#25jaarduyster - De duystere kantjes van Jonas Winterland

Op 2 januari 2000 zocht radioshow duyster. voor het eerst schuchter de weg in de ether. In die kwarteeuw is het programma uitgegroeid tot een genre in its own right en werd de wekelijkse laatavondafspraak voor velen een houvast in de turbulente innerlijke wereld.

daMusic blikt de komende dagen terug op vijfentwintig jaar duyster. met getuigenissen van luisteraars binnen en buiten onze redactie. We polsten tien verstokte fans van de show naar hun duystere kantjes.

Jonas Winterland maakt al meer dan tien jaar liedjes vanuit de schemerzone die grenst aan het duystere rijk van Ayco en Eppo. Hij leek ons dan ook een geknipte respondent om aan de tand te voelen wat het radioprogramma voor hem heeft betekend en nog steeds betekent…

 

 

Herinner je je nog waar, wie, hoe of wanneer je duyster. ontdekte op je radio?

In 2000 was ik van West-Vlaanderen naar Leuven verhuisd om er literatuur te studeren, want ik dacht dat dat nodig was om schrijver te worden. Helaas bleek ik niet te schrijven, maar ik ontdekte wel opnieuw mijn gitaar en ik denk dat de lo-fi muziek van duyster. daar zeker voor iets tussen zat. In elk geval heb ik nooit zo vaak naar duyster. geluisterd als in de jaren 2000 tot 2005. Een vast zondagavondritueel om mijn week in Leuven in te zetten.

Een obligate halte in muziekvragenlijstjes: wat is jouw favoriete artiest en/of album/song uit het duyster.-archief, internationaal en Belgisch?

Internationaal associeer ik ‘()’ van Sigur Ros en ‘Neon Golden’ van The Notwist het meest met Duyster., maar mijn persoonlijke favoriet zal toch ‘The Sophtware Slump’ van Grandaddy zijn, een band die ik heel erg koester. 

Belgisch: The Bony King Of Nowhere. 

Welke songs of bands hoorde je voor het eerst bij duyster. en deden je haast je radiotoestel knuffelen?

Smog (later Bill Callahan) en Tallest Man On Earth zeker. En de fantastische band Low had ik zonder duyster. absoluut zeker nooit leren kennen. Wat ook iets zegt over formats, zenderprofielen en andere door marketeers gekoesterde media. Als er in het radiolandschap nauwelijks plaats is voor een wereldgroep als Low, dan zit er een weeffout in dat radiolandschap. Maar goed, duyster. bracht Low wel vaak onder de aandacht, waardoor ze volgens mij in België een grotere aanhang hebben dan in veel andere landen.

Duyster. is tomeloze weemoed en oorverdovende zoetheid. Welke duyster.-songs raakten je tot in de diepste vezel, al dan niet tot tranen (van schoonheid of van gedeelde smart) toe?

I See A Darkness van Bonnie ‘Prince’ Billy, The Trapeze Swinger van Iron & Wine. Hope There’s Someone van Antony & The Johnsons.

Nog iets dieper in je zielenroerselen peuterend: welke duyster.-songteksten raken telkens weer een gevoelige, persoonlijke snaar?

Ik ken geen mooiere liefdesverklaring dan Consequence van The Notwist.  Alles klopt ook aan die song: de bloedmooie tekst, perfect gezongen en naadloos ingepast in die elektropopsound.

Verder ook nog To Be Of Use van Smog, en Like The Wheel van Tallest Man On Earth.

Er passeerden de voorbij vijfentwintig jaar al duizenden songs op de playlists van duyster., maar je kan ongetwijfeld zelf nog songs suggereren die om welke reden dan ooit nog nooit de zondag- of maandagavondradio haalden?

Geen reden tot klagen. Misschien weinig Nederlandstalige muziek, terwijl "Nederlandstalig" nochtans geen genre is. Het bestaat, maar ik geef toe dat het in het Nederlands harder zoeken is naar duyster.muziek.

Stel er komt een nieuwe duyster.-compilatie cd of lp, welke songs mogen volgens jou niet ontbreken?

Van de laatste twee jaar: Cool About It van Boygenius uit 2023 en You, Silly Wommer, You van And they spoke in Anthems uit 2024.

Wij gaan nog de hele week door met onze viering van 25 jaar duyster. Herbeluister de jubileumeditie van de uitzending op Radio 1 hier.