#BillyBraggKiest – Edwin Starr – War (1970)
Al meer dan veertig jaar verbaast deze sympathieke bard uit Barking, UK ons van tijd tot tijd met schone liedjes. Maar waar gaat het muzikale hart van Billy Bragg zelf sneller van tikken?
Deze song deed Billy Bragg beseffen dat pop ook politiek kon zijn. Hij stamde niet uit een politieke familie, de politiek bereikte hem uitsluitend via muziek. Hij werd als jongeling vooral begeesterd door zwarte Amerikaanse soulpop, en behalve bij Smokey Robinson met Tears Of A Clown kwam hij zo ook uit bij War van Edwin Starr. Vooral deze laatste deed hem beseffen dat popmuziek ook iets kon vertellen over wat er omgaat in de wijde wereld.
Het nummer werd geschreven door Motown-hitmakers Norman Whitfield en Barrett Strong. Aan het begin van zijn carrière zat Edwin Starr nog bij Ric-Tic Records, een label uit Detroit dat een concurrent was van Motown. In 1968 kocht Motown Ric-Tic op, zodat Starr plots ook toegang kreeg tot hun schrijvers en producenten.
War is in de eerste plaats bekend als protestlied tegen de oorlog in Vietnam, maar het gaat ook over de behoefte aan harmonie in ons dagelijks leven. Het was een van de eerste keren dat een Motown-song een politiek statement bevatte. Het label focuste voordien vooral op het maken van hitnummers, maar rond deze tijd begonnen een aantal Motown-artiesten zoals The Temptations en Marvin Gaye al sociale commentaren te verweven in hun nummers. Veel van die songs werden geschreven door Whitfield.
The Temptations waren de eerste artiesten die War opnamen, voor hun album ‘Psychedelic Shack’ uit 1970 . Motown was niet van plan het als single uit te brengen, maar de reacties van mensen uit de protestbeweging, vooral studenten, maakten duidelijk dat het nummer weleens een grote hit kon worden. Motown-baas Berry Gordy wilde echter niet dat The Temptations geassocieerd zouden worden met zo'n controversieel nummer, dus liet hij het ook nog eens opnemen door Starr. Zijn versie werd wel als single uitgebracht. Starr had niet zo'n grote schare fans, dus was de kans groot dat minder mensen zich beledigd zouden voelen.
De Starr-versie heeft een heel aparte tamboerijnpartij, gespeeld door percussionist Jack Ashford. Hij was een van de Motown Funk Brothers die meespelen op de track, naast bassist Bob Babbitt en gitarist Dennis Coffey. Coffey bedacht overigens het psychedelische gitaargeluid dat Norman Whitfield gebruikte op ‘Cloud Nine’ van The Temptations, een album dat een muzikale verschuiving betekende voor het label.
In een interview zei Coffey: "Norman wilde het geluid van Motown veranderen, en ik was de man die hem daarbij ging helpen. Hij wilde zich verdiepen in dat gedoe met protest en sociaal bewustzijn, dus kwam ik voor de dag met die fuzztoon. Die was toen nog erg ongebruikelijk, zeker in dat genre." Starr voegde er de tussenwerpsels "Good god y'all" en "Absolutely nothing," aan toe, en die behoren ondertussen tot de beroemdste ad-libs in de muziekgeschiedenis. Hij won voor dit nummer een Grammy Award voor Beste Mannelijke r&b-vocalist.
Bruce Springsteen scoorde in 1986 een hit met War. Het was de eerste single die werd geplukt van zijn boxset ‘Live 1975-1985’. Hij stond ermee op nummer acht in de VS en op nummer achttien in het VK. Springsteen speelde de song een eerste keer live op 27 september 1985, tijdens zijn ‘Born In The USA’-tournee . Hij kleefde de tekst op zijn arm, zodat hij hem zeker niet zou verpesten. The Jam zette het nummer in 1982 op de B-kant van de single Just Who Is The 5 O'Clock Hero, maar ook Frankie Goes to Hollywood, Joan Osborne en Maria Muldaur zetten hun interpretatie van War op plaat.
Edwin Starr stierf in 2003 aan een hartaanval. Hij werd eenenzestig.