2016, het jaar van de cassette

Eindejaar 2016

Als er in 2016 iets duidelijk werd, dan was het wel dat cassettes terug zijn om te blijven. Was het enkele jaren geleden terug nog gemakkelijk om de trend af te doen als een hipsterfenomeen nadat vinyl te populair was geworden, dit jaar werd het duidelijk dat het medium zijn publiek gevonden heeft.

2016, het jaar van de cassette

Het lijkt er niet op dat de cassette meteen voet aan grond zal krijgen in de mainstreamcultuur (ook al was Justin Biebers laatste ook op cassette te verkrijgen bij Urban Outfitters). Eerder is er een wereldwijde gemeenschap ontstaan van muzikanten, fans en labels die het medium omarmd hebben. Het laat toe gemakkelijk en goedkoop een fysiek product op de markt te zetten.

Vinyl is een pak duurder om te maken en door de hoge populariteit zijn de wachttijden enorm lang. Bovendien is het minimum aantal exemplaren al snel een paar honderd. Voor een klein label of iemand die zijn muziek zelf uitbrengt, hangt er er daardoor een groot risico aan vast. Bij cassettereleases gaat het vaak om kleine oplages en dus is het risico minder groot.

Maar de keuze is niet enkel praktisch. De Antwerpenaar Niels Geybels bracht onder een reeks aliassen als Sequences en False Moniker al muziek uit op cassette. Dus toen hij bijna twee jaar geleden het label Audio Visual Atmosphere oprichtte, was het dan ook niet meer dan logisch dat het label met cassettes zou werken.

Een gelijkaardig verhaal is te horen bij het Britse Concrète Tapes. Dit label ontstond uit een maandelijkse avond voor experimentele muziek. Veel van de muzikanten waren al met tape bezig, dus was de keuze snel gemaakt. De kleine oplages zorgen er volgens Concrète Tapes ook voor dat er meer aandacht kan worden besteed aan de verpakking en er zo iets unieks van gemaakt kan worden. Eén van hun meer opmerkelijke releases was ‘Rhythm Fell Tree’ van Preston Field Audio. Deze kwam in een oversized doosje met uitgebreide parafernalia.

Een album, dat mooi verpakt wordt, springt er in deze tijden van overaanbod uit. Ook bij Audio Visual Atmosphere wordt er veel aandacht besteed aan het visuele aspect. Tussen de verschillende releases is een rode draad te ontwaren, maar tegelijk probeert Geybels er wel voor te zorgen dat het artwork samenhangt met de muziek en de artiest ook inspraak heeft. Zo werd voor het artwork van R. Schwarz’ ‘Wind 1- 3’ een foto op een vergelijkbare manier bewerkt als het geluid op de cassette.

Eén van de opvallendste zaken aan de gemeenschap, die zich gevormd heeft, is het internationale karakter ervan. Zo worden de cassettes van Audio Visual Atmosphere meer naar andere werelddelen verstuurd dan dat ze binnen Europa blijven. Mede dankzij podcasts en columns als Tabs Out (in de VS) en Spool’s Out (in het VK) of platforms als Bandcamp is het eenvoudig om releases van over de hele wereld te leren kennen. Dat cassettes dan ook nog eens een pak gemakkelijker te verzenden zijn dan vinyl is dan mooi meegenomen.

Het nadeel aan die kleine oplages is dan wel dat wie er te laat bij is, de fysieke oplage misloopt en moet hopen op een zeldzame herdruk of op de tweedehandsmarkt op zoek moet gaan. Eén advies voor 2017: haal die cassettespeler van onder het stof en ontdek nog eens wat echt nieuwe labels.

29 december 2016
Robbe Van Petegem