Drinken uit duizend meren. Finse progrock
De Finnen komen! Bij Scandinavische prog denken we in de eerste en tweede plaats aan de Noren en de Zweden. Maar Finland, dat in de jaren zeventig onder de impuls van basgoeroe Pekka Pohjola en zijn groep Wigwam een eigen progressieve traditie had, is blijkbaar aan een inhaalbeweging bezig. Zou het aan de talloze inlandse wateren liggen? Een stand van zaken.
De veteranen van Overhead uit Helsinki gaan al mee sinds de jaren negentig en braken tot nog toe niet echt door. Met de zesde schijf ‘Telepathic Minds’ lijkt dit nu eindelijk te gebeuren, ook al is het dubbelalbum met negentig minuten een lange zit. Maar vervelen doen de Finnen niet. En wie het achter de kiezen heeft, is goed voorbereid voor hun Belgische passage (de Spirit of 66 in Verviers) op 13 mei. Overhead speelt moderne symfonische rock maar de invloeden van de seventies zijn nooit helemaal weg. Misschien zijn ze wel de "missing link" tussen symfo en progmetal. We moeten denken aan Sylvan en zelfs Opeth, en als de fluit boven komt is een Jethro Tull-affiniteit niet denkbeeldig. Overhead moet hierdoor wel veel progfans kunnen aanspreken. Aan ambities en veelzijdigheid ontbreekt het op ‘Telepathic Minds’ in elk geval niet.
En wat ligt er nog in het verschiet vanuit het land van de duizend meren? Maailmanpuu is de wereldboom uit het noordse volksgeloof en net als deze mythische eik zijn de songs van deze band echo’s van de genezende Finse waters. Dit viertal levert vintage prog met psychedelische ondertonen en gesofistikeerde arrangementen. Pink Floyd komt soms om het hoekje kijken en net als de Engelse reuzen weet Maailmanpuu de luisteraar te hypnotiseren. Lyrisch laat men zich beïnvloeden door de het nationale epos 'Kalevala' dat door Sibelius getoonzet is. Derde worp ‘Kaimalkuu’ is wat men eigentijdse retroprog noemt en dit kwartet brengt het vol overtuiging. Ook voor liefhebbers van de Finse seventiesband Tabula Rasa.
Helemaal Pink Floyd klinkt 5th Season uit Tampere, de derde stad van Suomi. De groep is het initiatief van Tapio Ylinen, lid van de Finse Floyd-tributeband P.U.L.S.E (die naar het schijnt erg goed is). Dat kun je ook zeggen van het titelloze debuut van 5th Season, al moet je de popinvloeden er wel bijnemen. Vergelijkingen werden al gemaakt met Alan Parsons Project. De medewerking van zangeres Durga McBroom aan het tweeluik On The Dark Side Of The Moon (sic) en Desperate Measures is natuurlijk een leuk extraatje. Verder is er een gastbijdrage van toetsenist Jukka Gustavson die ooit mee aan de wieg stond van Wigwam en een kernfiguur was van de Finse scene.
Maar het beste nieuwe album uit Finland is ‘Turhat Tarinat’ van Art Deco. Dit zestal is inmiddels ook al twintig jaar bezig en dit is nog maar de tweede elpee. Het is even wennen aan de Finse teksten van frontvrouw Jaana Mäkinen. Het knappe aan de zeven ambitieuze songs is dat ze scherp en urgent klinken, maar op onverhoedse momenten het relaxte karakter van duizend meren uitstralen. Luister maar eens naar het afsluitende Elegia. De songwriting is inderdaad van hoogstaande kwaliteit, zodat Mäkinens stem geen onoverkomelijke hindernis is. De mixing is niet helemaal top, maar Art Deco heeft ook niet het geld voor een eerste-klasse-studio. ‘Turhat Tarinat’ is hoe dan ook erg vaardig gemaakt. Dit is tijdloze songgerichte progrock met heerlijke stukjes mellotron.
Binnenkort leest u op deze pagina’s ook nog een uitgebreide recensie van de nieuwe telg van Finlands numero uno progfolkband Viima.