Het slappe scrotum van de Vlaamsche Schlager
Achtergrond
Een essay over de bloedarmoede in de Vlaamse muziek dringt zich op. Sinds Flip Kowlier onverwacht en terecht hits scoorde met goeie songs in het West-Vlaams hebben enkele platenbobo's bedacht dat platen in het West-Vlaams sowieso kassa kassa betekenen. Dat van die goeie songs, dat is maar bijzaak. En als zich dan een paar mokkels presenteren die een soort verkavelingsvlaams kwelen, lichtjes gekruid met de tongval van een Limburgse dictieleerkracht die vergeefs de taal van de Westhoek tracht te imiteren, dan lopen de muziekprogrammatoren twee maand met een constante erectie rond. Yes, Vlaamsch! En orizieneel! En als de lieftallige Eva De Roovere dan nog eens wat decormuziek voor luxerustoorden bijeenfluistert, kan de poetsvrouw de dag nadien verdachte vlekken van de mengtafels wassen.
En om, onze Vlaamse aard getrouw, dan maar voort te gaan in dit genitale idioom: de Vlaamse muziek had altijd al weinig ballen, nu schijnt het scrotum eveneens heel erg verslapt te zijn. Zelfs De Mens Vander Linden, anders altijd in voor een potje gitaar rammen met de versterker op 12, pleegt een slaapliedjesplaat. Het lijkt alsof showbizzend Vlaanderen helemaal op begrafenisschnabbels mikt. De nieuwe numero uno in de begrafenis-top tien, na Bram Vermeulen en Clouseau. Toch worden ze heel vaak geplugd. Zo denkt de luisteraar dat het wel Hip moet zijn.
Ja, het is me wat met het Hippe Jonge Volkje. Hoe goed muziek is, hangt blijkbaar af van wie 'm goed vindt. Raymond vindt het goed? Dan moet het wel super zijn. Alex Callier speelt mee? Dan moet het naar Sint-Niklase normen toch wel even trendy zijn als een vetkuif. Daan heeft Bobbejaan Schoepen opgegraven? Hmmm, laat ons er dan toch maar eens naar luisteren. Of: Wannes Van de Velde geeft de pijp aan Maarten, en na alle loftuigingen van het Vlaamse artiestenbestand kunnen zijn platen postuum weer aan volle prijs verkocht worden. Wie luisterde er voor 's mans verscheiden nog naar Wannes, behalve lieden die in de sixties gestopt waren met trendy zijn?
Is het dan echt wachten tot een volgend monument het tijdelijke voor het eeuwige verruilt alvorens er nog eens verder teruggekeken wordt op de muziektijdlijn dan de hit van vorige vrijdag? Misschien moeten wij u de komende weken dan maar een paar (hopelijk zéér) premature requiems presenteren van artiesten die u best eens gaat beluisteren alvorens hun platen weer aan de volle pot verkocht worden. En veeg die meewarige grijns van uw smoel als wij "Willem Vermandere" zeggen, want diezelfde grimas trok u enkele maanden geleden nog als wij "Wannes" gezegd zouden hebben. Aap!
Wij zouden ons lofdicht aan Willem over ettelijke alinea's kunnen spreiden, maar laat het ons ingetogen houden. Net als Wannes is Willem een ambachtsman, een liedjessmid - of liever: een liedjessculpteur. Hij wrocht en hij schaaft tot het af is. Hij legt er ziel en bedoeling in. Als hij een clownskop maakt, moet je er onstuitbaar om lachen. Als hij een treurnis wil uitbeelden, dan ben je er door geraakt. En: een Vermandere herken je altijd. Zijn gitaar, zijn stem en zijn "tale" die zo vertrouwd klinkt, en die "klarinette" die door de asem de ziel een stem geeft.
Het Vlaanderen dat Willem Vermandere in het begin van zijn carrière bezong was toen al aan het verdwijnen en z'n onschuld aan het verliezen. In Elverdinge staat geen klein ventje meer - we kijken dat elke keer na als we er passeren. Blanches rijden niet meer met peirden. Toch houden wij van de nostalgische vergeelde foto's die Vermandere ons op muzikale wijze presenteert. De littekens van de Grooten Oorlog, die zijn er wel nog. En niemand heeft ze ooit mooier bezongen. Maar ook een geestig vertellement is nooit weg. Als Willem Vermandere ons iets leerde, dan is het wel dit: "geestig" in het West-Vlaams wil zeggen: er zit "geeste" in, gedachte, begeestering. Laat dat nu zijn wat wij heden ten dage het meeste missen...
Onze Luistertip: zoek de plaat 'Een Avond in Brussel' en luister ze in één keer uit. Zelden zal u zo genoten hebben. Of beter: ga de man in levenden lijve beluisteren.
(foto: Wannabes)