Danny Willems - 'Arno - Photographs 1972–2022'

Zelf amateur-fotograaf zijnde, heb je het soms moeilijk om door je eigen middelmatigheid heen te kijken. “Kill your darlings”, luidt dan de goede raad van onze fotografie-hoofdredacteur. Dan heeft hij geen ongelijk. Maar soms leveren iets minder perfect gekadreerde of scherpe foto's net dat ene beeld op, waar je naar op zoek bent. Dat is het gevoel dat wij hebben bij het schitterende, verzamelde fotowerk dat Danny Willems van zijn vriend Arno afleverde.

Dat boek omvat trouwens niet eens alleen maar foto's. Er is ook nog het artwork van Arno's en bij uitbreiding TC Matics platen en dat van andere projecten, dat door dezelfde man werd bij elkaar geknipt en geplakt (aanvankelijk dan toch) of op een andere manier samengesteld. Je ziet hem daarin ook groeien, terwijl je zo gecharmeerd bent van het eerste werk dat hij echt in de punksfeer bij elkaar rakelde.

Maar de foto's dus. Ooit hoorden we Herman Selleslags zeggen in een interview dat je de kracht van snapshots niet mag onderschatten. Het zijn momenten, die nooit meer terugkomen, die net dat ene moment vastleggen, waaraan die ene herinnering vasthangt. Het moet voor Danny Willems geen sinecure geweest zijn om uit de duizenden foto's – snapshots of niet - die hij van zijn vriend maakte, een keuze te maken. En dan nog. Want een keuze alleen volstaat niet. Je moet er ook een verhaal mee vertellen. In 'Arno – Toi & Moi' wordt er meer gedaan: er wordt een leven verteld. Misschien dan niet van bij de geboorte maar toch.

Of misschien net wel van bij de geboorte. Op zijn minst toch “een” geboorte, Arno's geboorte als entertainer, als muzikant. Want muziek is iets – en dat wordt uit dit boek zo ongelooflijk duidelijk – wat hem letterlijk tot aan zijn dood heeft begeesterd, heeft gedreven.

Het is geen gortdroog verhaal, dat in dit prachtig vormgegeven boek verteld wordt. Het is een story waarin emotie, liefde, pijn, vermoeidheid, humor, kracht en nog zo veel meer zit. En de lezer/kijker maakt het allemaal vanop de eerste rij mee.

Het meest pakkend zijn misschien wel de beelden, die gemaakt werden, toen Arno de dood al op de schouder had zitten. Dan moet je even slikken. Misschien is dat omdat we zelf al een zekere leeftijd hebben, ook al reist de dood je hele leven met je mee en kan hij elk moment bij je aankloppen. Alleen wordt dat hier tastbaar gemaakt. De sloffen aan het bed; nadat Arno gestorven is, zijn een beeld, dat wij voor de rest van ons leven mee zullen nemen. Zo eenvoudig, maar tegelijk zo krachtig, zo veelzeggend.

Daar staat tegenover dat de levenslust van de man onuitputtelijk was. Zijn laatste show heette echt niet zomaar 'Vivre'. Want het leven tot het uiterste leiden is een credo geweest, waar Arno bij heeft gezworen. Ook dat wordt duidelijk uit dit boek. Net als het feit dat dit tegelijk het verhaal van een vriendschap is, een vriendschap die tot het uiterste ging. Heel af en toe zie je de fotograaf zelf figureren, als om hem eraan te herinneren dat die vriendschap reëel was en is. Ook dat is zo mooi. Die 'Toi & Moi', die gedrukt staat op de zijkant van het boek, is echt geen toeval. 

Dan mag er al eens een onscherpe foto tussen zitten. Meer nog, die foto maakt dit alles menselijk, want fouten horen bij het leven. Volgende keer, als we dus weer eens twijfelen over een foto: even laten rusten, later nog eens terugkijken en misschien toch maar bijhouden. Want dat moment komt nooit meer terug.

Ben je Arno-fan, dan mag je dit boek niet missen. Je kan het je hier aanschaffen.