#DeAfsluiter - The Beatles - Tomorrow Never Knows (1966)
De afsluiter van een plaat, daar is hard over nagedacht. Hij moet een blijvende indruk nalaten of een open vraag inleiden. Wat komt hierna?! Zoals de laatste scène in een film. Is het de synthese van het verhaal of is het een bruggetje naar het volgende? Vaak is het een zacht orgelpunt of is het het meest avontuurlijke nummer op de plaat die de richting aangeeft waar de artiest een volgende keer naartoe wil.
Wij waren elf en zot van The Beatles. Maar echt, piepelzot van de rode en de blauwe, die ik van voor naar achter en terug kon zingen. Toch moest het aller-allerbeste nog komen, want we ontdekten een paar jaar later dat ze meer maakten dan alleen maar briljante singles. Er waren ook de lp’s en vreemd genoeg stonden daar dingen op die - het kan bijna niet - wij nog veel beter en boeiender vonden. Dat moment dat we ons eigen exemplaar van 'Revolver' kochten, niet zomaar een zoveelste compilatie, maar een echte langspeler van de Fab Four.
De plaat duurde slechts vijfendertig minuten, maar het waren de beste vijfendertig minuten die we, tot dan, kenden. Die eerste keer dat we tracks hoorden die geen single waren geweest, maar zo strelend: “he Said She Said, Dr. Robert, Got to Get You Into My Life, Here, There And Everywhere. Allemaal net onder de drie minuten afklokkend en aan het eind was er de enige track die, net iets langer dan drie minuten, het geheel afsloot, alles op zijn meest psychedelisch. Sitar incluis, meeuwen, mellotron, achterstevoren gespeelde band, een drumpartij zoals we die nog nooit hoorden, alles klopte perfect. Kamerlicht uit, koptelefoon op en weg van de wereld. Soms kon het leven simpel lijken.
Tomorrow Never Knows kwam net als A Hard Day's Night uit de woordenschat van Ringo Starr. Hij bedoelde nonsensicaal dat, als morgen arriveerde, het vandaag zou worden. Werktitel was eerst Mark I en The Void, vooraleer Ringotalk het zou overnemen. Lennon beschouwde het als zijn eerste psychedelische song, geïnspireerd door 'The Psychedelic Experience: A Manual Based On The Tibetan Book Of The Dead' van Timothy Leary and Richard Alpert, dat Lennon vond in de Indica Books And Gallery, dat op zijn beurt inspiratie was voor het nummer Paperback Writer.
Dat boek was een nieuwe interpretatie van (The Tibetan Book Of The Dead' en een gids voor een beter begrip van psychedelische drugs. Lennon tripte op LSD terwijl hij de referentie naar het boek schreef: “Turn off your mind / Relax and float downstream / It is not dying”. Om de psychedelische toon nog te versterken, kreeg iedere Beatle de opdracht om vreemde klanken toe te voegen en alhoewel George Martin van een andere generatie stamde, ging hij mee in het experiment en wendde al zijn klankervaring aan. Zo nam hij met McCartney zestien tapeloops met gitaar en stem op, waarbij verschillende mensen met een potlood klaar stonden om de tape terug in de opnameapparatuur te "loopen" en was hij verantwoordelijk voor de tambura, het Indische instrument aan het begin van de song, uiteraard ingespeeld door George Harrison.
De stemmen werden door een Leslie-versterker gestuurd zodat het klonk als “a group of Tibetan monks chanting on a mountain top.” En alhoewel het over drugs ging, werd alles nuchter en zonder chemische invloeden opgenomen. Vreemd genoeg was het de allereerste song die ze opnamen voor 'Revolver', maar leverde het een onvergetelijk laatste nummer van de plaat op.