#25jaarduyster. - De duystere kantjes van Fanny
Op 2 januari 2000 zocht radioshow duyster. voor het eerst schuchter de weg in de ether. In die kwarteeuw is het programma uitgegroeid tot een genre "in its own right" en werd de wekelijkse laatavondafspraak voor velen een houvast in de turbulente innerlijke wereld.
De voorbije tien dagen vierden we hier 25 jaar duyster., Ayco en Eppo doen dat vanavond live in de Hnita Jazz Club met Tunng, Sam De Nef en Camille Camille (uitverkocht). De radiogolven van duyster. kennen geen grenzen, vandaag laten we Franse luisteraar Fanny aan het woord. De volgende stukjes laten we de rest van de maand telkens op maandag los, als opwarmer voor de radioshow.
Duyster. was al een coach vóór iedereen coach werd, en geeft luisteraars sinds 2000 een lichtpuntje of een schouder. Zo groeide een heuse online community rond de radioshow, onder andere via het duyster.-kanaal op het microbloggingplatform Bluesky. We geven ook graag een aantal van die duyster.-acolieten een forum om uit de doeken (of de warme dekentjes?) te doen hoe duyster. hen beroert. Vandaag is de Franse Fanny S aan de beurt. Ja, ook in Frankrijk zitten duysterfans!
Herinner je je nog waar, door wie, hoe of wanneer je duyster ontdekte op je radio?
Als zuiderbuurvrouw was duyster. voor mij totaal onbekend in het begin.
Ik heb echter een geldig excuus, want in 2000-2004 woonde ik in de regio Parijs. Hoe dan ook, mijn jongere zelf luisterde absoluut niet naar duyster. muziekgenres.
Pas eind 2009 leerde ik toevallig dit radioprogramma kennen, toen ik de grens overstak om voor het eerst een concert (William Fitzsimmons) bij te wonen in 4AD, waarbij Ayco ook die nacht dj was. Mijn vriend vergezelde me toen: "Ken jij haar niet? Ayco Duyster van Stu Bru!" Gezien de line-up van deze prachtige avond, was ik heel nieuwsgierig...
Vóór de laatste uitzending in 2015 kwam ik af en toe fragmenten van het programma tegen, live op de radio, maar ik ben pas sinds de terugkeer in 2020 een "trouwe" luisteraar geworden.
Het is bijna niet te geloven dat dit radioprogramma me zoveel artiesten liet (her)ontdekken... Ik besefte nu echt het belang van zo'n radioprogramma voor muziekliefhebbers in België en vond het een gemis dat ik niet eerder heb geluisterd !
Een obligate halte in muziekvragenlijstjes…. Wat zijn jouw favoriete artiesten uit het duyster-archief, internationaal en Belgisch?
Low. Ik denk dat deze band vaak ter sprake zal komen bij vele duyster.-lovertjes, en terecht. Ik heb hen in 2019 in De Kreun gezien, voor de Double Negative-tour. Ook al is het niet mijn favoriete album van hen, was het zeker iets om op het podium te zien. Zowel de vocale harmonieën tussen Alan en Mimi als hun muzikale experimenten zijn kenmerkend voor een werkelijk geweldige band. Dankzij duyster. ging ik dan ook op zoek naar hun oudere albums.
Sophia. Ja. Het symbool van de band waarvan ik spijt heb dat ik er in mijn jeugd niet van heb gehoord. Ook deze lacune heb ik inmiddels opgevuld. Ik zag hen een paar jaren geleden ook live. Het is voor mij een echte comfort band, ik kom regelmatig terug naar hun muziek.
Sigur Ros. Postrock + icelandic, wat kan er misgaan ?
Ook heb ik dankzij duyster. mijn kennis over Belgische artiesten uitgebreid, met o.a. Casper Auwerkerken, Illuminine, Siem Reap.
Welke songs of bands hoorde je voor het eerst bij duyster. en deden je haast je radiotoestel knuffelen?
Daudi Matsiko. De Britse singer-songwriter was eind 2023 voor het eerst te horen in duyster., voor de release van zijn tweede album 'King of Misery' (waarvoor Keaton Henson ook een nummer mee schreef). Misschien had het ook te maken met het moment, de plaats waar ik het hoorde en de omstandigheden van het luisteren naar Fool Me As Many Times As You Like, maar ik was volledig weg van het nummer.
Aure. Ik ben altijd verbaasd dat die zangeres niet méér bekend is, zelfs niet in haar thuisland. Haar fragiele en delicate stem en haar teksten zijn volledig melancholisch, wat van haar een perfecte kandidate maakt voor een radioprogramma. Ik denk aan nummers zoals The Line of Dans La Plaine.
Into Love/Stars van The Notwist. De band hoorde ik al eerder, maar dat nummer van hun recentste album 'Vertigo Days' zorgde ervoor dat ik naar hun hele discografie wilde luisteren. Pianonoten, synths in de klankvervorming, de melancholische zoetheid van Markus Achers stem, en een tweede deel van het stuk waarbij de machines op subtiele wijze de macht overnemen. De constructie van dit stuk onthult alle creativiteit van de groep.
Duyster. is tomeloze weemoed en oorverdovende zoetheid. Welke duyster.-songs raakten je tot in de diepste vezel, al dan niet tot tranen (van schoonheid of van gedeelde smart) toe?
Bijna enkele aflevering brengt één of meerdere nummers die mij ontroeren...
Maar als ik moet kiezen :
- Little Motel van Modest Mouse. Geen duyster.-ontdekking per se, maar ik was blij om te weten dat dit nummer "duyster. material" was.
- Sunflower van Low. 'Things We Lost In The Fire' heeft zoveel ongelooflijke nummers, maar ik zal nooit vergeten toen ik Sunflower de eerste keer hoorde en erdoor in vervoering raakte.
- Eyepennies van Sparklehorse. Volgens de archieven slechts één keer gespeeld, maar volgens mij kan het een duyster.-klassieker worden...
Nog iets dieper in je zielenroerselen peuterend… Welke duyster.-songteksten raken telkens weer een gevoelige, persoonlijke snaar?
Moeilijk om te kiezen...
Hold On Magnolia van Songs: Ohia ("No one has to be that strong / But if you're stubborn like me / I know what you're trying to be…")
Ik heb ook een speciale band met Our Way To Fall van Yo la Tengo ("I remember before we've met / I remember sitting next to you / And I remember pretending I wasn't looking...")
Er passeerden de voorbij vijfentwintig jaar al duizenden songs op de playlists van duyster., maar je kan ongetwijfeld zelf nog songs suggereren die om welke reden dan ooit nog nooit de zondag- of maandagavondradio haalden...
Hanging Like a Pendant van Armlock
Faded from the Winter van Iron & Wine
From van Adrianne Lenker.
Stel er komt een nieuwe duyster-compilatie-cd of -lp, welke songs mogen volgens jou niet ontbreken?
Een andere moeilijke vraag, en ik ben zeker geen music selector... Maar als er een nieuwe compilatie komt, dan denk ik aan deze :
Lioness van Songs: Ohia. Instant classic.
The Battle To Heaven van MONO. Geen duyster.-aflevering zonder een episch postrocknummer, dus je hebt er echt een nodig op een compilatie.
Blood Bank, mijn favoriet van Bon Iver.
Wij gaan nog de hele week door met onze viering van 25 jaar duyster. Herbeluister de jubileumeditie van de uitzending op Radio 1 hier.