1986: Cliff Burton (Metallica) sterft na ongeval met tourbus

Flashback

De metalwereld was klaar om hun zonen de mainstream in te sturen. Metallica, onder leiding van drummer Lars Ulrich en zanger/slaggitarist James Hetfield, brachten ‘Master Of Puppets’ uit en gingen op wereldtournee, klaar om het hele ding te veroveren . Maar ergens tussen Stockholm en Kopenhagen liep het fout.

1986: Cliff Burton (Metallica) sterft na ongeval met tourbus

“We hoorden op het podium iemand een wilde solo afsteken, maar zagen geen gitaar. Bleek het gewoon een basgitarist te zijn, Cliff, met zijn wah wah pedaal en zijn grote kop haar. Het deerde hem niet dat er geen volk was. Hij keek gewoon naar beneden en speelde.”  

James Hetfield herinnerde zich nog levendig wanneer hij Cliff Burton voor het eerst bezig zag. In de “Bay-area” van Los Angeles waren enkele metalbands opgedoken die grote ogen trokken. Één van die bands was Trauma, met Cliff op de basgitaar. Die andere band was Metallica, die op dat moment in een crisis zat en hun leadgitarist zag vertrekken na een onderlinge ruzie over drank en drugsmisbruik. Die gitarist was Dave Mustaine, die later de band Megadeth zou oprichten. Ron McGovney, hun toenmalige basgitarist, vond het allemaal welletjes en hield het ook voor bekeken. Metallica was dringend op zoek naar zowel een bas – als een leadgitarist, en vonden die ook in de gedaanten van Kirk Hammet en Cliff Burton.

Burton bleek al snel meer dan een gewone basgitarist te zijn. Hij was een grote fan van klassieke muziek, was geschoold en kon feilloos piano spelen. Daarnaast kon hij ook de sterke karakters van Hetfield en Ulrich de baas. Burton was stil, maar als hij iets zei, luisterde iedereen. Als zoon van twee hippies was hij ook van nature heel relax, tot hij op het podium stond. Daar stond hij gekend als de “wind-mill”, waarbij hij heel agressief kon rondtollen en headbangen. Burton was niet alleen muzikaal een meerwaarde voor de band. Ook hun live performance en de onderlinge relatie tussen de bandleden hadden er baat bij. Kortom: zonder Burton geen Metallica zoals we dat nu kennen.

Op ‘Ride The Lightning’, dat in 1984 werd uitgebracht, was in nummers als For Whom the Bell Tolls, Creeping Death en Fade to Black duidelijk de klassieke invloed van Burton te horen. De basgitaar kwam op de voorgrond en zou er niet meer weg te denken zijn. Metallica kwam ook voor het eerst naar België, meer bepaald naar Poperinge, waar ze de affiche van het Heavy Sound Festival deelden met o.a. Motörhead en Twisted Sister.

Eind 1985 werd ‘Master Of Puppets’ ingeblikt, volgens het merendeel van de Metallica fans het beste album uit de geschiedenis van de band. Daar heeft Burton zeker mee te maken. Het titelnummer, Damage. Inc en vooral het instrumentale Orion werden onder zijn supervisie opgenomen. Hoewel bij het nummer The Thing That Should Not Be Burton niet bij de credits staat, is de tekst vooral geïnspireerd op werken van H.P. Lovecraft, een schrijver waarmee Burton altijd graag dweepte. Begin 1986 kon Metallica nog mee in het voorprogramma van Ozzy Osbourne. Maar eenmaal het album de status kreeg die het verdiende, was het tijd voor een eerste, grote wereldtournee.

Op zaterdag 27 september, 1986 reed de Metallica-tourbus langs de Scandinavische landschappen van Stockholm naar Kopenhagen. Hammett, die op de tourbus het beste bed had gekozen, moest zijn plekje afstaan aan Burton, na het verliezen van een potje kaarten. De bandleden gingen slapen tot ze plots gewekt werden door het geluid van piepende banden. De bus was onbestuurbaar gerworden nadat ze over een ijsplek was gereden. Eenmaal de banden de grasberm raakten, kantelde de bus op de zij.

Als bij wonder kwam het merendeel van de passagiers er vanaf met enkele schrammen. Maar eenmaal de band en crewleden de voeten van Burton van onder de bus zagen piepen, brak de chaos los.

“Ik zag de bus liggen recht op hem. Ik zag zijn benen er vanonder komen. Ik begon te freaken. De buschauffeur probeerde een laken vanonder Cliff te trekken, om op iemand anders te leggen. Ik werd volledig gek. Ik weet niet of hij dronken was of gewoon verward. Het enige wat ik wist is dat hij aan het rijden was en Cliff niet meer leefde. Ik stond klaar om hem de kop in te slaan”, aldusJames Hetfield

Hetfield en de rest van de band werden afgevoerd naar een hotel dichtbij, waar de verwondingen werden verzorgd. Ze zochten allemaal troost in de alcohol. Hetfield zou de hele nacht bezig geweest zijn met zijn hotelkamer kort en klein te slaan. Zijn alcoholverslaving en het verwerken van de dood van Burton zou aanslepen tot aan de opnames van ‘St-Anger’ in 2003. In de bijhorende documentaire ‘Some Kind Of Monster’ is dan ook te zien hoe hij zich eindelijk zou laten opnemen in een afkickkliniek.

Tijdens de begrafenis op 7 oktober werd Orion gespeeld, Cliff Burtons magnum opus. Het instrumentale nummer blijft tot vandaag de dag een gepast eerbetoon aan het ongekende, muzikale genie dat Burton was. Ulrich zou in een interview toegegeven hebben dat de bandleden elk jaar op 27 september samenkomen om Burton te herinneren. Daarbij wordt ook telkens opnieuw Orion gespeeld.

"You don't burn out from going too fast. You burn out from going too slow and getting bored." – Cliff Burton

27 september 2016
Joris Roobroeck