – Story Of A Lonely Guy gaat letterlijk over een jongen die te verlegen is om het meisje van zijn dromen te benaderen – maar het wijst er ook op dat Blink-182 meer dan op het eerste gezicht lijkt de band van "de underdog" was. Het contrasteert met het beeld van Blink-182 als mooie, populaire jongens – Tom was niet voor niets verkozen tot "homecoming king" op de eigen middelbare school –, maar in de echte jeugd waren ze toch vooral punkers die de hele dag compromisloos wilden skaten of punkrock maken. Of, zoals Tom het neerschreef als advies aan de jonge fans: “Probeer nooit te zijn als de populaire jongens. Fuck them. Wat mensen ook zeggen, ik ben al van mijn elfde een punker, toen onze meeste fans nog op de kleuterschool zaten. Pas je dus nooit aan, hou van wie je bent. Fuckers.”

Op ‘Take Off Your Pants And Jacket’ werden bovendien de kiemen gelegd van het conflict dat de jongens enkele jaren later uit elkaar zou drijven. Travis Barker was altijd al meer dan alleen maar een punkdrummer en zocht naar manieren om zichzelf meer uit te dagen. Mark en label MCA wilden het succes van ‘Enema Of The State’ herhalen, maar dan groter, luider, krachtiger. Tom was op dat moment al meer beïnvloed door posthardcore en emo, een smaak die een onuitwisbare impact zou hebben op het volgende Blink-album en later ook op Toms solovehikel Angels & Airwaves. Later zou DeLonge betreuren dat het album "geen creatieve sprongen neemt". “We werkten in tegenstelling tot elkaar”, vertelde Mark. Er ontstonden zelfs een soort rivaliteit tussen hem en Tom: “Wie kan de slimste lyric schrijven? Wie heeft het beste refrein in huis?”

Er sluimert toch meer sérieux en somberheid door op de plaat. “Liefdesliedjes werden ‘gebroken liefde’-liedjes”, zei Mark. Give Me One Good Reason is Toms ode aan anders (en vooral punk) zijn (“I like the ones who say they listen to the punk rock / I like the kids who fight against how they were brought up / They hate the trends and think it's fucked to care / It's cool when they piss people off with what they wear, oh yeah”). In Stay Together For The Kids rekent hij af met het trauma van zijn ouders die op zijn achttiende uit elkaar gingen, waarna hij het huis verliet en zijn twaalfjarig zusje in moeilijke omstandigheden achterliet. “Ik kwam thuis en al het meubilair was weg – mijn vader had de meubels eigenhandig allemaal naar buiten gesleurd”, zei hij daarover.

Een wegwerpsingle

De twee songs van ‘Take Off Your Pants And Jacket’ die het meeste in het collectieve geheugen zijn gegrift, zijn wellicht de singles First Date en The Rock Show. Eenvoudige oorwurmen waarin Blink-182 zonder gêne Blink-182 mocht zijn. De ironie wil dat uitgerekend die twee nummers eigenlijk niet gepland waren op het album. Toen het trio het afgewerkte album voor het eerst liet horen aan de manager, vol trots over de verwezenlijkte vernieuwingen in sound en teksten, zou diens eerste reactie zijn geweest: “Niet slecht, maar ik hoor ‘dat ding’ niet, dat feelgood Blink-182 zomeranthemgevoel.” Een reactie die Tom en Mark niet erg op prijs wisten te stellen. Mark reed naar huis, greep naar de gitaar en schudde The Rock Show in tien minuten tijd uit de losse pols – of zo wil de overlevering het toch. “Je wou een fucking single? Hier heb je ‘m – "the cheesiest, catchiest, throwaway fucking summertime single you’ve ever heard”, zei hij. En Tom deed hetzelfde met First Date. Uitgerekend die twee liedjes zouden het beeld van de band voor de komende jaren bepalen, als een lot waar je tegen wil en dank niet aan kan ontsnappen.

De grootste stijlswitch is te horen in een bonustrack: What Went Wrong, een akoestisch nummer waarin Tom met een vleugje pathos zich beklaagt over een stukgelopen relatie. Het lijkt een noodzakelijke tussenstap naar het volgende album en een verlengde van Box Car Racer, het eerste zijproject van Tom (waarvoor hij Blink-drummer Travis Barker inhuurde als drummer). Het lijkt het moment waarop Tom de onderbroekenlol definitief achter zich laat en vanuit een gevoel van melancholie en tristesse zingt. What Went Wrong is ook een lied waarop DeLonge zich wat verder lijkt te verwijderen van punkrock. “Al onze songs beginnen op een akoestische gitaar, dus waarom er eens niet eentje in die vorm laten? Je wordt volwassen en denkt: ‘Wie geeft er een moer om punkrock?’ Op een gegeven moment wil je niet langer alleen naar iets luisteren of iets schrijven, omdat je ouders het zullen haten”, zei hij in een interview met Alt Press.

Opnieuw twee jaar later zou Blink-182 verdergaan op die ingeslagen weg. Weg pseudo-grappige woordspelingen, weg tienerbesognes, en ook weg met het succes. Het ongetitelde album verkocht duidelijk minder dan de voorgangers, wat ,gezien de sterk vernieuwde sound van de groep, niet helemaal als een verrassing kwam. “Het is niet alsof we plots zeiden: ‘Laten we nu eens een volwassen album maken’, maar wij zijn multi-dimensionele mensen”, zei Tom. “We lopen nu eenmaal niet de hele tijd naakt en vrolijk rond, ook al denken mensen sinds het begin van onze band dat dit wel zo is.”

Hoewel Mark ‘Take Off Your Pants And Jacket’ omschreef als “onze verwarde, omstreden, briljante, pijnlijke en louterende sprong in het onbekende”, lijkt de plaat nu vooral een langgerekt vaarwel aan de eigen jeugd. “Blink-182 maakt van de malaise van de adolescent een vriendelijke grap in plaats van een spirituele crisis”, schreef Rolling Stone-magazine in de albumreview. Op ‘Take Off Your Pants And Jacket’ is Blink-182 nog altijd onmiskenbaar Blink-182 in alle facetten: een groep die de jeugdigheid zodanig omarmde dat alles wat erna zou volgen zolang mogelijk werd uitgesteld – tot het onvermijdelijke echt kwam. Om het met de woorden van Blink-182 zelf te zeggen: “Well I guess this is growing up…”

Onschuldige onderbroekenlol of schadelijk seksisme?

Het lijkt twijfelachtig dat de jeugdige humor van Blink-182 de tand des tijds heeft doorstaan. Voor de geïnteresseerden: het live album ‘The Mark, Tom And Travis Show’ geeft een goed beeld van hoe het er toen aan toeging op een Blink-182-concert: veel onderbroekenlol. Héél veel. Zelfs drummer Travis Barker zag er niet altijd de lol van in. “Ongeveer zestig procent van wat die twee tussen liedjes door zeggen, is echt grappig. De andere keren… dat zijn de momenten waarop ik iets met mijn drums doe, om het sein te geven dat het misschien tijd is om het volgende lied in te zetten.” Dat bleek ook duidelijk uit de Blink-optredens: Travis was altijd de stilzwijgende. Na meer dan twintig jaar fan te zijn van de band hebben wij nog altijd geen idee hoe zijn stem eigenlijk klinkt (wij hebben dan ook nooit naar de MTV-realityshow ‘Meet The Barkers’ gekeken, al betwijfelen we of we er veel mee gemist hebben.)

Het Blink-182 van rond de eeuwwisseling zou vandaag de dag wellicht niet ontsnappen aan enige kritiek op homofobie of misogynie – of hoe zou je anders zinsnedes als: "It’d be nice to have a blow-job from your mom", of "I hate you all, your mom's a whore / Where's my dog? / 'Cause girls are such a drag", anders omschrijven? Een Blink-182-optreden was in die tijd niet compleet zonder dat er aan de (veelal minderjarige) vrouwelijke fans gevraagd werd om de borsten te tonen – en doorgaans willigden zij dat verzoek gretig in. Vandaag de dag zou het hen op zijn minst op een Twitter-stormpje komen te staan. Ook de practical jokes, die ze uithaalden, zoals het veranderen van de voicemail van een tourmanager in "Ik hou van mannen", zijn niet meteen een toonbeeld van wat we vandaag de dag inclusiviteit noemen.

Toch verzet Mark Hoppus zich tegen het beeld van Blink-182 als seksistische groep: “We zijn even respectloos tegenover mannen als vrouwen. We lachen met iedereen. We zijn niet racistisch, niet racistisch en niet homofoob. We roepen: 'Laat ons je tieten zien', maar we vragen ook aan de mannen om de broek te laten zakken. Ik denk dat vijfennegentig procent van ons publiek de grap doorheeft.”

Hoewel de songs genderstereotypes op zijn minst in stand houden, doen ze dat met zo’n gevoel voor overdrijving dat het niet moeilijk is om er een blijk van satire in te zien.

In het toepasselijk getitelde artikel ‘Does my enjoyment of Blink-182 make me a bad feminist?’ sloot een auteur van muziekwebsite Drowned In Sound zich bij die visie aan: “Blink-182, dat zijn de jongens die nooit het meisje krijgen, maar wanneer ze toch de kans krijgen, vragen ze haar op gênante wijze ten dans of maken ze een domme scheetgrap, alleen maar omdat ze zo verdomd onzeker zijn.” Of, zoals het in de review van ‘Take Off Your Pants And Jacket’ in Rolling Stone stond geschreven: “Deze jongens zingen over hun problemen met meisjes zonder zich te verbergen achter hipster-ironie of machogedrag. Wanneer ze meisjes ontmoeten die sterker in hun schoenen staan dan zijzelf, wat meestal het geval is, voelen ze zich niet bedreigd – gewoon doodsbang, aangetrokken en geamuseerd.”