#BillyBraggKiest – The Clash – Janie Jones (1977)
Al meer dan veertig jaar verbaast deze sympathieke bard uit Barking, UK ons van tijd tot tijd met schone liedjes. Maar waar gaat het muzikale hart van Billy Bragg zelf sneller van tikken?
Billy Bragg en zijn maats hadden er totaal geen benul van hoe ze ooit zouden kunnen ontsnappen uit hun achterkamertjes, om zelf ergens een podium te mogen bestijgen en op te treden voor een levend publiek. Dat veranderde toen ze The Clash leerden kennen. Punk blies alle deuren uit hun hengsels – dus ook die van de achterkamertjes in de ouderlijke woonst - en maakte komaf met het idee dat je een voortreffelijke muzikant moest zijn om in een band te spelen. Met een eerste titelloze plaat bewees The Clash bovendien dat do it yourself echt werkte.
Bragg zag de band voor het eerst tijdens hun roemruchte 'White Riot'-Tour, toen punk de teugels resoluut in handen nam. Janie Jones was een van de eerste nummers van The Clash. Het werd geschreven in 1976, toen zanger Joe Strummer nog niet zo lang lid was van de band. De melodie en het refrein borrelden bij gitarist Mick Jones op toen hij in bus 31 zat, die hem van Harrow Road naar Chalk Farm in Londen bracht. Nadien hielp Strummer hem nog wat met de rest van de tekst en klaar was Janie Jones.
Muzikaal gezien is het nummer heel eenvoudig. De baslijn van Paul Simonon - die eigenlijk maar één noot speelt - valt in de refreinen zodanig op, dat je zou denken dat het bewust zo gedaan is, om de eentonigheid en de verveling waarover het gaat in de tekst in de verf te zetten. Waarschijnlijker is echter dat Simonon op dat moment nog steeds aan het leren was hoe hij op een aanvaardbare manier bas kon spelen, en gewoon nog niet beter kon.
De tekst gaat over de gewone werkmens en de strijd die hij levert om toch nog wat plezier te beleven, ondanks zijn saaie kantoorbaan. De hoofdpersoon zoekt die afleiding door na de werkdag naar zijn vriendin te gaan ("En hij weet dat als het avond wordt en zijn werk erop zit, hij in zijn auto springt en naar je toekomt"), terwijl hij maar al te goed beseft dat hij niet zonder zijn afstompende baan en buiten die balorige baas kan om aan de kost te komen ("Er ligt een hoop werk op je te wachten, terwijl de baas denkt dat híj zich wel aan zijn taak kan onttrekken. Toch is ook hij zoals iedereen, ook hij heeft een Ford Cortina die het niet doet zonder brandstof").
Het is één van de eerste (en vele) teksten waarin The Clash zich afzet tegen het establishment ("Deze keer gaat hij het echt aan de baas vertellen, en zal hij hem precies laten weten hoe hij zich voelt"). Er staan ook heel wat tijdsgebonden verwijzingen in, zoals de eerder genoemde Cortina (een populaire, goedkope auto uit die tijd), de sitcom ‘Love Thy Neighbor’ ("Fill 'er up, Jacko!") en een radioschandaal uit de jaren vijftig ("Er zit geen payola in zijn alfabetische bestand").
De titel verwijst naar Janie Jones, een controversiële cabaretière die voor ophef zorgde omdat ze in de jaren zestig betrokken was bij het Payola Radio One-schandaal, in de volksmond ook wel bekend als de 'seks voor airplay'-historie. Daarnaast zorgde de zogeheten ‘koningin van de zonde’ ook nog voor beroering door in 1964 in een topless jurk de première van een film bij te wonen. In 1973 vloog ze voor vier jaar de cel in; niet alleen vanwege het Payola-schandaal, maar ook voor het runnen van een bordeel en voor het verstoren van de rechtsgang door het bedreigen van getuigen.
Jones waagde zich in de jaren zestig ook even aan popmuziek, maar schopte het met haar Witches' Brew niet verder dan de zesenveertigste stek in de UK Singles Chart. De band gebruikte haar naam omdat iemand als Jones volgens hen onmogelijk glamoureus kon overkomen bij mensen met een saaie kantoorbaan. Na haar vrijlating in 1977 raakte ze zelfs bevriend met de band, en samen met The Clash en The Blockheads (verenigd als The Lash) bracht ze in 1982 nog een single uit: House Of The Ju-Ju Queen, geproducet door Joe Strummer.
Janie Jones valt op in het oeuvre van The Clash, omdat dit het enige nummer is dat vanaf hun eerste shows in 1976 tot aan hun laatste in 1985 telkens op de setlist stond. De band speelde echter zo vaak en had de gewoonte elk avond andere nummers te brengen, dat moeilijk valt te zeggen of dat werkelijk zo was. Maar in 99% van de gevallen zal het er hoogstwaarschijnlijk wel bij geweest zijn.